Đặt cọc suất lớp 10 trường tư: Những điều trăn trở

Văn bản được ban hành từ ngày 21-3. Thực tế ghi nhận trong gần một tuần qua cho thấy, để giải quyết được cần sự đồng lòng của cả nhà trường, gia đình học sinh và phía cơ quan quản lý.

Vì sao phải đặt cọc ?

Việc đặt cọc suất vào lớp 10 trường tư thục là hiện tượng đã diễn ra từ vài năm trước, tuy nhiên, cho đến kỳ tuyển sinh năm học 2024-2025 việc này mới “nóng” khắp các diễn đàn.

Chị Nguyễn Thị Thùy Linh, phụ huynh học sinh Trường Trung học cơ sở Nguyễn Trãi (quận Ba Đình) cho biết, cách đây 7 năm, khi con lớn của chị thi vào lớp 10, không mấy người biết đến khái niệm “đặt cọc”. Thời điểm đó, khi học sinh hoàn thành kỳ thi, thậm chí đến khi biết điểm thi không đủ vào lớp 10 trường công lập, các gia đình mới tính phương án tìm chỗ học ở các loại hình trường khác. “Tuy nhiên, năm nay, khi con thứ hai chuẩn bị thi vào lớp 10, ngay sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán, trên các hội nhóm đã rục rịch truyền nhau kinh nghiệm phải “canh” thời gian các trường tư thục mở cổng đăng ký tuyển sinh và khẩn trương đặt cọc để có được một suất vào trường, nếu chậm chân sẽ không còn suất” - chị Nguyễn Thị Thùy Linh chia sẻ.

Chia sẻ niềm vui vì đã đặt cọc thành công cho con, chị Trần Thị Thu Anh, phụ huynh học sinh Trường Trung học cơ sở Tân Định (quận Hoàng Mai), cho biết: “Với kinh nghiệm học được trên các hội nhóm, tôi đã may mắn đặt cọc được. Trúng tuyển được vào lớp 10 trường công lập là mong muốn lớn nhất của cả gia đình vì học phí trường công lập thấp. Nhưng, tỷ lệ chỉ tiêu vào công lập chỉ hơn 60% trong khi số học sinh lớp 9 năm nay nhiều hơn nên không thể chủ quan. Thậm chí có học sinh học lực giỏi nhưng đi thi vẫn có xác suất không may mắn hoặc bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nên kết quả bài làm không được như mong muốn. Khi đã có một suất ở trường tư thì các con cũng bớt áp lực, gia đình cũng bớt lo lắng nếu chẳng may kết quả thi không tốt”.

Vì vậy, dù mức cọc năm nay ở một số trường khá cao, nhưng phụ huynh đều mong muốn được nhận cọc và xác định tâm lý nếu con trúng tuyển trường công thì dù mất cọc cũng vui vẻ. Trên một nhóm phụ huynh có con thi vào lớp 10 năm nay chia sẻ, lớp có 50 học sinh thì đến 40 bạn đã có phương án dự phòng ở trường tư.

Cần có trọng tài

Trên địa bàn thành phố hiện có hơn 100 trường trung học phổ thông tư thục. Hằng năm, các trường tuyển sinh khoảng trên dưới 30.000 học sinh, giúp giảm áp lực đáng kể cho hệ thống các trường công lập.

Việc đặt cọc đã có từ vài năm nay, vậy tại sao việc đặt cọc suất lớp 10 trường tư năm nay lại khiến dư luận xã hội quan tâm hơn, thậm chí còn gây bức xúc? Lý do là bởi mức cọc năm nay có sự chênh lệch không nhỏ, có trường chỉ 1-2 triệu đồng, nhưng có trường lên đến 12 triệu đồng, thậm chí có trường có mức cọc hơn 20 triệu đồng. Tuy nhiên, theo ghi nhận thực tế, chỉ những trường thường có số lượng hồ sơ dự tuyển lớn mới có mức cọc cao.

Để chấn chỉnh, ngày 21-3, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội có văn bản yêu cầu các trường nghiêm túc thực hiện công tác tuyển sinh, các trường không được yêu cầu cha mẹ học sinh nộp tiền “giữ chỗ” hay bất cứ khoản thu nào khác không đúng quy định gây khó khăn, bức xúc.

Theo chia sẻ của đại diện ban giám hiệu một số trường tư thục, các trường không có khoản tiền “giữ chỗ”, đây là khoản phí dự tuyển hoặc phí xét tuyển, được nhà trường công bố công khai về mức thu. Khoản phí này sẽ được khấu trừ nếu học sinh theo học tại trường, hoặc không được hoàn trả nếu học sinh không theo học. Thông tin này được các trường nêu rõ trong thông báo, phụ huynh thực hiện theo tinh thần tự nguyện.

Trả lời phóng viên Báo Hànộimới về việc này, đại diện Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội cho rằng, môi trường giáo dục có những đặc thù riêng, trong đó cần có tính nhân văn. Dù các trường hoạt động tự chủ, nhưng vẫn cần trên tinh thần nhân văn, chia sẻ với gia đình học sinh để có mức phí phù hợp, đặc biệt trong điều kiện nhiều gia đình còn khó khăn về tài chính.

Tiến sĩ Nguyễn Tùng Lâm, Phó Chủ tịch Hội Khoa học tâm lý giáo dục Việt Nam cho rằng đây là sự vào cuộc có trách nhiệm của Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội trong công tác quản lý nhà nước đối với các nhà trường và vì quyền lợi học sinh.

Theo Tiến sĩ Nguyễn Tùng Lâm, trước hết cần thông cảm với các trường tư khi vừa cần tuyển sinh đủ chỉ tiêu, vừa cần chọn được học sinh có chất lượng. Tuy nhiên, cũng cần chia sẻ với phụ huynh, vì không phải gia đình nào cũng có điều kiện tài chính tốt. Vì thế, mức cọc bao nhiêu cần được tính toán trên tinh thần chia sẻ và nhân văn. Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội cần là trọng tài để bảo đảm hai bên đều ưu tiên quyền lợi học tập của học sinh.