Campuchia: Hàng trăm nông dân bị nhiễm HIV vì bác sỹ làng

Thầy thuốc Yem Chrin, người khám chữa bệnh tại nhà suốt gần 2 thập niên qua ở ngôi làng thuần nông  Roka xa xôi của Campuchia, đã bị cảnh sát bắt giữ, sau khi ông thú nhận đã tái sử dụng bơm, kim tiêm. Trong số những người bị nhiễm bệnh có đến 16 người là thành viên của một đại gia đình, cùng với vị trụ trì 82 tuổi của một Phật tử gần Monastery.

Ông Chrin từng được đào tạo làm y tá ở một trung tâm cộng đồng sau sự sụp đổ của chế độ Khmer đỏ. Vị thầy thuốc này hiện đang bị giam giữ gần Battambang, bị buộc tội giết người, cố tình lây lan virus HIV và hành nghề không phép.

Bị kịch ở Roka, ngôi làng nằm cách con đường trải nhựa gần nhất tới 4,8km, bắt đầu phơi bày ra ánh sáng hồi tháng 8 năm ngoái, khi một phụ nữ mang thai có kết quả dương tính với HIV trong một xét nghiệm định kỳ.

Các chuyên gia y tế ban đầu không thể lý giải được ca lây nhiễm này, nhưng sau khi một thai phụ khác cũng nhận được kết quả xét nghiệm dương tính với HIV vài tuần sau đó, dân làng đã đổ xô tới các cơ sở y tế để kiểm tra.

Theo New York Times, vào thời điểm đó, các quan chức Campuchia từ chối xác nhận các kết quả là chính xác. Tuy nhiên, diễn biến sau đó đã được chứng minh khi có thêm nhiều kết quả dương tính với mầm bệnh AIDS được công bố.

Bà Chem Mao, 55 tuổi, thậm chí còn định tự tử sau khi nhận kết quả chẩn đoán. Tuy vậy, khi về tới nhà, bà đã từ bỏ ý định dại dột khi nhìn thấy các cháu chơi đùa cạnh ngôi nhà của mình.

Bất chấp việc lây nhiễm virus nguy hiểm đang càn quét khắp làng, nhiều cư dân địa phương vẫn bảo vệ thầy thuốc Chrin, mô tả ông là một người nhân từ, sẵn sàng giúp đỡ lúc khó khăn hoạn nạn.

Chhay Yao, 76 tuổi, người đứng đầu của đại gia đình có 16 người bị nhiễm HIV, cho biết: “Thật sự tôi không nghĩ rằng bác sĩ là người đã gây ra điều này. Ông ấy rất tốt bụng. Khi đi chữa bệnh nếu chúng tôi có tiền, chúng tôi sẽ trả phí cho ông ấy. Nếu không có thì Yem Chrin luôn nói rằng trả tiền sau cũng được”.

Theo lời kể của con gái thầy thuốc Chrin, ông chuyển tới vùng này sau thời gian làm việc ở các trại tị nạn và dân làng Roka bắt đầu tới nhờ ông giúp đỡ. Một thời gian sau, ông Chrin lập phòng khám để chữa bệnh theo yêu cầu. Ông luôn sẵn sàng hỗ trợ, chữa trị miễn phí cho bệnh nhân nghèo.

Cô con gái nói thêm rằng, trước khi việc lây lan HIV bị phát giác, nhà chức trách chưa bao giờ hỏi cha cô về giấy phép hành nghề.

Mặc dù chất lượng chăm sóc y tế ở các vùng nông thôn Campuchia bị Tổ chức Y tế thế giới (WHO) miêu tả là “kém”, nhưng nước này cũng được khen ngợi về các nỗ lực nhằm làm giảm sự lây lan HIV - AIDS. Tỉ lệ nhiễm bệnh ở Campuchia thấp hơn 1/3 so với nước láng giềng Thái Lan và các trường hợp nhiễm HIV hàng loạt như trên rất hiếm xảy ra.

Chính phủ đã có một chương trình để phổ biến cung cấp các loại thuốc kháng vi rút miễn phí cho những người dân làng Roka. Mặc dù vậy, người dân vẫn bị đối xử ruồng bỏ, xa lánh bởi những người từ các thị trấn xung quanh, và họ buộc phải rửa tay bằng chất khử trùng khi đến các khu nhà công cộng.

Chính phủ Campuchia đã từng bị chỉ trích trong việc đối xử với những người bị nhiễm HIV/AIDS. Năm 2009, Tổ chức Ân xá quốc tế đã lên án chính phủ Campuchia và sau đó đã di chuyển 20 gia đình bị nhiễm bệnh sống trong khu vực Phnom Penh vào ngôi nhà màu xanh lá cây được xây dựng ở Tuol Sambo. Khoảng 50 gia đình vẫn đang sống trong ngôi nhà đó, họ hoàn toàn phụ thuộc vào phòng khám riêng và được trao đổi thuốc miễn phí mỗi tuần một lần.