Đi tìm sự đồng thuận

Sau một ngày tham quan, ông Trần Văn Thọ (65 tuổi, ngụ tại đường Đỗ Xuân Hợp, quận 9) không giấu được niềm vui khi tận mắt chứng kiến mô hình toa tàu điện ngầm lần đầu tiên. "Gọi là mô hình nhưng cứ ngỡ như được lên toa tàu thật, bởi tàu đã có ghế, tay nắm, hệ thống cửa lên xuống, hay đầu máy, cửa kính… Mong rằng Metro sớm thành hiện thực", ông Thọ nói. Thế nhưng, ông Thọ cũng cho biết, nhìn chung, tay nắm còn cao quá, cửa thoát hiểm vẫn còn ít, ghế ngồi cần êm hơn chút nữa. Cũng theo ý kiến nhiều người dân, nếu chủ đầu tư bố trí được nhiều toa tàu mô hình hơn thì người dân sẽ có nhiều lựa chọn và có góp ý hơn để đoàn tàu hoàn thiện nhất.

Kỹ sư Hà Ngọc Trường, Phó Chủ tịch Hội Cầu đường - cảng TP Hồ Chí Minh đánh giá, ngoài việc chọn thiết kế màu xanh hợp lý thì hình dáng thiết kế đoàn tàu theo dạng đầu máy vuông rất hợp với các tuyến Metro nội đô với vận tốc chạy tối đa chỉ 110km. Tuy nhiên, về nội thất, đặc biệt là ghế ngồi thiết kế chưa phù hợp ở hai đầu tay vịn, không nên làm tấm nhựa ở hai đầu ghế sẽ tạo vùng không gian chật hẹp mà nên làm tay cầm bằng nhôm hay inox. Đối với tay nắm dành cho hành khách khi đứng vẫn cao so với thể trạng người Việt Nam, cần làm thấp xuống khoảng 10cm. Bên cạnh đó, với thiết kế 8 người/m2 (khi đứng), nhà thầu và chủ đầu tư cần bố trí thêm một hàng tay nắm ở giữa toa tàu. Còn theo một số chuyên gia, trong khoang cabin, chất liệu để bao phủ nên làm bằng nhựa cao cấp thay vì làm bằng nhôm dễ bị va đập và nóng bức. Đặc biệt, cần nghiên cứu lại hệ thống cửa thoát hiểm, bởi với thiết kế chở gần 1.000 người/đoàn tàu mà chỉ có 2 cửa thoát hiểm sẽ rất nguy hiểm nếu có sự cố xảy ra.

Trước những băn khoăn trên, Phó ban Quản lý đường sắt đô thị TP Hồ Chí Minh (đơn vị chủ đầu tư) Hoàng Như Cương cho biết, khó có thể thực hiện việc đưa nhiều toa tàu vào trưng bày bởi nếu làm một đầu máy, toa xe thực sự trung bình chi phí cũng mất vài triệu USD. Trong khi đó điều này cũng chưa thật sự cần thiết bởi thiết kế đều giống nhau chỉ khác về màu sắc và một số chi tiết phụ bên trong…

Về hệ thống cửa thoát hiểm, ông Hoàng Như Cương cho biết, theo thiết kế tiêu chuẩn cho tàu điện ngầm, việc bố trí 2 cửa thoát hiểm 2 đầu đoàn tàu là phù hợp. Trong trường hợp gặp sự cố khi đi trong đường hầm thì bắt buộc mở cửa thoát hiểm trước và sau, bởi hai bên kín sẽ không thoát hiểm được. Còn đối tượng người tàn tật sẽ có cách xử lý riêng, thậm chí trường hợp đặc biệt có thể phá cửa kính, điều này cần được tiếp tục hoàn thiện thêm. Còn theo ông Dương Hữu Hòa, Phó Giám đốc tuyến Metro số 1, đoàn tàu được thiết kế mô phỏng đường cong 3D để tăng tính hài hòa và năng động. Điều này giúp nếu có sự cố, tai nạn, cửa kính sẽ mở ra thành cầu thang để hành khách thoát ra từ phía trước và phía sau dễ dàng.

Đánh giá về thiết kế toa tàu, ông Shunichi Hanada, Trưởng bộ phận đầu máy, toa xe thuộc nhà thầu Hitachi cho biết, mô hình tàu đã thiết kế gần như phù hợp đối với điều kiện tự nhiên của Việt Nam. Ví dụ như ở Nhật Bản ghế ngồi phải có lớp nệm và hệ thống lò sưởi do nhiệt độ rất lạnh. Còn ở Việt Nam, thông thường nhiệt độ khoảng dưới 40 độ C nhưng Hitachi thiết kế cho dàn máy lạnh hoạt động 25 độ C bên trong đoàn tàu, nhằm tạo cảm giác thuận lợi và thoải mái cho hành khách.

Trao đổi với Báo Hànộimới, Trưởng ban Quản lý đường sắt đô thị Bùi Xuân Cường khẳng định: "Chúng tôi tập trung lấy ý kiến góp ý của mọi thành phần người dân với 6 nội dung chính gồm: Hình dáng, màu sắc đoàn tàu, kiểu dáng và màu sắc ghế ngồi, thảm sàn và chiều cao tay nắm hành khách. Trên cơ sở đó, sẽ tổng hợp, đánh giá và báo cáo UBND thành phố quyết định. Điều này sẽ giúp thành phố vừa tiết kiệm chi phí, vừa bảo đảm thiết kế phù hợp nhất và đúng tiến độ đề ra".