Tranh cãi xung quanh Quy chế thi Hoa hậu, Người đẹp ở Việt Nam

Theo Thông tư 03/2013/TT-Bộ VH - TT&DL quy định chi tiết thi hành một số điều của Nghị định 79/2012 về biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang; thi người đẹp và người mẫu... quy định rõ thí sinh của các cuộc thi người đẹp trong nước phải có vẻ đẹp tự nhiên, không qua phẫu thuật thẩm mỹ.

Vì quy định tưởng như rất rõ ràng này nên trong tất cả các cuộc thi sắc đẹp của Việt Nam, thành phần BGK, BTC luôn có sự tham gia thẩm định của các chuyên gia nhân trắc học. Nhiệm vụ những những chuyên gia này không chỉ đo đạc số đo về chiều cao, cân nặng, chỉ số 3 vòng của thí sinh mà còn kiểm tra, xác định thí sinh có trải qua phẫu thuật thẩm mỹ hay không. Trong thời buổi mà việc thẩm mỹ đang khá phố biển trong showbiz cũng như trong giới người mẫu thì công việc của các nhà nhân sắc học trở nên vô cùng quan trọng trong các cuộc thi Hoa hậu, người đẹp.

Trở lại cuộc thi Hoa hậu hoàn vũ Việt Nam 2015 vừa diễn ra, trước đêm chung kết BTC nhận được vô số đơn kiện, thư nặc danh tố cáo thí sinh tham gia cuộc thi có phẫu thuật thẩm mỹ (điều không lạ ở các cuộc thi sắc đẹp). Thông tin này càng “nóng” hơn khi một số ứng cử viên sáng giá của cuộc thi trong đó có Hoa hậu Pham Hương hiện tại cũng bị cho là có phẫu thuật thẩm mỹ. Vượt “bão” dư luận, Phạm Hương vẫn đăng quang Hoa hậu. Trước những câu hỏi về phẫu thuật thẩm mỹ, tân Hoa hậu cũng khảng khái cho biết, cô đã trải qua 2 lần kiểm tra, đó là khi tham gia cuộc thi Hoa hậu Việt Nam 2014 và ngày 2/10/2015 cô còn được các chuyên gia nhân trắc học của cuộc thi Hoa hậu Hoàn vũ Việt Nam 2015 kiểm tra lại. Nếu có dấu hiệu phẫu thuật thẩm mỹ thì cô đã bị loại từ vòng này. Và vì thế, cô không phạm quy chế.

Lời khẳng định “như đinh đóng cột” của Hoa hậu Phạm Hương giúp ngôi vị Hoa hậu của Phạm Hương bớt "lùm xùm" hơn, và về cơ bản với nhan sắc hiện tại thì việc Phạm Hương đăng quang khiến cho công chúng hài lòng vì cô có một gương mặt hiện đại, rạng rỡ gần với tiêu chí về sắc đẹp của thế giới. Tuy nhiên, nghi vấn về việc sử dụng công nghệ thẩm mỹ của Phạm Hương vẫn không lắng xuống khi mà sau ngày đăng quang trên các báo mạng tràn lan hình ảnh quá khứ của Phạm Hương với làn da ngăm đen, gương mặt vuông và cằm chẻ trong khi hình ảnh hiện tại của tân Hoa hậu là làn da trắng sứ, mặt thonV-line, miệng rộng, hàm răng trắng đều tăm tắp (thậm chí nhiều người còn cho rằng Phạm Hương có nét mặt hao hao Hồ Ngọc Hà, Trương Ngọc Ánh). Chỉ nhìn những tấm ảnh ngày trước và hiện tại của tân hoa hậu Phạm Hương, khó mà không nói rằng người đẹp đã sử dụng công nghệ làm đẹp.

Câu hỏi đặt ra, nếu Tân Hoa hậu có thẩm mỹ để thay đổi khuôn mặt thì tại sao vẫn lọt qua được cửa nhân trắc học? Theo nhiều chuyên gia làm đẹp ở các spa, hiện nay trên thị trường làm đẹp xuất hiện nhiều công nghệ làm đẹp mà không cần sử dụng đến dao kéo (tức là không cần phẫu thuật), không để lại sẹo thậm chí không làm khiến cho người thẩm mỹ bị sưng, phù nề. Có nghĩa là nếu muốn một chiếc mũi cao, cằm thon đúng chuẩn V-line thì chỉ cần tiêm filer, butox. Cách làm này có hiệu quả ngay trong 30 phút và kéo dài đến 6 tháng mà lại mang lại sự an toàn. Hiện nay, cách làm này đang rất phổ biến và được rất nhiều người dùng không riêng gì giới nghệ sĩ và người đẹp.

