Trải nghiệm nghệ thuật sơn mài trên kim loại

Nghệ sĩ Đức Christiane Campioni phải lòng nghệ thuật sơn mài truyền thống Việt Nam rồi tự mình thu xếp sang Việt Nam học hỏi là giai thoại được giới nghệ thuật nhắc đến một cách âu yếm, trân trọng. Cô chia sẻ tình yêu với Việt Nam có lẽ được truyền từ cha mẹ - những người đã từng sống ở Việt Nam thời trước, nên lần đầu tiên tới du lịch đã bị mê hoặc. Tốt nghiệp ĐH Dresden (Đức) ngành bảo tồn và phục chế các tác phẩm nghệ thuật và các công trình văn hóa, Christiane một mình quay lại Hà Nội sinh sống, học tập và nghiên cứu nghệ thuật sơn mài và từ đây có những tác phẩm nghệ thuật đầu tiên.

Về nước với tham vọng sáng tạo và giới thiệu nghệ thuật sơn mài thông qua những tác phẩm của mình, song Christiane vấp phải sự khắc nghiệt của thời tiết khô lạnh ở Đức, không thích hợp cho chất liệu này. Cô tạm gác lại việc vẽ tranh sơn mài nhưng không bỏ cuộc. Năm 2009, từ dự án xây dựng của chồng, kiến trúc sư Tobias Kuster - Campioni với thiết kế vách ngăn phủ sơn bằng bột kim loại nóng chảy được mài nhẵn, Christiane cùng chồng đã bước sang thử nghiệm với kim loại lỏng kết hợp với kỹ thuật sơn mài để thực hiện những tác phẩm nghệ thuật của mình. Không còn vướng mắc về sự "đỏng đảnh" của sơn ta, các chất liệu thay thế như kẽm, thiếc, đồng, sắt… được xử lý lỏng lại tạo ra những màu sắc mới mẻ, lạ thường, thêm cả kỹ thuật ghép, lồng, cẩn vỏ trứng, vỏ ốc, thủy tinh, tre nứa, gỗ… dường như vẫn phảng phất nét truyền thống Việt Nam nhưng lại mang dáng vẻ hiện đại của phương Tây. Ngoài sáng tạo tác phẩm hội họa, hai vợ chồng Campioni còn ứng dụng công nghệ này trong trang trí nội thất, thiết kế trang sức… tạo ra nhiều sản phẩm ưa chuộng và phổ biến tại Châu Âu.

Còn về triển lãm "Trăng mùa gặt" đang diễn ra, gồm những tác phẩm lấy cảm hứng từ Việt Nam, nơi Christiane và Tobias gặp nhau cách đây 10 năm, đã nói lên tình cảm của cặp vợ chồng này với đất nước chúng ta. Đúng như lời cảm thán của Christiane: "Cứ đến mùa gặt, trên khắp Việt Nam, ánh trăng lại mang hình dáng và màu sắc đẹp đến kì lạ. Hơi nóng ban ngày, bụi bay trên những đồng lúa, những mặt ruộng ngùn ngụt lửa đốt rơm rạ khiến cho lớp không khí dường như cũng chuyển động theo". Vì thế, hình tượng chính - Trăng trong các bức tranh từ khổ vuông lớn đến khổ rộng như panorama qua bàn tay sáng tạo của hai nghệ sĩ mang hình thù khá đa dạng. Có khi trăng ánh vân hình tre trúc thân thuộc, khi lại bung nở như những cánh hoa diệu kỳ, có lúc xù xì gai góc với những đường vân trai, rồi có lúc lặng lẽ soi ánh xám những khối nhà được khảm bằng gỗ… Tranh có bố cục đơn giản càng phô những nét khảm, trổ tinh xảo do người nghệ sĩ thể hiện. Có thể coi đây là một chất liệu sáng tạo nghệ thuật mới mang thương hiệu của hai nghệ sĩ. Sự giao hòa giữa việc sử dụng kỹ thuật sơn mài đặc trưng của Á Đông và kim loại lỏng cộng với bút pháp kiệm màu, kiệm hình, kiệm nét đúng tư duy phương Tây, mang lại ấn tượng thị giác vô cùng đặc biệt, lạ mắt mà rất gần gũi.

Triển lãm còn trưng bày nhiều trang sức được nghệ sĩ Christiane chế tác ứng dụng nghệ thuật sơn mài trên kim loại như hộp đựng trang sức, khung gương, khung tranh và cả tranh treo tường, rất níu kéo người xem ngắm nghía.

Trưng bày "Trăng mùa gặt" kéo dài đến hết ngày 22-3.