Chung cư tái định cư xuống cấp, bỏ trống lãng phí – cách nào giải cứu?

Báo Hànộimới xin giới thiệu loạt bài “Chung cư tái định cư xuống cấp, bỏ trống lãng phí - Cách nào giải cứu?” giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về thực trạng cũng như công tác quản lý, vận hành nhà chung cư tái định cư trên địa bàn thành phố hiện nay.

Bài 1: Chung cư tái định cư – xuống cấp, tăng hệ lụy!

Do được đưa vào sử dụng đã nhiều năm; nhiều hạng mục sở hữu chung tại các chung cư tái định cư như: Thang máy, hệ thống thoát nước, phòng cháy chữa cháy… đã xuống cấp. Tuy nhiên, do không có quỹ bảo trì hoặc kinh phí bảo trì quá ít; việc bảo trì, cải tạo, sửa chữa các hạng mục trên đã không được triển khai kịp thời, thường xuyên, dẫn đến nhiều chung cư tái định cư càng thêm xuống cấp nghiêm trọng. Việc này đã và đang gây ra không ít hệ lụy, ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống, sinh hoạt, sự an toàn của người dân sống tại đây.

Từ chung cư cũ xuống cấp...

Đến thời điểm hiện nay, toàn thành phố có 201 tòa chung cư tái định cư đã đưa vào sử dụng với 19.016 căn hộ, trong đó có 16.057/19.016 căn hộ đã bàn giao cho người dân sử dụng ổn định.

Về công tác quản lý các tòa nhà chung cư tái định cư, hiện Công ty TNHH một thành viên Quản lý và Phát triển nhà Hà Nội đang quản lý 149/201 tòa, số còn lại do Trung tâm Quản lý nhà thành phố Hà Nội quản lý. Do nhiều tòa xây dựng từ lâu, trong khi việc bảo trì, cải tạo, sửa chữa các hạng mục sở hữu chung không được thực hiện kịp thời, thường xuyên, khiến các tòa chung cư tái định cư càng thêm xuống cấp.

Một trong những tòa chung cư tái định cư xuống cấp nhất phải kể đến Khu tái định cư Đền Lừ (quận Hoàng Mai). Theo quan sát của phóng viên Báo Hànộimới, điểm chung của 11 tòa nhà A, B, C, E, G, H, A1, A2, A3, A4, A5 (đưa vào sử dụng từ năm 2001 đến năm 2005) là phía ngoài cũ kỹ, ẩm mốc, tường bong tróc.

Đáng nói, nhiều năm qua, xung quanh các tòa nhà đã xuất hiện nhiều vết nứt ở móng và chân đế nhưng chưa được cải tạo, sửa chữa. Đặc biệt, ở khu nhà dịch vụ (thuộc nhà A1) có nhiều kết cấu bị lệch so với vị trí xây dựng ban đầu nên đã phải thực hiện gia cố nhiều. Để bảo đảm an toàn, đơn vị quản lý tòa nhà đã phải quây tôn kín, không sử dụng tầng 1. Không những thế, phần trên các căn hộ đã bị cải tạo, cơi nới thành những “chuồng cọp” khiến tòa nhà phải oằn mình cõng thêm tải trọng lớn khi phần móng, chân đế đã nứt toác, sụt lún, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn.

Bà Nguyễn Thị Hà, người dân nhà A5 cho biết: “Không chỉ chất lượng công trình xuống cấp, mà hệ thống thang máy nhà A5 cũng thường xuyên hỏng hóc trong thời gian dài khiến việc đi lại của người dân gặp nhiều khó khăn, cư dân rất bức xúc”.

