Ngày 26-4, trên lá cờ truyền thống của trường ĐH Bách khoa Hà Nội lại lấp lánh thêm một phần thưởng cao quý : Anh hùng Lực lượng Vũ trang Nhân dân. Đúng như lời Phó Chủ tịch nước Trương Mỹ Hoa phát biểu tại lễ trao tặng danh hiệu Anh hùng : Việc trường được phong tặng danh hiệu cao quý này một lần nữa đã khẳng định sự đánh giá rất cao của Đảng và Nhà nước về vai trò, vị trí và những thành tích xuất sắc của trường, ghi nhận những đóng góp to lớn của cán bộ, sinh viên trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Sinh viên nghiên cứu tại phòng thí nghiệm tại trường ĐH Bách Khoa Hà Nội
Và như lời của hiệu trưởng GS.TS Hoàng Bá Chư thì đây này là nguồn cổ vũ, động viên mạnh mẽ , tiếp thêm sinh lực mới để nhà trường tiếp tục vững bước đi lên, hoàn thành xuất sắc hơn nữa nhiệm vụ vinh quang mà Đảng, Nhà nước và nhân dân đã tin tưởng giao phó trong giai đoạn phát triển mới của đất nước mà ĐH toàn quốc lần thứ X của Đảng vừa thành công đã xác định.
Anh hùng trong cả cuộc kháng chiến chống Mỹ trước đây cũng như trong thời kỳ đổi mới hiện nay, ĐH Bách khoa Hà Nội không chỉ hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ đào tạo nguồn nhân lực kỹ thuật cho đất nước với hơn 80 nghìn kỹ sư, hàng nghìn thạc sĩ, tiến sĩ khoa học mà cònthực hiện nhiều công trình khoa học mang lại hiệu quả thiết thực trong công cuộc xây dựng và bảo vệ miền Bắc, đấu tranh giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc và trong sự nghiệp CNH, HĐH đất nước. Có lẽ, thế hệ đã từng tham gia cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước không thể quên được công trình nghiên cứu mang mã số GK1. Kết quả nghiên cứu của đề tài “Rà phá bom từ tính và thủy lôi từ trường” do các thầy giáo của Bách khoa thực hiện cùng với các chuyên gia của Bộ Quốc phòng, Bộ GTVT đã góp phần làm thất bại âm mưu của địch rải bom từ tính và thủy lôi từ trường tại các cảng biển, cửa sông, cửa biển và các tuyến đường giao thông huyết mạch hòng ngăn chặn con đường tiếp tế, chi viện của quân dân ta vào chiến trường miền Nam. Công trình này đã được Nhà nước tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh đợt đầu tiên. Trước đó, vào những năm đầu của thập kỷ 6 của thế kỷ XX, khi trường còn đang chập chững tuổi lên 5, thầy trò đã nghiên cứu và chế tạo thanh công “Lò cao dã chiến luyện gang” để chuyển ngay vào vùng giải phóng, góp phần sản xuất vũ khí thô sơ, phụ tùng thay thế tại chỗ phục vụ cho đồng bào, chiến sĩ đánh giặc, chống càn. Trí tuệ, công sức và tấm lòng của các thế hệ giáo viên, sinh viên Bách khoa còn kết tinh trong nhiều đề tài nghiên cứu, trong nhiều giải pháp kỹ thuật phục vụ chiến đấu như chế tạo van, khớp nối ống để dẫn dầu vào miền Nam phục vụ các chiến dịch lớn; khẩu phần lương khô, cách bảo quản rau xanh, thực phẩm, tạo sóng siêu âm đuổi muỗi, côn trùng… phục vụ công tác nuôi quân… Không chỉ bằng các sản phẩm trí tuệ, thầy và trò nhà trường còn trực tiếp tham gia chiến đấu. Theo tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc, tuổi trẻ ĐH Bách khoa đã dấy lên phong trào “Ba sẵn sàng”, gần 200 cán bộ, giáo viên và trên 2700 sinh viên của trường đã xếp bút nghiên lên đường nhập ngũ. Từng tiểu đoàn sinh viên đã tạm biệt người thân và mái trường lên đường ra mặt trận, bổ sung đáng kể lực lượng cán bộ , chiến sĩ cho quân đội đặc biệt là những binh chủng kỹ thuật. Không ít người trong số họ đã trở thành tướng lĩnh trong quân đội và cũng không ít người đã hy sinh. Anh hùng Trần Thanh Hải, Ngô Huynh, Anh hùng liệt sĩ Vũ Xuân Thiều, Bùi Ngọc Dương đã từng là sinh viên Bách khoa. Giờ đây, sau gần 40 năm, thế hệ giáo viên học sinh hôm nay vẫn bồi hồi xúc động khi nhắc lại lời của Anh hùng liệt sĩ Bùi Ngọc Dương trước lúc hy sinh tại chiến trường Khe Sanh “Báo cáo lại với trường ĐH Bách khoa Hà Nội rằng tôi đã hoàn thành nhiệm vụ mà trường giao phó”. Còn những người ở lại giữ trường khi ấy cũng đã có những đóng góp xứng đáng trong việc bảo vệ Thủ đô trước những trận không kích của máy bay Mỹ.Kết thúc giai đoạn lịch sử vẻ vang này, toàn trường đã được Nhà nước tặng thưởng 17 Huân chương các loại, trong đó có 7 Huân chương Chiến công; 1317 cán bộ viên chức của trường được tặng thưởng 778 Huân chương, 539 Huy chương chống Mỹ cứu nước. Có thể nói, thời kỳ chống Mỹ, cứu nước đã ghi một dấu son đậm nét, hào hùng, là một trang sử vẻ vang của ĐH Bách khoa Hà Nội.
Viết tiếp trang sử vẻ vang đó, trong những năm qua, đặc biệt là 20 năm đổi mới, trường ĐH Bách khoa đã không ngừng trưởng thành về mọi mặt , hiện là trường đại học trọng điểm và là một trường dẫn đầu khối các trường kỹ thuật. Trường đang tiến dần đến việc hoàn thành mục tiêu xây dựng nhà trường thành trường đại học nghiên cứu, đào tạo trình độ cao, đa ngành, đa lĩnh vực, một trung tâm nghiên cứu khoa học-công nghệ hàng đầu của đất nước với một số lĩnh vực đạt trình độ tiên tiến trong khu vực và trên thế giới; là địa chỉ tin cậy, hấp dẫn của xã hội, các nhà đầu tư phát triển công nghiệp, giới doanh nghiệp, tài chính trong và ngoài nước.
Văn Vũ
(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.