Có lẽ, vì khái niệm “phẫu thuật thẩm mỹ” trong Nghị định 79/2012 về biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang; thi người đẹp và người mẫu… từ trước đến nay được hiểu là có sử dụng dao kéo nên vô tình khiến cho các nhà nhân trắc học nương tay hoặc bỏ qua những thủ thuật làm đẹp khác. Khi công nghệ thẩm mỹ thay đổi ngày một tinh vi hơn thì nhiều người cho rằng Quy chế hiện hành vẫn giữ khái niệm “phẫu thuật thẩm mỹ” một cách chung chung là không hợp lý. Bởi khái niệm “phẫu thuật thẩm mỹ” trong Quy chế thi người đẹp nếu không được hướng dẫn chi tiết, cụ thể (chỉnh sửa ở mức độ nào thì được phép, sử dụng phương pháp làm đẹp nào thì được) thì những nhà tổ chức các cuộc thi sắc đẹp khó thẩm định được vẻ đẹp thật sự của các thí sinh, có thể sẽ gây ra những thiệt thòi, ganh đua với các thí sinh trong cuộc thi. Những "lùm xùm", kiện tụng trong cuộc thi vì thế sẽ khó tránh khỏi.

Trước kia, Quy chế thi Hoa hậu, người đẹp, người mẫu đã từng vấp phải ý kiến của dư luận khi để xảy ra những sự cố “nhập nhèm khái niệm”. Ví dụ như trường hợp của Hoa hậu Việt Nam 2008 Thùy Dung sau khi đăng quang chưa tốt nghiệp PTTH khiến dư luận “dậy sóng” nhưng BTC cuộc thi lúc đó phủ nhận việc vi phạm quy chế khi cho rằng thí sinh chỉ cần “có trình độ PTTH trở lên” là được. Để tránh tranh cãi, những văn bản pháp quy sau này đều ghi rõ “Thí sinh phải tốt nghiệp PTTH trở lên”.

Hay như trường hợp của thí sinh Vương Thu Phương ở cuộc thi Hoa hậu Việt Nam 2012 bị “tố” là vi phạm quy chế vì đã có chồng nhưng thí sinh này khẳng định chưa từng đăng ký kết hôn với ai. Chỉ khi thí sinh này bị bạn trai tung ảnh đã tổ chức đám cưới (dù chưa đăng ký kết hôn) thì BTC cuộc thi mới chính thức loại thí sinh khỏi cuộc thi. Kể từ thời điểm đó, quy định về “chưa lập gia đình” được cụ thể hóa hơn trong thể lệ cuộc thi Hoa hậu, người đẹp là: “Chưa tổ chức đám cưới, chưa đăng ký kết hôn lần nào và chưa sống với ai như vợ chồng".

Hiện nay, xung quanh việc Quy chế thi Hoa hậu, Người đẹp, người mẫu Việt Nam đang dấy lên không ít tranh cãi. Ngoài việc, nhiều ý kiến cho rằng cần quy định rõ ràng ở tiêu chí "phẫu thuật thẩm mỹ", thì nhà thơ Dương Kỳ Anh, người từng giữ vai trò Trưởng BTC cuộc thi Hoa hậu Việt Nam nhiều năm liên tiếp cho rằng, tiêu chí "thí sinh phải tốt nghiệp THPT trở lên" cũng chưa hợp lý. Bởi theo ông, cuộc thi Hoa hậu, Người đẹp thì yếu tố sắc đẹp là quan trọng chứ không phải là cuộc thi Đại học nên không cần phải tốt nghiệp PTTH mà chỉ cần "có trình độ PTTH" là đủ.

Cũng theo ông Dương Kỳ Anh, hiện nay các cuộc thi sắc đẹp vẫn chọn tiêu chí an toàn vì thế nhiều người đẹp khi đăng quang xong khá mờ nhạt chứ đừng nói là có kinh nghiệm để đi thi thế giới. Nếu vẫn cứ chọn Hoa hậu theo cách làm hiện tại thì nhan sắc Việt Nam sẽ vẫn còn thua thiệt khi tham gia những "đấu trường sắc đẹp" quốc tế.