Xung đột Israel - Iran: Vì sao Isfahan trở thành mục tiêu tấn công?

Tỉnh Isfahan nằm ở giao lộ của hai tuyến đường chính đi qua Iran, Bắc-Nam và Đông - Tây, cách Thủ đô Tehran 440 km về phía Nam. Thủ phủ của tỉnh - thành phố Isfahan có dân số khoảng 2,2 triệu người, đông dân thứ ba sau Tehran và Mashhad và là khu vực đô thị lớn thứ hai ở Iran.

Đặc biệt, thành phố Natanz trên địa bàn tỉnh Isfahan là nơi có một trong những trọng điểm làm giàu hạt nhân của Iran. Trung tâm Nghiên cứu công nghệ hạt nhân Isfahan là trung tâm khoa học nguyên tử lớn nhất của nước Cộng hòa Hồi giáo này, nằm ở phía Đông Nam thành phố Isfahan, với công suất 10MW.

Trước đó, việc làm giàu uranium tại nhà máy đã bị dừng lại vào tháng 7-2004 trong các cuộc đàm phán với các nước châu Âu. Năm 2006, Iran tuyên bố sẽ tiếp tục làm giàu uranium. Tháng 9-2007, Chính phủ Iran tuyên bố đã lắp đặt 3.000 máy ly tâm tại Natanz. Năm 2010, Cơ quan Năng lượng Nguyên tử quốc tế (IAEA) được Chính phủ Iran thông báo rằng các chương trình làm giàu uranium trong tương lai sẽ diễn ra tại Natanz và bắt đầu vào tháng 3-2011.

Kể từ năm 2015, hạ tầng công nghệ hạt nhân tại Natanz nằm dưới sự giám sát chặt chẽ của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử quốc tế (IAEA) trong khuôn khổ chương trình Kế hoạch Hành động Toàn diện Chung (JCPOA). Ngày 28-10-2020, IAEA công bố hình ảnh vệ tinh cho biết, Iran đã bắt đầu xây dựng một nhà máy ngầm gần cơ sở hạt nhân này. Tới tháng 3-2021, Iran đã khởi động lại việc làm giàu uranium tại cơ sở Natanz, sau khi JCPOA bị phá vỡ vì các động thái chính trị.

Isfahan cũng là nơi đặt căn cứ không quân Shahid Salami quan trọng của Iran. Đây là một căn cứ không quân thuộc biên chế quân đội Iran, chứ không phải lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC). Căn cứ này được cho là có nhiều phi đội máy bay chiến đấu F-14 Tomcat. Căn cứ Shahid Salami nằm gần sân bay Isfahan cũng là lý do khiến tất cả các chuyến bay dân sự tại đây bị hủy.

Với vị trí chiến lược, không lạ khi Isfahan trở thành mục tiêu của đợt tấn công trả đũa do Israel tiến hành. Tuy nhiên, những thiệt hại trước mắt là chưa đáng kể. Các vụ nổ được báo cáo cho đến nay đều xoay quanh căn cứ không quân Shahid Salami, và sau đợt tấn công đầu tiên, các địa điểm hạt nhân trên địa bàn tỉnh vẫn không hề hấn gì.

Theo The Guardian, Israel trước đó đã đảm bảo với các đối tác Mỹ rằng các cơ sở hạt nhân của Iran sẽ không bị nhắm mục tiêu.