Tôm hùm bông xuất khẩu Trung Quốc: Vì sao ách tắc?

Tại buổi làm việc, Cục Chất lượng chế biến và phát triển thị trường ghi nhận sự hợp tác của Vụ Giám sát kiểm dịch động thực vật trong việc thúc đẩy xuất khẩu thủy sản sống của Việt Nam sang Trung Quốc (bao gồm tôm hùm bông) trong thời gian qua. Đến nay, phía Trung Quốc đã phê duyệt cho 46 cơ sở, bao gồm tôm hùm, xuất khẩu sang Trung Quốc.

Vụ Giám sát kiểm dịch động thực vật Trung Quốc đã thông báo quy định của Trung Quốc về tôm hùm bông. Theo đó, tôm hùm bông khai thác tự nhiên được đưa vào danh mục các loài động vật hoang dã nguy cấp cần được bảo vệ cấp độ 2, có hiệu lực từ ngày 1-2-2021. Đến tháng 5, phía Trung Quốc sửa đổi Luật Bảo vệ động vật hoang dã, trong đó quy định cấm đánh bắt, sử dụng, kinh doanh, buôn bán đối với tôm hùm bông và các loài trong danh mục. Tổng cục Hải quan Trung Quốc đã thông báo (nội bộ) tới cơ quan hải quan địa phương thực hiện quy định. Tổng cục Hải quan Trung Quốc đề nghị Bộ NN&PTNT Việt Nam liên hệ với Bộ Nông nghiệp Trung Quốc để được cung cấp các thông tin cụ thể.

Đối với tôm hùm bông nuôi, Vụ Giám sát kiểm dịch động thực vật Trung Quốc xác định bằng các tiêu chí: Không được đánh bắt trực tiếp từ biển và phải có minh chứng quá trình nuôi rõ ràng; không sử dụng nguồn giống khai thác từ tự nhiên (con giống phải là thế hệ F2).

Ngoài ra, các nhà nhập khẩu phải xin cấp phép về bảo vệ động vật hoang dã từ Cục Ngư nghiệp, Bộ Nông nghiệp Trung Quốc khi đưa mặt hàng này vào Trung Quốc. Thủ tục thông quan lô hàng và kiểm tra an toàn thực phẩm không thay đổi so với trước đây. Trong đó, Tổng cục Hải quan Trung Quốc yêu cầu các cơ sở bao gói, cơ sở nuôi tôm hùm bông xuất khẩu phải đăng ký danh sách kèm theo thông tin cụ thể về cơ sở nuôi tôm hùm. Vụ Giám sát kiểm dịch động thực vật sẽ gửi cho phía Việt Nam biểu mẫu mới để rà soát, đăng ký đối với các cơ sở bao gói, cơ sở nuôi tôm hùm bông xuất khẩu sang Trung Quốc.

Sau khi nhận được danh sách đăng ký của phía Việt Nam, Trung Quốc sẽ tổ chức kiểm tra trực tuyến hoặc trực tiếp đối với cơ sở nuôi và công bố trên website của Tổng cục Hải quan Trung Quốc về danh sách cơ sở bao gói xuất khẩu, cơ sở nuôi của Việt Nam được phép xuất khẩu sang thị trường này.

Về lâu dài, đại diện phía Trung Quốc đề xuất hai bên xem xét, ký kết Nghị định thư về kiểm soát thủy sản sống khai thác tự nhiên của Việt Nam xuất khẩu sang Trung Quốc.

Để bảo đảm thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp, Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường đề xuất lãnh đạo Bộ NN&PTNT chỉ đạo Cục Thủy sản thẩm tra và hoàn thiện danh sách các cơ sở nuôi tôm hùm bông xuất khẩu sang Trung Quốc; đồng thời giao Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường là đầu mối tiếp nhận hồ sơ, đăng ký với cơ quan thẩm quyền Trung Quốc, tổ chức làm việc với đoàn kiểm tra trực tuyến hoặc trực tiếp của Trung Quốc khi được yêu cầu.