Dở dang vì thiếu thủ tục, sai quy trình

Theo thống kê, trên địa bàn quận Hà Đông có 37 công trình, dự án (DA) xây dựng đã triển khai như: Nhà họp dân, nhà văn hóa, trường học, khu thể dục thể thao, mở rộng nghĩa trang, đường dân sinh, trụ sở UBND phường…, nhưng chưa hoàn thiện thủ tục thu hồi đất. Các DA này nằm trên địa bàn các phường: Phúc La, Đồng Mai, Biên Giang, Hà Cầu, Phú Lương, Phú Lãm, Dương Nội và đều do UBND quận Hà Đông (trước đây là thành phố Hà Đông) giao làm chủ đầu tư từ trước năm 2008. Đáng nói là nhiều dự án đã hoàn thành, đưa vào sử dụng (dù chưa hoàn thiện thủ tục thu hồi đất!), còn lại nhiều công trình vẫn trong tình trạng xây dựng dở dang… Điển hình là một số công trình ở phường Phú Lãm như: Nhà văn hóa, tổ dân phố (TDP) 4 đã gần hoàn thiện nhưng còn thiếu hạng mục cổng và tường bao; Nhà văn hóa TDP 5 mặc dù đã ép cọc nhưng nay vẫn là bãi đất hoang… Chưa kể, đường Huyền Kỳ và đường Thanh Lãm cũng trong tình trạng "thò ra, thụt vào" vì DA mở rộng đường chỉ thực hiện được ở những nơi đã giải phóng được mặt bằng, còn những điểm chưa giải phóng xong mặt bằng vẫn phải giữ nguyên hiện trạng.

Dẫn đầu số lượng các DA chưa hoàn thiện thủ tục về đất đai phải kể đến phường Đồng Mai với 12 công trình, phường Phú Lãm 8 công trình và phường Phú Lương 5 công trình… Qua rà soát cho thấy, các công trình này đều được triển khai theo kế hoạch sử dụng đất (giai đoạn 2006 - 2010), được UBND tỉnh Hà Tây (cũ) phê duyệt từ năm 2007 tại Quyết định 2639/QĐ-UBND. Khi tiến hành lập phương án bồi thường thì có sự thay đổi chính sách do tỉnh Hà Tây hợp nhất với TP Hà Nội, nên tiến độ thực hiện công việc bị chậm lại. Chưa kể sau ngày hợp nhất thì chính sách bồi thường, giải phóng mặt bằng lại tiếp tục có sự thay đổi, từ Quyết định 18/2008/QĐ-UBND ngày 29-9-2008 đến Quyết định 108/2009/QĐ-UBND ngày 29-9-2009… Ngoài ra, do trước đây UBND các phường đang lập hồ sơ thu hồi đất theo quy định cũ chưa xong, thì từ tháng 1-2010 lại phải lập lại hồ sơ theo quy trình mới quy định tại Quyết định 02/QĐ-UBND của UBND TP Hà Nội. Theo đó, việc thu hồi đất phải thực hiện thêm một số thủ tục như: Xin xác định chỉ giới đường đỏ, cắm mốc giới… nên việc thực hiện tiếp tục bị chậm. Tại thời điểm thực hiện các DA nói trên, nhiều người dân sẽ được bồi thường bằng đất tái định cư, đất dịch vụ… theo quy định của chính sách thu hồi đất lúc bấy giờ. Tuy nhiên, hiện nay chính sách đã thay đổi và phải áp dụng theo quy định hiện hành nên nhiều người sẽ không được hưởng đất dịch vụ… Sau khi được các sở, ngành hướng dẫn, đến nay đã có 7 DA có Quyết định của UBND thành phố về việc cho phép UBND các phường tiếp tục sử dụng đất để thực hiện DA, hàng chục công trình chưa hoàn thiện thủ tục về đất, nhiều DA đang niêm yết công khai phương án chi tiết về bồi thường, hỗ trợ…

Sở dĩ có tình trạng trên là do những công trình trên phục vụ phúc lợi xã hội nên để đẩy nhanh tiến độ thực hiện DA, UBND các phường đã lập văn bản thỏa thuận với các hộ có đất nằm trong quy hoạch DA. Theo đó, người có đất bị thu hồi cam kết sẽ giao mặt bằng để địa phương thi công và sẽ được nhận bồi thường, hỗ trợ khi có quyết định của cơ quan chức năng. Vì vậy, các công trình, dự án đã nhận được sự ủng hộ của người dân nên đến nay nhiều công trình đã được đưa vào sử dụng, mang lại hiệu quả trên thực tế, còn người bị thu hồi đất vẫn đang thấp thỏm cho quyền lợi của gia đình mình!

Ông Nguyễn Trường Sơn, Phó Chủ tịch UBND quận Hà Đông cho biết: Quá trình kiểm tra, rà soát việc thực hiện các DA trên địa bàn, quận Hà Đông đã phát hiện các DA triển khai khi còn thiếu thủ tục về đất nên đã chủ động báo cáo UBND thành phố, đồng thời đề xuất hướng xử lý. Tuy nhiên, chính sách về bồi thường có thay đổi nên UBND quận chỉ đạo các phường tăng cường giải thích, tuyên truyền để người dân hiểu…

Như vậy, trách nhiệm đầu tiên của việc triển khai DA khi chưa hoàn thiện thủ tục thuộc về các chủ đầu tư mà đại diện là lãnh đạo UBND các phường. Để khắc phục sai sót này và bảo đảm quyền lợi của người dân, đề nghị các sở, ngành liên quan và quận Hà Đông phối hợp cùng UBND các phường, khẩn trương hoàn tất thủ tục để hoàn thiện tiếp các công trình đang dở dang và khép lại hồ sơ cho các DA.