Đại án liên quan 4 tổng thống của Peru

Là một nhà hùng biện lão luyện, ông A.Garcia từng lãnh đạo đảng Apra quyền lực một thời ở Peru trong nhiều thập kỷ. Ông được bầu làm Tổng thống trong 2 nhiệm kỳ (1985-1990 và 2006-2011). Cáo buộc nhằm vào cựu tổng thống cho rằng ông đã nhận 100.000 USD để Tập đoàn Odebrecht có được hợp đồng xây dựng dự án tàu điện ngầm ở thủ đô Lima trong nhiệm kỳ tổng thống thứ hai.

Tuy nhiên, ông A.Garcia luôn phủ nhận mọi cáo buộc. Hồi năm 2018, ông từng đề nghị Uruguay cho tị nạn chính trị sau khi bị cấm xuất cảnh song bị từ chối.

Các cuộc điều tra liên quan tới Odebrecht được tiến hành từ năm 2016 sau khi tập đoàn này thừa nhận đã hối lộ tổng cộng 800 triệu USD cho các quan chức khắp khu vực Mỹ Latinh để đổi lấy những hợp đồng xây dựng cơ sở hạ tầng béo bở.

Ngoài ông A.Garcia, 3 cựu tổng thống Peru khác cũng đang có nguy cơ vướng vòng lao lý. Trong đó, người tiền nhiệm của ông A.Garcia là Alejandro Toledo bị cáo buộc nhận 20 triệu USD từ Odebrecht trong giai đoạn 2001-2006.

Tuy nhiên, sau khi bị nhà chức trách Peru phát lệnh truy nã, ông A.Toledo đã trốn tới Mỹ và sống lưu vong. Peru đã nhiều lần yêu cầu Mỹ dẫn độ cựu tổng thống về nước nhưng chưa được đáp ứng.

Nhân vật thứ hai là cựu Tổng thống Ollanta Humala, nắm quyền trong nhiệm kỳ 2011-2016, cũng đang bị điều tra do nhận hối lộ 3 triệu USD từ Odebrecht khi tổ chức chiến dịch tranh cử. Ông từng bị bắt nhưng được cho tại ngoại.

Còn cựu Tổng thống Pedro Pablo Kuczynski đã buộc phải từ chức hồi tháng 3 năm ngoái sau các cáo buộc tham nhũng liên quan dự án xây đường cao tốc xuyên biển và Nhà máy thủy điện Olmos do Tập đoàn Odebrecht đứng sau. Ngày 10-4, cảnh sát Peru đã thực hiện lệnh bắt ông này cùng thư ký và lái xe riêng theo đề nghị của cơ quan Công tố. Cùng ngày cựu Tổng thống A.Garcia tự sát, ông P.Kuczynski đã phải nhập viện cấp cứu do huyết áp cao.

Sau 3 năm tiến hành điều tra, kết quả ban đầu cho thấy Odebrecht đã có hành vi hối lộ tại 12 quốc gia ở khu vực Mỹ Latinh trong suốt 10 năm để giành hợp đồng trong quá trình đấu thầu. Hơn 100 cá nhân đã bị kết tội tham nhũng, rửa tiền và thành lập băng đảng, trong đó có hàng chục lãnh đạo từ các tập đoàn xây dựng và kỹ thuật hàng đầu Brazil.

Chính vì sự hậu thuẫn của các nhà lãnh đạo, Odebrecht không gặp khó khăn trong việc đội giá các công trình xây dựng công cộng, gây nên những thiệt hại lên tới 6 tỷ USD tại 6 quốc gia Nam Mỹ là Peru, Mexico, Ecuador, Colombia, Venezuela, Panama và cả Mozambique ở châu Phi. Theo nhiều nguồn tin, Tập đoàn Odebrecht có hẳn một bộ phận chuyên trách việc hối lộ và "lại quả" cho hơn 100 hợp đồng khác nhau trong suốt 15 năm qua.