Cục diện tích cực cho Syria

Theo thông tin mới nhất ngày 7-8, lực lượng Chính phủ Syria đã chiếm được TP Sukhneh, thành trì cuối cùng của IS ở tỉnh Homs. Trước đó, quân đội Syria cùng các đồng minh đã giành lại một số vùng lãnh thổ tại Đông Nam TP Raqqa từ tay IS. Đây là khu vực bị đội quân cờ đen chiếm giữ từ đầu năm 2014 và biến thành phố miền Bắc Syria này thành "địa ngục" bằng những hành động tàn bạo như tra tấn, chặt đầu các con tin.

Sau thất bại trên chiến trường Palmyra, tổn thất tại Homs và một số khu vực lân cận là đòn giáng mạnh vào nỗ lực của IS nhằm duy trì địa bàn hoạt động tại quốc gia Trung Đông. Việc chiếm được Sukhneh diễn ra sau khi lực lượng Chính phủ Syria vây hãm thành công thành phố này. Đây là một phần trong cuộc tấn công quân sự quy mô lớn nhằm đẩy IS ra khỏi vùng sa mạc của Syria.

Tình hình hiện nay cho phép quân đội của Damascus thiết lập an ninh đối với khu Manbal, phía Tây thị trấn chiến lược Al-Sukhnah, pháo đài cuối cùng của IS ở phía Đông Homs và tiếp đến là phá vỡ vòng vây của IS ở tỉnh miền Đông Deir al-Zour, gần Iraq. Một số nguồn tin từ quân đội Syria cho biết, kế hoạch giải vây cho Deir al-Zour được đặt tên là “Chiến dịch Hoa oải hương” bắt đầu với việc giải phóng Al-Sukhnah, cách TP Palmyra 45km và sau đó là Kobajjeb, cách Deir al-Zour 50km.

Như vậy, sau 2 năm hiện diện quân sự ở Syria, Nga đã giúp chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad từ thế bị động chuyển sang phản công trên khắp các chiến trường. Tuy nhiên, dù tình hình hiện nay của Nga và Syria đã tốt hơn rất nhiều so với năm 2016 nhờ sự giải phóng một loạt khu vực chiến lược, nhưng những khó khăn vẫn còn nhiều ở phía trước. Theo các nhà phân tích, chiến trường Syria đang dần biến thành thế trận "ngũ hổ tranh hùng" khi phiến quân IS tan rã. Với sự góp mặt của quân đội Nga, quân đội Chính phủ Syria, các lực lượng dân chủ Syria (SDF) do Mỹ hậu thuẫn, lực lượng quân sự Thổ Nhĩ Kỳ, lực lượng dân quân người Kurd (YPG) thì cuộc chiến phân chia quyền lực tại Syria trong giai đoạn “cờ tàn” được nhìn nhận là sẽ khốc liệt hơn rất nhiều. TP Manbij ở Tây Bắc Syria có thể được coi là trường hợp tiêu biểu cho thế trận tranh giành ảnh hưởng của các bên sau khi IS bị thất thế.

Các đơn vị quân đội Thổ Nhĩ Kỳ đã tràn qua biên giới Syria, áp sát Manbij với danh nghĩa tiêu diệt IS nhưng mục tiêu sâu xa của họ là nhằm vào YPG. Ankara tố cáo lực lượng này có mối liên hệ với đảng Công nhân người Kurd, tổ chức bị Thổ Nhĩ Kỳ coi là khủng bố, đồng thời muốn ngăn cản họ thành lập một khu tự trị ngay tại biên giới nước mình.

Tuy nhiên, YPG lại là lực lượng thân Mỹ chiến đấu chống IS hiệu quả nhất, là thành phần không thể thiếu trong cuộc chiến tiêu diệt IS tại sào huyệt Raqqa. Chính người Kurd cũng mời quân đội Nga đến giữ gìn an ninh tại các khu vực vừa được giải phóng ở Manbij và coi đây là một đối trọng để chống lại ảnh hưởng từ phía Thổ Nhĩ Kỳ. Kết quả là 5 lực lượng vũ trang hùng mạnh gồm Nga, Mỹ, Thổ Nhĩ Kỳ, Syria, YPG đều tập hợp tại một thành phố xa lạ vốn không có tầm quan trọng chiến lược quá nhiều.

Rõ ràng, trong lúc các vòng hòa đàm giữa các bên liên quan tới cuộc xung đột Syria vẫn chưa ngã ngũ, một giải pháp toàn diện để chấm dứt cuộc nội chiến dai dẳng tại quốc gia Trung Đông này vẫn rất xa vời. Dù vậy, phần nào những tiến triển trên thực địa trong cuộc chiến chống IS cũng đang giúp định hình một cục diện tích cực nhằm hướng tới mục tiêu hòa bình cho Syria.