Từ vụ hỏa hoạn tại chung cư CT4 Xa La: Bao giờ hết âu lo?

Cùng với tiến trình đô thị hóa, hàng loạt chung cư cao tầng được xây dựng với tốc độ "chóng mặt" trên địa bàn Thủ đô. Trong số đã đưa vào sử dụng có rất nhiều công trình chưa được thẩm duyệt, nghiệm thu về an toàn PCCC đặt cư dân chung cư trước mối nguy hiểm có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Những đám cháy bùng phát tại các khu chung cư gần đây là cảnh báo không thể xem thường.

Ngày 16-9, hỏa hoạn xảy ra tại chung cư HH4A (Khu đô thị Linh Đàm, quận Hoàng Mai). Khói từ tầng 17 bốc mạnh khiến cư dân của tòa nhà náo loạn. Cảnh sát PCCC thành phố đã phải huy động gần 100 cán bộ, chiến sĩ tham gia chữa cháy, cứu hộ, cứu nạn. Không lâu sau, khoảng 20h ngày 20-9, dân cư ở tòa CT5B Tân Triều (huyện Thanh Trì) cũng được một phen mất vía khi tòa nhà xảy cháy. Tòa nhà này không chỉ cháy một lần. Tối 3-9, hỏa hoạn đã xảy ra. Xa hơn, rạng sáng 22-12-2014, một vụ cháy được cho là khởi phát từ phòng kỹ thuật điện tầng 11 của tòa nhà này, tạo khói độc lan lên những tầng trên cao... Hàng loạt vụ cháy chung cư cao tầng có chung nguyên nhân là sự cố kỹ thuật khiến dư luận đặt câu hỏi: Các công trình này được xây dựng theo tiêu chuẩn nào?

Về phía các nhà đầu tư công trình, khi bàn giao, cam kết được đưa ra là công trình bảo đảm mọi yêu cầu về thiết kế, bao gồm cả an toàn PCCC. Song, thực tế không hẳn như vậy. Ví dụ tòa nhà CT5 ở Tân Triều (Thanh Trì) nói trên, mặc dù chưa được thẩm duyệt, nghiệm thu về PCCC nhưng đã được đưa vào hoạt động. Trong quá trình quản lý địa bàn này, Phòng Cảnh sát PCCC số 7 - Cảnh sát PCCC thành phố đã kiến nghị bằng văn bản nhiều lần với chủ đầu tư, ban quản lý tòa nhà, đã 3 lần tiến hành xử lý vi phạm hành chính. Tại tổ hợp chung cư cao tầng tòa nhà HH4 Linh Đàm, Phòng Cảnh sát PCCC số 8 - Cảnh sát PCCC thành phố cũng đã có biên bản kiểm tra an toàn PCCC, kiến nghị cơ sở triển khai thẩm duyệt về PCCC, đã tiến hành xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi "không tổ chức thực hiện các yêu cầu về PCCC đã được cơ quan có thẩm quyền yêu cầu bằng văn bản".

Không chỉ trường hợp trên, Đại tá Nguyễn Văn Sơn, Phó Giám đốc Cảnh sát PCCC thành phố cho biết, hiện thành phố có 891 công trình nhà cao tầng, trong số 779 công trình đã đưa vào sử dụng thì có 60 công trình chưa được thẩm duyệt về PCCC, 121 công trình chưa được nghiệm thu về PCCC. Nguyên nhân là còn quá nhiều tồn tại trong công tác tổ chức quản lý, xử phạt vi phạm hành chính đối với lĩnh vực này. Chỉ huy Cảnh sát PCCC thành phố cho rằng, một số trường hợp lỗi vi phạm quy định trong lĩnh vực PCCC mức xử phạt chưa hợp lý, việc chấp hành hình thức xử phạt vi phạm hành chính chưa nghiêm. Điều đó dẫn đến việc xử phạt vi phạm hành chính chưa đạt hiệu quả trong việc ngăn chặn hành vi vi phạm quy định của Nhà nước trong công tác PCCC. Ngoài ra, việc xử phạt đối với hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo hiểm cháy nổ còn hạn chế... Và ngay cả khi đã có quyết định xử lý vi phạm thì cũng chưa có những chế tài cụ thể cưỡng chế các chủ đầu tư bắt buộc phải tuân thủ các quy định về bảo đảm PCCC. Dư luận cũng cho rằng, phải chăng cơ quan quản lý nhà nước vẫn chưa thực sự quyết liệt trong việc yêu cầu chủ đầu tư khắc phục các vi phạm, tăng cường tái kiểm tra khi phát hiện vi phạm để yêu cầu thực hiện nghiêm các quy định về PCCC.

Chung cư CT4 xảy cháy tối 11-10 cũng đã được cơ quan PCCC kiến nghị về việc thiếu hệ thống hút khói, hệ thống tăng áp cầu thang thoát nạn, bổ sung hệ thống báo cháy đối với các tầng, các phòng… nhưng chủ đầu tư chưa chấp hành nghiêm túc. Dù công tác cứu chữa có được làm tốt đến đâu thì những người sinh sống ở đây vẫn ít nhiều chịu thiệt hại khi cháy nổ xảy ra. Trên thực tế còn không ít công trình được cấp phép xây dựng nhưng thiếu những hạng mục theo quy định của pháp luật về bảo đảm an toàn PCCC. Ngay cả khi công trình không bảo đảm đó được chủ đầu tư bàn giao cho các hộ dân thì vì nhiều lý do khác nhau, người mua nhà vẫn chấp nhận. Vì vậy, việc kiểm soát để hạn chế đến mức thấp nhất cháy nổ tại chung cư cao tầng cần có chế tài đủ mạnh, không để xảy ra những vụ cháy được báo trước.