5 tháng đầu năm: Xuất khẩu giảm, nhập siêu tăng

Thực tế, tăng trưởng xuất khẩu 5 tháng đầu năm 2015 không cao do kim ngạch xuất khẩu nhóm hàng nông, thủy sản và nhóm hàng nhiên liệu, khoáng sản giảm mạnh so với cùng kỳ. Nhóm hàng nông sản, thủy sản ước đạt 8,14 tỷ USD, giảm 9,5%; nhóm hàng nhiên liệu và khoáng sản ước đạt 2 tỷ USD, giảm 53%. Xét về giá trị tuyệt đối, kim ngạch xuất khẩu của hai nhóm đã giảm 3,1 tỷ USD so với cùng kỳ.

Bộ Công thương nhận định, mức tăng trưởng xuất khẩu 5 tháng đầu năm tuy không cao nhưng là kết quả tương đối tích cực nếu so sánh với các quốc gia trong khu vực Đông Nam Á và Đông Bắc Á. Ví như, trong quý I năm 2015, chỉ Nhật Bản có tăng trưởng xuất khẩu 8,5% so với cùng kỳ (có được do chính sách duy trì đồng nội tệ thấp) trong khi xuất khẩu một số nước giảm: Indonesia xuất khẩu 39,1 tỷ USD, giảm 11,7%; Malaysia xuất khẩu 50,6 tỷ USD, giảm 2,5%; Hàn Quốc giảm 2,9%; Singapore giảm 5,3%. Sự sụt giảm chung về kim ngạch xuất khẩu của các nước trong khu vực một phần do giá dầu thô giảm, kéo theo sụt giảm mặt bằng giá hàng hóa xuất khẩu, một phần do nguồn cung hàng hóa trên thị trường thế giới tăng trong khi nhu cầu tiêu thụ toàn cầu không tăng hoặc tăng trưởng chậm dẫn đến sự cạnh tranh giữa các nước xuất khẩu làm hạ giá xuất khẩu.

Đối với nhập khẩu, tăng trưởng nhập khẩu tập trung chủ yếu ở nhóm hàng cần nhập khẩu (tăng 15,4% tương đương với 7,8 tỷ USD), bao gồm các mặt hàng trang thiết bị, linh kiện phục vụ sản xuất, xuất khẩu như máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng; máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện; sản phẩm từ sắt thép và các mặt hàng nhiên, phụ liệu phục vụ sản xuất như xăng dầu, ngô, cao su, bông, sắt thép.

Giá nhập khẩu nhiều mặt hàng nguyên, nhiên, phụ liệu phục vụ sản xuất như xăng dầu, ngô, cao su, bông, sắt thép giảm, do vậy doanh nghiệp đẩy mạnh lượng nhập khẩu nhằm tận dụng điều kiện thuận lợi khi giá nhập khẩu giảm.

Trong khi đó, với sự tăng trưởng cao kim ngạch nhập khẩu nhóm hàng máy tính, sản phẩm điện tử, nhóm hàng điện thoại và linh kiện điện thoại trong 5 tháng đầu năm, dự báo xuất khẩu của các nhóm hàng đứng đầu về kim ngạch này sẽ tăng trưởng mạnh trong các tháng tiếp theo.

Nhập khẩu nhóm hàng hạn chế nhập khẩu và nhóm hàng cần kiểm soát tiếp tục được kiểm soát ở mức hợp lý, chiếm tỷ trọng 3,8% trong tổng kim ngạch nhập khẩu. Tuy nhiên, nhập khẩu ô tô nguyên chiếc dưới 9 chỗ tăng 62,8% về lượng và tăng 60,1% về trị giá so với cùng kỳ; nhập khẩu điện thoại di động tăng 15,5% so với cùng kỳ.