Xuống cấp không kém phải kể đến Khu tái định cư Đồng Tàu (phường Thịnh Liệt, quận Hoàng Mai). Sau 19 năm đưa vào sử dụng, điều mà người dân sống tại 10 tòa nhà tái định cư Đồng Tàu lo lắng nhất đó là những vết nứt ngày càng to dần ở phần móng các khối nhà. Ngoài ra, hệ thống tường, trần, bề mặt trước và sau của các tòa N1, N2, N4, N5, N9 đều đã bong tróc, rơi từng mảng lớn nguy hiểm. Bên cạnh đó, hệ thống thoát nước, bể phốt cũng thường xuyên gặp sự cố, nước thải chảy tràn ra vườn hoa, hè đường, gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Đáng nói nhất là hệ thống thang máy, máy bơm nước, máy phát điện ở đây thường xuyên xảy ra sự cố, không thể vận hành; hệ thống chống sét cũng liên tục hỏng hóc...

Tại Khu tái định cư A6 Nam Trung Yên, quận Cầu Giấy, dù mới đưa vào sử dụng cuối năm 2011, nhưng đến thời điểm hiện tại, cả 4 tòa nhà (A6A, A6B, A6C, A6D) quy mô 11 tầng, đã và đang xuống cấp nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày cũng như sự an toàn của cư dân.

Theo phản ánh của cư dân, nhiều năm nay, các hạng mục sử dụng chung của các tòa nhà như: Thang máy, máy phát điện… liên tục hỏng nhưng không được sửa chữa kịp thời. Cũng vì không được bảo trì, bảo dưỡng, kịp thời thay thế thiết bị hỏng hóc nên tại đây đã từng xảy ra tình trạng thang máy rơi tự do từ tầng 11, gây mất an toàn cho cư dân. Không chỉ các hạng mục sử dụng chung xuống cấp, bên trong nhiều căn hộ cũng thấm dột, xuống cấp nghiêm trọng.

“Nhà bị thấm, sơn tường bong tróc, vỡ lở nên dù khó khăn nhưng gia đình tôi vẫn phải chỉ gần 100 triệu đồng để cải tạo, sửa chữa. Thế nhưng chỉ được một thời gian, tình trạng ẩm mốc lại xuất hiện”, ông Đặng Viết Đạt, cư dân sống tại tòa A6C cho biết.

Cư dân tại các chung cư tái định cư C10, B12, Khu di dân Xuân La 1 (phường Xuân La, quận Tây Hồ) hay các tòa N1A, N2A, N2B, N3B…, thuộc Khu đô thị N2 Trung Hòa - Nhân Chính (quận Thanh Xuân) cũng sống trong cảnh xuống cấp không kém. Theo quan sát, hầu hết tường phía ngoài các tòa nhà đều ẩm mốc, bong tróc từng mảng lớn. Hệ thống phòng cháy, chữa cháy ở nhiều tòa không thể hoạt động do hỏng máy bơm nước và một số thiết bị. Bên cạnh đó, thang máy ở các tòa liên tục hư hỏng và kéo dài...

Đơn cử tại tòa C10, Khu di dân Xuân La 1, có 2 thang máy thì 1 thang hỏng nhiều tháng nay vẫn chưa được sửa nên 107 hộ dân trong tòa phải đi chung 1 thang còn lại hoặc... đi cầu thang bộ.

Anh Vũ Đại Hải, cư dân tòa B12, Khu di dân Xuân La 1 bức xúc, thang máy tòa B12 cũng thường xuyên bị hỏng nhưng không được sửa chữa. Cách đây 2 năm, 1 thang máy của tòa nhà hỏng tới 3 năm mới được được sửa chữa, khiến việc đi lại của nhân dân gặp nhiều khó khăn. Chưa kể, nhiều năm nay, 1 cống thoát nước của tòa bị bục, nước thải thường xuyên dềnh lên, bốc mùi hôi thối nhưng người dân kiến nghị mãi vẫn không được khắc phục…

... Đến nhà tái định cư mới cũng xuống cấp

Bên cạnh các tòa chung cư cũ xuống cấp, nhiều tòa chung cư tái định cư mới đưa vào sử dụng khoảng năm 2010-2015 với các thiết kế hiện đại hơn, đáp ứng được nhu cầu sống thiết yếu của các hộ dân, nhưng đến nay cũng xuống cấp, không được cải tạo, sửa chữa kịp thời khiến cuộc sống của các hộ dân gặp nhiều phiền toái.

