Xét nghiệm nhanh có ý nghĩa gì trong cuộc chiến chống Covid-19?

Cũng theo CDC Hà Nội, từ hôm qua và hôm nay, rất nhiều người dân đã đến trạm y tế xã, phường đăng ký làm xét nghiệm dù không liên quan đến khu vực có bệnh nhân Covid-19 tại Đà Nẵng.

Để công tác xét nghiệm được đầy đủ và chính xác, CDC Hà Nội khuyến cáo, người dân không quá lo lắng. Cơ quan y tế sẽ thực hiện sàng lọc, những người thực sự có nguy cơ mắc bệnh có liên quan đến khu vực có bệnh nhân Covid-19 tại Đà Nẵng sẽ được xét nghiệm bằng test nhanh.

Ngoài ra, những người đã được xét nghiệm mặc dù kết quả âm tính vẫn phải tiếp tục tự cách ly theo dõi sức khỏe tại nhà đủ 14 ngày. Trong thời gian theo dõi, nếu có bất kỳ dấu hiệu nghi ngờ nào cần báo ngay cho cơ quan y tế để được xử lý kịp thời.

Giúp người dân hiểu rõ về giá trị của xét nghiệm nhanh, bác sĩ Đồng Phú Khiêm, Phó Trưởng khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới trung ương cho biết, để phát hiện một người có bị nhiễm vi rút SARS-CoV-2 hay không, hiện nay, có 2 nhóm các xét nghiệm, đó là các xét nghiệm trực tiếp và các xét nghiệm gián tiếp.

Với các xét nghiệm trực tiếp, theo bác sĩ Đồng Phú Khiêm, ưu điểm là có thể phát hiện người nhiễm vi rút ở giai đoạn rất sớm kể từ khi người bệnh chưa biểu hiện bệnh. Tuy nhiên, nhược điểm của xét nghiệm này là đòi hỏi phải có phòng xét nghiệm được trang bị đủ phương tiện cần thiết, nhân viên được đào tạo chuyên sâu. Xét nghiệm này thường tốn kém và mất nhiều thời gian. Vì vậy, để thực hiện xét nghiệm này cho tất cả đối tượng nghi nhiễm không dễ dàng và cần có thời gian.

Còn các xét nghiệm gián tiếp, theo bác sĩ Đồng Phú Khiêm, đây là các xét nghiệm nhằm tìm kiếm dấu vết của vi rút để lại trong cơ thể nhiễm. Cụ thể, trong trường hợp bệnh Covid-19 là làm các xét nghiệm để tìm kháng thể mà cơ thể sinh ra khi bị nhiễm vi rút SARS-CoV-2. Đây là xét nghiệm mà thành phố Hà Nội đang thực hiện. Tuy nhiên, không phải người nhiễm vi rút SARS-CoV-2 nào cũng sinh ra kháng thể và kháng thể cũng không được tạo ra ngay sau khi người bị nhiễm vi rút SARS-CoV-2.

"Nhiều nghiên cứu về Covid-19 cho thấy, chỉ có 23% người nhiễm SARS-CoV-2 có kháng thể IgM sau 1 tuần bị nhiễm, 58% người nhiễm 2 tuần mới có kháng thể và 75% người bị nhiễm sau 3 tuần mới có kháng thể. Xét nghiệm nhanh tìm kháng thể dương tính chỉ thể hiện rằng, người đó từng nhiễm vi rút SARS-CoV-2 trong quá khứ, chứ không thể khẳng định người đó có đang bị bệnh, có khả năng lây bệnh hay không... Ngược lại, xét nghiệm nhanh tìm kháng thể âm tính không có nghĩa người đó không bị nhiễm và không lây cho người khác", bác sĩ Đồng Phú Khiêm lý giải.

Cũng theo bác sĩ Đồng Phú Khiêm, người nhiễm vi rút SARS-CoV-2 ở giai đoạn đầu chưa có kháng thể, xét nghiệm nhanh chắc chắn âm tính, nhưng người này vẫn có thể lây vi rút cho người khác. Việc làm xét nghiệm nhanh tìm kháng thể trong quần thể dân số nguy cơ có giá trị xác định tỷ lệ người từng nhiễm vi rút này, giúp đánh giá quy mô dịch bệnh trong cộng đồng, giúp các nhà hoạch định chính sách có biện pháp tổ chức chống dịch phù hợp.

Như vậy, người đi từ vùng dịch về dù có xét nghiệm nhanh tìm kháng thể âm tính vẫn có thể là người đang nhiễm bệnh, có thể lây bệnh cho cộng đồng, nên cần tiếp tục tuân thủ thực hiện cách ly theo khuyến cáo của Bộ Y tế.