Vụ mưu sát gây bất ổn tại Tunisia

Trên thực tế, các vụ bạo lực chính trị hiếm khi xảy ra tại Tunisia, do đó vụ mưu sát nhằm vào một cái tên đã trở thành một hình tượng nổi tiếng đã rúng động đất nước này. Ngay sau khi thông tin ông Belaid bị một phần tử bắn 4 phát đạn vào đầu và ngực để sau đó tử vong tại bệnh viện… được đưa ra, người biểu tình đã tràn xuống khắp các đường phố ở Tunis, đụng độ với cảnh sát và kêu gọi thay đổi chế độ. Tổng thống Tunisa Moncef Marzouki phải lập tức cắt ngắn chuyến thăm Pháp và hoãn chuyến thăm Ai Cập để về nước khi tình hình ngày càng xấu đi. Bốn nhóm đối lập tại Tunisia đã có cuộc gặp lịch sử và quyết định sẽ rút khỏi Quốc hội. Thủ tướng Hamadi Jebali cho biết sẽ giải tán chính phủ và thành lập một nội các gọn nhẹ hơn cho đến khi một cuộc bầu cử diễn ra. Tuy nhiên đảng Hồi giáo cầm quyền Al-Nahda và chính đảng của ông Jebali đã từ chối giải pháp này. Chính trường Tunisia gần như bị đảo lộn trong vòng 24 giờ bởi một luật sư 49 tuổi. Vậy, Belaid là ai?

Sinh năm 1964, ông Belaid đã là một nhà hoạt động xã hội tích cực từ khi là sinh viên vào những năm 1980, nhà hoạt động nhân quyền vào những năm 1990 và một nhân vật có tư tưởng chống lại sự nắm quyền của Tổng thống bị phế truất Ben Ali. Tuy nhiên, tên tuổi của ông đã trở nên nổi tiếng từ tháng 1-2011, khi ông xuất hiện khắp các màn hình ti vi gần như cả ngày với những bài diễn thuyết trôi chảy và tư duy đầy thuyết phục. Tuy nhiên, với một số giáo sỹ Hồi giáo, ông bị bôi nhọ như một kẻ vô thần, bị cáo buộc là kẻ đưa tin của cựu Tổng thống Ben Ali, bị buộc tội đã xúi bẩy và tổ chức các cuộc biểu tình, đình công.

Cùng lúc đó, giống như người bạn nổi danh có tư tưởng cánh tả là Hamma Hammami, ông đã nhân đạo hóa cộng đồng bằng những câu chuyện được nhiều người quan tâm như tới thăm nhà ông và xuất hiện trên các chương trình xã hội, cũng như tại các chương trình giải trí trong lễ Ramadan. Thêm vào đó, ông Belaid còn là một nhà thơ đang nổi trước khi bước vào chính trường. Ông thường trích dẫn những áng văn thơ cổ và nói một thứ tiếng Arab hoa mỹ. Và cũng giống như cuộc đời ông, cái chết của ông cũng đầy ngụ ý như trong văn thơ. Vụ ám sát đã được báo trước bởi hàng loạt những lời đe dọa, cả công khai lẫn bí mật. Là một nhà thơ, ông là người khiến người ta liên tưởng nhiều nhất đến Husain Muruwa, nhà thơ tài năng người Lebanon đã bị các phần tử Hồi giáo ám sát vào cuối những năm 1990.

Dù rất nổi danh, nhưng chính trị gia năng động này lại phản đối mạnh mẽ những chính sách dân chủ kiểu mới và một mực chống lại nhiều tư tưởng Hồi giáo. Những thông điệp cùng cuộc đời ông đã cộng hưởng với những giá trị của cuộc nổi dậy, đó là việc làm, phẩm giá và tự do. Cách ông suy nghĩ và hành động chủ yếu được chuyển tải qua hoạt động của Tổng Liên đoàn lao động Tunisia, trong đó, những người Tunisia cánh tả đã duy trì sự hiện diện ở cả địa phương lẫn quốc gia. Cuộc sống riêng của ông cũng rất giống những người cánh tả truyền thống khi ông sống trong một căn hộ đi thuê cùng vợ và hai con gái nhỏ. Ông không có xe hơi riêng, sử dụng tiếng địa phương khi nói chuyện tại những vùng nông thôn và thường tránh những khu vực và giới giàu có.

Vì thế, vụ ám sát người được xem là biểu tượng cho một xã hội nhân văn và trong sạch của Tunisia đã châm ngòi cho sự bất ổn của quốc gia vừa trải qua mùa xuân Arab.