Đề xuất 14 giải pháp xử lý các dự án vốn ngoài ngân sách có sử dụng đất chậm triển khai

Kiến nghị thu hồi đất, bãi bỏ quyết định giao đất, cho thuê đất 29 dự án

Theo Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Bùi Duy Cường, thực hiện nội dung kết luận, kiến nghị tại Báo cáo số 57/BC-HĐND ngày 17-7-2018 của HĐND thành phố kết quả giám sát tình hình quản lý các dự án sử dụng đất chậm triển khai trên địa bàn thành phố; Kết luận của Thường trực HĐND thành phố tại Thông báo số 18/TB-HĐND ngày 16-8-2018 về phiên giải trình tình hình quản lý các dự án vốn ngoài ngân sách có sử dụng đất chậm tiến độ, chậm triển khai trên địa bàn thành phố; Nghị quyết số 15/2018/NQ-HĐND ngày 6-12-2018 của HĐND thành phố; Thông báo số 27/TB-HĐND ngày 23-7-2019 của Thường trực HĐND thành phố về kết luận của chủ tọa tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn kỳ họp thứ chín HĐND thành phố; UBND thành phố đã xây dựng, ban hành Kế hoạch số 173/KH-UBND ngày 5-9-2018 để giao nhiệm vụ cho các sở, ngành thành phố và UBND các cấp triển khai thực hiện.

Theo báo cáo của UBND thành phố, đến nay, đối với các dự án chưa được Nhà nước giao đất, cho thuê đất có 135 dự án. Cụ thể, 11 dự án đang triển khai theo tiến độ đã được phê duyệt, phê duyệt điều chỉnh; 12 dự án đề nghị loại bỏ khỏi danh sách do trùng lặp, nhà đầu tư đề xuất nghiên cứu khi chưa có ý kiến của UBND thành phố; 38 dự án đã chấm dứt hoạt động dự án theo quy định; 74 dự án được UBND thành phố giao Sở Kế hoạch và Đầu tư tiếp tục kiểm tra, rà soát, đề xuất xử lý.

Đối với các dự án đã được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất, UBND thành phố chỉ đạo Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với các sở, ngành thành phố và UBND cấp huyện thanh tra, kiểm tra với 404 dự án. Trong đó, 96 dự án với diện tích 290,9ha đất, sau thanh tra, chủ đầu tư đã chủ động khắc phục các tồn tại đề nghị đưa ra khỏi danh sách các dự án chậm tiến độ, chậm triển khai; 29 dự án với tổng diện tích 1.844,3ha đất, kiến nghị trình UBND thành phố thu hồi đất, bãi bỏ quyết định giao đất, cho thuê đất.

Đến nay, UBND thành phố đã ban hành quyết định thu hồi đất 10 dự án với tổng diện tích 177,7ha. Có 60 dự án với tổng diện tích 9ha đất chậm tiến độ, chậm đưa đất vào sử dụng, UBND thành phố quyết định gia hạn sử dụng đất 24 tháng và chủ đầu tư phải nộp thêm cho Nhà nước khoản tiền tương ứng với mức tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với thời gian gia hạn 24 tháng. Có 63 dự án với tổng diện tích 1.426,1ha đất chậm hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng; 20 dự án với tổng diện tích 92,1ha đất chậm hoàn thành việc thực hiện nghĩa vụ tài chính. Ngoài ra, có 136 dự án có các vi phạm khác, đã kiến nghị và đề xuất các biện pháp xử lý cụ thể tại kết luận thanh tra đối với từng dự án.

Đối với các dự án còn nợ nghĩa vụ tài chính về đất, UBND thành phố giao Cục Thuế thành phố tiếp tục đôn đốc, thu nghĩa vụ tài chính theo quy định. Tính đến ngày 31-3-2022, UBND thành phố đã chỉ đạo Cục Thuế thành phố kiểm tra, rà soát đối với 170 dự án chậm thực hiện nghĩa vụ tài chính (136 dự án đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính về đất, tổng số tiền 22.247 tỷ đồng; 34 dự án còn nợ 3.330 tỷ đồng (trong đó nợ gốc là 1.590 tỷ đồng; nợ tiền chậm nộp là 1.758 tỷ đồng).

Đề xuất 14 giải pháp

Tại kỳ họp, UBND thành phố đã trình HĐND thành phố 14 giải pháp để đẩy nhanh tiến độ đầu tư, tập trung xử lý các dự án vốn ngoài ngân sách có sử dụng đất chậm triển khai trên địa bàn thành phố Hà Nội.