Mới đưa vào sử dụng năm 2014 nhưng đến nay, nhiều hạng mục của 3 khối nhà CT1-A, CT1-B, CT1-C, khu nhà tái định cư Khu đô thị thành phố giao lưu (quận Bắc Từ Liêm) đã xuống cấp nghiêm trọng. Nhìn từ xa, tường phía ngoài các khối nhà thấm mốc, bong tróc nham nhở.

Theo chân anh Nguyễn Huy Dũng, cư dân sống tại nhà CT1-B2, phóng viên chứng kiến đường ống nước bị rò rỉ ở khắp nơi, đặc biệt là tại hầm để xe. Do không được sửa chữa kịp thời, hiện nay nước từ đường ống vỡ ngấm vào tường, trần nhà, nhỏ giọt xuống sàn suốt ngày đêm. Đáng nói, do công trình xuống cấp, thường xuyên bốc mùi hôi từ cống thoát nước, nên từ lâu nhà sinh hoạt cộng đồng của tòa nhà đã đóng cửa, người dân phải họp tạm ở sảnh.

Chỉ vào chiếc thang máy số 1 của tòa nhà đã ngừng hoạt động 8 tháng qua, anh Dũng bức xúc: Nhiều tháng nay, 96 hộ gia đình sống tại tòa nhà phải dùng chung 1 thang máy còn lại vốn dĩ rất chậm chạp nên ai cũng bức xúc. Tình trạng thang máy hỏng kéo dài từ năm này sang năm khác xảy ra “như cơm bữa” tại đây. Một nỗi ám ảnh khác của cư dân là lối lên xuống hầm gửi xe của tòa nhà rất tối tăm, ẩm thấp...

Bên cạnh những tòa nhà mới đưa vào sử dụng đã xuống cấp, trên địa bàn thành phố còn một số tòa tái định cư đã hoàn thành, chưa đưa vào sử dụng cũng… xuống cấp. Có thể kể đến 5 tòa ở phường Thượng Thanh, 3 tòa tại Khu đô thị mới Sài Đồng, phường Phúc Đồng (đều ở quận Long Biên). Theo quan sát, nhiều hạng mục công trình hư hỏng, tường ẩm mốc, hệ thống cầu thang bị rỉ sét; sân chơi, vườn hoa cỏ mọc um tùm...

Ngoài ra, một số tòa nhà tái định cư đang trong quá trình hoàn thiện cũng bắt đầu xuống cấp, như tòa CT1 thuộc Dự án xây dựng Khu tái định cư Xuân La (quận Tây Hồ) hoàn thành từ năm 2020 nhưng đến nay vẫn chưa đưa vào sử dụng. Nhiều đoạn gạch ốp chân tường khu vực sảnh và tầng 1 bị bong cả mảng tường lớn, phía dưới thì đọng nước và rác thải, nhìn rất mất vệ sinh.

Hai tòa nhà B, C, Khu tái định cư phường Trần Phú (quận Hoàng Mai) cũng trong tình cảnh tương tự. Dù chưa đưa vào sử dụng nhưng nhiều diện tích quanh 2 tòa nhà này bị chiếm dụng để tập kết vật liệu xây dựng, đỗ xe. Nhiều hạng mục như lối lên xuống cho người khuyết tật, mái che tầng 1 và lối xuống tầng hầm tòa C, cửa kính 2 tòa nhà… bị bục vỡ, cỏ cây mọc um tùm bao quanh. Bà Phùng Thị Thắm, sống gần tòa B, C, Khu tái định cư phường Trần Phú cho biết: Nhìn công trình ngày càng xuống cấp ai đi qua cũng không khỏi xót xa...

(Còn nữa)