Chính sách sẽ vừa “mở”, vừa “thắt”

Các dự án quy mô lớn tập trung trong các lĩnh vực công nghiệp năng lượng, truyền thông, tập trung tại các địa bàn quen thuộc, phù hợp với các lĩnh vực và địa bàn ưu tiên đầu tư ra nước ngoài của Việt Nam.

Tính đến 30/12/2011, Việt Nam có 627 dự án đầu tư ra nước ngoài, với tổng vốn đầu tư ra nước ngoài của nhà đầu tư đăng ký đạt 10,8 tỷ USD tại 55 quốc gia và vùng lãnh thổ.

Theo đó, các dự án tập trung chủ yếu tại Lào (3,4 tỷ USD), Campuchia (2,1, tỷ USD), Venuezela (1,8 tỷ USD), Nga (776 triệu USD), Peru (508 triệu USD), Malaysia (412 triệu USD), Modambic (345 triệu USD)... Vốn thực hiện lũy kế đến nay ước đạt khoảng 2,7 tỷ USD; trong đó khoảng 1,4 tỷ USD trong lĩnh vực dầu khí; Lào đạt khoảng 480 triệu USD; Campuchia đạt khoảng trên 200 triệu USD...

Một số dự án quy mô lớn trong năm 2011 phải kể đến là: Dự án Nhà máy thủy điện Hạ Sê San II tại Campuchia, có tổng vốn đầu tư 806 triệu USD, công suất 400MW; Dự án viễn thông của Tập đoàn Viettel đầu tư dự án sang Peru, với tổng vốn đầu tư 408 triệu USD; Dự án thủy điện Sê kông3 thựong và hạ lưu tại tỉnh Sêkông, có vốn đầu tư 275,2 triệu USD, công suất thiết kế 205 MW; Dự án xây dựng thủy điện nậm Công 2 và 3 với tổng vốn đầu tư 134,5 triệu USD; Dự án trồng 6.500 ha cao su tại tỉnh Stung Treng của Tập đoàn cao su VN tại Campuchia với tổng vốn đầu tư đăng ký 53,7 triệu USD…

Thống kê từ các doanh nghiệp, tập đoàn cho biết, trong năm 2011, nguồn vốn thực hiện đầu tư ra nước ngoài ước đạt khoảng 950 triệu USD. Trong đó đứng đầu là Tập đoàn dầu khí VN, với tổng vốn chuyển ra nước ngoài khoảng 347 triệu USD; thứ hai là Tập đoàn Vietel với số vốn 185 triệu USD; thứ ba là Tập đoàn cao su VN với 134,6 triệu USD; thứ 4 là Tập đoàn Sông Đà là khoảng 161 triệu USD…

Tổng vốn đầu tư thực hiện của các dự án đầu tư ra nước ngoài, có một phần đáng kể vốn được thực hiện trong nước (không chuyển ra nước ngoài). Nguyên do là một phần vốn đầu tư ra nước ngoài được thực hiện để trả cho các nhà thầu của Việt Nam hoặc mua háng hóa, dịch vụ của Việt Nam để chuyển ra nước ngoài thực hiện dự án.

Phần lớn các dự án đầu tư quy mô lớn mới được cấp Giấy chứng nhận đầu tư ra nước ngoài nên hiện đang trong giai đoạn triển khai thực hiện. Một số dự án đầu tư khác đã đi vào hoạt động, đạt hiệu quả tốt như dự án của Viettel tại Campuchia và Lào (Viettel là một trong những nhà cung cấp dịch vụ lớn và hiệu quả nhất tại Campuchia và Lào); dự án 10.000 ha cao su của Công ty cao su Đăk Lăk đã đi vào khai thác được trên 1.000 ha; dự án 5.000ha cao su của Hoàng Anh Gia Lai sẽ bắt đầu khai thác vào năm 2012; dự án Thủy điện Sekaman 3, với công suất 250 MW, dự kiến sẽ phát hành tổ máy đầu tiên trong quý I/2012…

Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, trong năm 2011, Bộ đã tăng cường công tác quản lý nhà nước sau cấp phép như: rà soát về tình hình đầu tư ra nước ngoài theo hướng cân đối lại kế hoạch đầu tư, chuyển vốn ra nước ngoài cho phù hợp; Thực hiện chính sách thắt chặt cho vay ra nước ngoài bằng ngoại tệ. Việc xem xét cấp Giấy chứng nhận đầu tư ra nước ngoài cũng đã thắt chặt lại theo hướng không cho phép ngân hàng thương mại cho vay ngoại tệ để thực hiện đầu tư ra nước ngoài. Theo đó, doanh nghiệp phải thu xếp vốn thương mại từ ngân hàng nước ngoài thay vì chuyển toàn bộ vốn từ Việt Nam ra để đầu tư ra nước ngoài. Bên cạnh đó là tăng cường giám sát đầu tư ra nước ngoài; Tăng cường kiểm tra hoạt động đầu tư ra nước ngoài.

Ngoài ra, trong năm 2011, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã tổ chức 3 đoàn công tác liên Bộ rà soát tình hình chấp hành pháp luật về đầu tư ra nước ngoài tại một số doanh nghiệp, tập đoàn lớn tại TP.HCM, Hà Nội và Nghệ An.

Bên cạnh việc quản chặt hoạt động đầu tư ra nước ngoài, ông Hoàng cũng cho biết, trong năm 2011, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành liên quan xây dựng và hoàn thiện dự thảo Nghị định 78/2006/NĐ-CP và dự thảo văn bản thay thế Quyết định số 1175/2007/QĐ-BKH qui định về mẫu hồ sơ đầu tư ra nước ngoài theo hướng đơn giản hơn về quy trình, thủ tục, đồng bộ về mặt pháp luật; tăng cường vai trò quản lý của cơ quan quản lý nhà nước đối với hoạt động đầu tư ra nước ngoài; nâng cao hiệu quả đầu tư, đặc biệt là các dự án đầu tư ra nước ngoài có sử dụng vốn đầu tư của nhà nước. Các văn bản nêu trên sẽ được xem xét ban hành trong quý I/2012.