Trong đó, giải pháp quan trọng được đề xuất là phân loại, rà soát các dự án đã có quyết định chủ trương (chấp thuận chủ trương đầu tư, chấp thuận đầu tư, văn bản giao chủ đầu tư) đến nay đã quá tiến độ thực hiện dự án nhưng chưa được Nhà nước giao đất, cho thuê đất để xử lý theo đúng quy định của pháp luật. Kiên quyết thu hồi dự án đối với nhà đầu tư không còn phù hợp với quy định của pháp luật đầu tư, không có năng lực triển khai dự án. Tăng cường quản lý, giám sát, hậu kiểm tiến độ đầu tư, định kỳ đánh giá đầu tư bảo đảm quản lý chặt chẽ từ khi nghiên cứu lập dự án đầu tư, quyết định chủ trương đầu tư đến khi thực hiện xong dự án đầu tư theo quy định; kết nối liên thông, cập nhật, quản lý và khai thác dữ liệu về các dự án đầu tư của các cấp, các ngành thành phố.

UBND thành phố cũng đề xuất thực hiện kiểm tra, phân loại, xử lý đối với từng dự án đã được Nhà nước giao đất, cho thuê đất nhưng chưa giải phóng mặt bằng (để kéo dài nhiều năm hoặc chủ đầu tư không liên hệ, không phối hợp với chính quyền địa phương để thực hiện công tác giải phóng mặt bằng) để thu hồi, hủy bỏ các quyết định và chỉ đạo các tổ chức, cá nhân liên quan phải dừng thực hiện dự án theo quy định của pháp luật.

Cùng với đó là rà soát, đôn đốc các dự án đã giải phóng mặt bằng đẩy nhanh tiến độ thực hiện. Kiên quyết lập hồ sơ thu hồi đất mà không bồi thường về đất và tài sản gắn liền với đất (trừ trường hợp do bất khả kháng theo quy định của pháp luật) các trường hợp chủ đầu tư không đưa đất vào sử dụng có nguyên nhân chủ quan, đã được gia hạn theo quy định nhưng không đưa đất vào sử dụng, không chấp hành quyết định xử lý của cơ quan có thẩm quyền.

UBND thành phố cũng tiếp tục đôn đốc, giám sát đầu tư và yêu cầu chủ đầu tư đẩy nhanh tiến độ, cam kết thực hiện để sớm đưa dự án vào sử dụng theo tiến độ và quy định của pháp luật đối với các dự án đã giải phóng mặt bằng xong, đang xây dựng công trình hoặc đã xây dựng một phần dự án nhưng đến nay đang ngừng thực hiện.

Trường hợp có dấu hiệu vi phạm pháp luật thì tổ chức kiểm tra, thanh tra, xử lý đối với từng dự án theo quy định của pháp luật; xử phạt, ngừng, chấm dứt hoạt động của dự án đầu tư, thu hồi đất đã giao theo đúng quy định của pháp luật; kiên quyết xử lý nghiêm đối với trường hợp chây ì, tiếp tục vi phạm. Trường hợp chủ đầu tư chậm, không phối hợp thực hiện thì tổ chức kiểm tra, xử phạt, ngừng, chấm dứt hoạt động của dự án…

Thẩm tra về tờ trình, các ban HĐND thành phố khẳng định, việc UBND thành phố trình HĐND thành phố xem xét, ban hành Nghị quyết về biện pháp đẩy nhanh tiến độ đầu tư, tập trung xử lý các dự án vốn ngoài ngân sách có sử dụng đất chậm triển khai trên địa bàn thành phố Hà Nội là phù hợp.

Qua các đợt giám sát, tái giám sát, các cuộc chất vấn, phiên giải trình của HĐND và Thường trực HĐND khóa XV cho thấy, trên địa bàn thành phố còn tồn tại nhiều dự án chậm triển khai, nhiều dự án chậm kéo dài nhiều năm, đã được kiểm tra, thanh tra, giám sát nhưng vẫn chậm chuyển biến. Việc tập trung giải quyết, xử lý dứt điểm các dự án chậm triển khai để sớm đưa đất đai và nguồn lực đầu tư xã hội vào phát triển kinh tế là rất cần thiết, góp phần đóng góp cho phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội nhanh, mạnh mẽ hơn.