Đề xuất đưa Tổng công ty Cảng hàng không trở lại là doanh nghiệp nhà nước

Bộ Giao thông Vận tải vừa có kiến nghị Thủ tướng Chính phủ nghiên cứu, xem xét lộ trình mua lại cổ phần do các cổ đông ngoài Nhà nước nắm giữ khi cổ phần hóa Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV), để ACV là doanh nghiệp nhà nước, tạo điều kiện đảm bảo cao nhất về an ninh quốc phòng cho hoạt động hàng không.

Đây là nội dung chính trong Tờ trình về việc đề nghị phê duyệt đề án giao quản lý, sử dụng và khai thác tài sản kết cấu hạ tầng hàng không do Nhà nước đầu tư, quản lý đã được Bộ Giao thông Vận tải trình Thủ tướng.

Lý do mà Bộ Giao thông Vận tải có kiến nghị đề xuất này bởi trước khi thực hiện cổ phần hóa ACV, các tài sản kết cấu hạ tầng hàng không do Nhà nước quản lý nằm trong giá trị tài sản của ACV. Khi được Bộ Giao thông Vận tải “gật đầu” chấp thuận, ACV chịu trách nhiệm đầu tư, quản lý, khai thác theo quy định của Luật Doanh nghiệp và pháp luật có liên quan bằng nguồn vốn của Tổng công ty.

Sau khi cổ phần hóa ACV, các tài sản kết cấu hạ tầng hàng không được chuyển lại về Nhà nước quản lý, việc bố trí kinh phí do công tác bảo trì thuộc trách nhiệm Nhà nước. Từ năm 2016 đến nay, việc bảo trì, đầu tư, nâng cấp hạ tầng khu bay rất khó khăn, do Nhà nước chưa bố trí được nguồn vốn trung hạn 2016-2020 cho bảo trì cũng như vốn nâng cấp cải tạo kết cấu hạ tầng hàng không.

Một dẫn chứng điển hình trong thời gian qua, các đường băng, đường lăn tại các cảng hàng không có công suất khai thác lớn như Tân Sơn Nhất và Nội Bài đã vượt tần suất khai thác so với tính toán thiết kế ban đầu, xuất hiện các hư hỏng có nguy cơ uy hiếp an toàn bay và cần phải được đầu tư nâng cấp.

Tuy nhiên, do vướng cơ chế ACV không phải là 100% doanh nghiệp vốn Nhà nước nên không thể được giao thực hiện các dự án hạ tầng hàng không như nhiều đề xuất của đơn vị này. Nếu trở lại vai trò 100% vốn Nhà nước, ACV sẽ mặc nhiên được giao thực hiện nhiều dự án hạ tầng hàng không.

Qua nghiên cứu, Bộ Giao thông Vận tải thấy phương án giao tài sản kết cấu hạ tầng hàng không cho Cục Hàng không Việt Nam quản lý sẽ phù hợp với Luật Quản lý, sử dụng tài sản công; tách bạch giữa chức năng quản lý nhà nước của cơ quan Nhà nước với hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

Tuy nhiên, phía Cục Hàng không Việt Nam cho rằng, với cơ cấu tổ chức bộ máy hiện nay của cơ quan này chưa thể đáp ứng ngay các điều kiện để trực tiếp tổ chức quản lý, khai thác tài sản kết cấu hạ tầng hàng không tại các cảng hàng không, sân bay trong cả nước.

Do đó, Bộ Giao thông Vận tải đã nghiên cứu, xây dựng đề án theo hướng giao ACV quản lý, sử dụng, khai thác tài sản kết cấu hạ tầng hàng không do Nhà nước đầu tư, quản lý không tính thành phần vốn nhà nước tại doanh nghiệp đến hết năm 2025.

Sau thời hạn trên, giao Bộ Giao thông Vận tải tổng kết đánh giá, báo cáo Thủ tướng xem xét, quyết định việc chuyển tài sản kết cấu hạ tầng hàng không cho cơ quan quản lý nhà nước về hàng không quản lý, sử dụng.

"Việc giao cho ACV quản lý, khai thác sẽ tiếp tục đảm bảo duy trì sự vận hành tài sản liên tục; không gây xáo trộn, ảnh hưởng đến an ninh, an toàn trong hoạt động khai thác cảng hàng không, sân bay; đảm bảo kết cấu hạ tầng hàng không vẫn được ACV bảo trì, đầu tư theo quy hoạch, đảm bảo an ninh, an toàn bay trong bối cảnh tình hình ngân sách nhà nước đang khó khăn, chưa bố trí kịp thời cho lĩnh vực hàng không", Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Lê Đình Thọ cho biết.

Trước đó, ACV đã thực hiện cổ phần hóa năm 2016, các cổ đông nắm giữ 4,61%, Nhà nước nắm giữ 95,3% vốn điều lệ. Đáng chú ý, Thanh tra Chính phủ đã chỉ rõ, ACV không thuộc đối tượng cổ phần hóa, sai phạm trong quá trình cổ phần hóa của doanh nghiệp này khiến nguyên Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Văn Ninh và nguyên Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Hồng Trường bị kỷ luật.