Có "trọn lý, vẹn tình"?

Như Báo Hànộimới số ra ngày 26-3-2015 đăng bài: "Vì sao khó xử lý công trình vi phạm TTXD tại phường Quỳnh Lôi?", phản ánh: Ao Cửa Chùa do HTX Nông nghiệp Đông Ba (HTX Đông Ba) quản lý sử dụng, nhưng từ lâu 2/3 ao đã ngập trong rác, phế thải xây dựng. Cuối tháng 10-2014, HTX Đông Ba đã san lấp ao, dựng hàng rào bao quanh và cuối tháng 1-2015 tiếp tục dựng khung cột thép, mái tôn để làm bãi trông giữ xe. Vụ việc đã bị lập biên bản vi phạm hành chính và qua đề xuất của Thanh tra xây dựng quận Hai Bà Trưng, UBND phường Quỳnh Lôi đã ban hành quyết định đình chỉ thi công, cưỡng chế tháo dỡ. Song, từ đó đến nay, việc xử lý vi phạm tại địa chỉ trên đang ở thế… khó! Vậy đâu là nguyên nhân dẫn đến tình trạng này và việc xử lý thế nào cho hài hòa?

Theo phản ánh của người dân địa phương, ao Cửa Chùa trước đây có diện tích trên 3.000m2; trong quá trình sử dụng đã bị lấn chiếm, đổ rác thải sinh hoạt. Từ lâu, cũng như tình trạng chung của nhiều ao hồ nội thành, ao Cửa Chùa là điểm ô nhiễm nghiêm trọng. Nhằm chống lấn chiếm, năm 1999, UBND quận Hai Bà Trưng giao UBND phường Quỳnh Lôi làm chủ đầu tư xây dựng tường rào bao quanh khu vực đất ao Cửa Chùa. Đến nay, diện tích đất ao còn hơn 2.000m2. Theo quy hoạch, đất ao Cửa Chùa được quy hoạch sử dụng vào lợi ích công cộng; song do từ lâu chưa được đầu tư triển khai, ao không có hệ thống thoát nước, vẫn còn tình trạng đổ đất, phế thải, gây ô nhiễm trầm trọng và khó khăn cho công tác quản lý. Những năm qua, người dân đã nhiều lần kiến nghị các cấp nên san lấp ao để bảo đảm vệ sinh. Do các cơ quan chức năng có thẩm quyền chưa có chủ trương đầu tư dự án để khắc phục, cộng với việc dự án cống hóa và làm đường đi trên mương Mai Hương triển khai năm 2014 đã mở đường đi qua khu vực ao; HTX Đông Ba đã xin được san lấp ao, tạm thời triển khai dịch vụ trông giữ ô tô, xe máy và cam kết khi Nhà nước thu hồi diện tích ao sẽ thực hiện bàn giao, không đòi hỏi bồi thường.

Bà Lê Thị Cúc - Phó Chủ tịch UBND phường Quỳnh Lôi, cho biết: Hiện trạng khu đất ao Cửa Chùa ai cũng nắm rõ nên chính quyền địa phương ủng hộ việc lập bãi trông giữ xe tạm thời, vì vừa xóa điểm đen về ô nhiễm, vừa giúp tăng thu nhập cho xã viên, lại giảm áp lực về giao thông tĩnh trên địa bàn khi nhu cầu gửi xe ô tô của nhân dân khá cao. Việc HTX Đông Ba làm bãi trông giữ xe tại đây cũng đã được UBND quận Hai Bà Trưng chấp thuận (Thông báo 93/TB-VP ngày 6-10-2014). Bên cạnh đó, UBND quận cũng chấp thuận để HTX Đông Ba được xây dựng cải tạo hạ tầng khuôn viên và bảo đảm tiêu thoát nước; có thể lắp dựng mái che tạm, chòi bảo vệ (có tính chất di động, tháo dỡ dễ dàng) để tổ chức khai thác tạm thời dịch vụ trông giữ xe (Công văn số 157/UBND-QLĐT ngày 14-2-2015).

Theo bà Lê Thị Cúc, do đất ao Cửa Chùa vẫn là đất nông nghiệp nên về mặt nguyên tắc, chắc chắn không được cấp phép xây dựng. Vì vậy, việc triển khai làm bãi trông giữ xe tạm trong khi dự án xây dựng sân chơi chưa được triển khai, là cách làm vận dụng linh hoạt. Việc Thanh tra xây dựng đòi hỏi có giấy phép xây dựng là làm khó cho HTX. Không chỉ yêu cầu UBND phường Quỳnh Lôi lập hồ sơ, ra quyết định xử lý vi phạm, Thanh tra xây dựng quận Hai Bà Trưng cũng đồng thời có văn bản báo cáo cấp trên. Ngày 30-7-2015, Sở Xây dựng Hà Nội có Văn bản 6615/SXD-TTr đề nghị UBND quận Hai Bà Trưng chỉ đạo UBND phường Quỳnh Lôi xử lý các vi phạm: Hàng rào tôn; công trình nhà mái tôn, khung cột sắt trên có vì kèo; 2 mái che bằng tôn trên hệ khung cột bằng sắt.

Trong văn bản ngày 11-8-2015 báo cáo UBND quận, UBND phường Quỳnh Lôi cho biết: Trước đây đã có hàng rào bằng tường gạch. Khi thực hiện dự án cống hóa mương Mai Hương, công nhân thi công đã làm đổ tường rào. UBND phường đã có văn bản đề nghị đơn vị thi công khắc phục. Song, do HTX Đông Ba cần mặt bằng rộng để xe ra vào san lấp nên đã "điều đình" và khi san lấp xong đã chủ động lập lại hàng rào. Còn phần công trình mái tôn là nhà bảo vệ và mái che của các dãy nhà xe, đều là các hạng mục che tạm, có tính chất di động, dễ tháo dỡ; đề nghị UBND quận Hai Bà Trưng cho tạm thời giữ nguyên trạng.

Trao đổi với phóng viên, ông Vũ Toàn Anh - đại diện HTX Đông Ba cho biết: Chúng tôi đã đầu tư 1,3 tỷ đồng để san lấp, đầu tư cải tạo hạ tầng kỹ thuật khuôn viên, làm cống, hố ga bảo đảm tiêu thoát nước nhưng hơn một năm nay, từ ngày bắt đầu triển khai đã bị gây khó dễ.

Có thể nói, nếu chiểu theo đúng quy định thì việc xây dựng bãi trông giữ xe tạm trên đất ao Cửa Chùa là vi phạm trật tự xây dựng vì đây vẫn là đất nông nghiệp. Tuy nhiên, việc cho phép san lấp ao, xóa điểm đen về ô nhiễm, nhất là trong 2-3 năm gần đây dịch sốt xuất huyết đang bùng phát mạnh, lại là quyết định hợp lòng dân; đồng thời phù hợp với tình hình chung cũng như nhu cầu giao thông tĩnh tại địa bàn. Việc xử lý của Thanh tra xây dựng quận Hai Bà Trưng là làm đúng theo chức năng nhiệm vụ, song thiết nghĩ cũng cần hài hòa lợi ích của Nhà nước, tập thể và ý nguyện của nhân dân.