Tịch thu tài sản Nga là “hành động chiến tranh”

Các quốc gia phương Tây đã đóng băng ước tính 300 tỷ USD tài sản có chủ quyền của Nga sau khi xung đột Ukraine bùng phát vào tháng 2-2022. Khoảng 213 tỷ USD trong số này do Trung tâm Lưu ký chứng khoán trung ương Bỉ (Euroclear) nắm giữ.

Đến nay, số tài sản Nga bị phong tỏa đã phát sinh hàng tỷ USD tiền lãi, trong đó Euroclear đã chuyển 1,55 tỷ euro (tương đương 1,63 tỷ USD) cho Ukraine hồi tháng 7-2024.

Sau cuộc họp của các nhà lãnh đạo Liên minh châu Âu (EU) tại Brussels, Thủ tướng Bart De Wever cảnh báo, việc tịch thu tài sản của Nga sẽ gây “rủi ro cho toàn bộ hệ thống tài chính toàn cầu” và có thể buộc Moscow đưa ra động thái trả đũa.

Thủ tướng Bỉ đưa ra lời cảnh báo kể trên khi một số quốc gia thành viên EU, bao gồm Pháp và Tây Ban Nha, đang thúc đẩy việc tịch thu tài sản bị phong tỏa của Nga và sử dụng số tài sản này nhằm giúp Ukraine tăng cường năng lực quốc phòng, cũng như cải thiện vị thế của Kiev tại mọi cuộc đàm phán hòa bình trong tương lai với Nga.

Đầu tháng này, Bộ trưởng Quốc phòng Pháp Sebastien Lecornu từng tuyên bố, Paris sẽ sử dụng tiền lãi tích lũy từ tài sản của Nga bị phong tỏa tại các ngân hàng châu Âu để cung cấp vũ khí cho quân đội Ukraine. Ý tưởng này đã vấp phải sự phản đối quyết liệt từ Nga.

Thực tế, trong khi lợi nhuận thu được từ tài sản Nga bị phong tỏa đang được sử dụng để hỗ trợ khoản vay 50 tỷ USD của Nhóm các quốc gia công nghiệp phát triển (G7) cho Ukraine, hầu hết các quốc gia phương Tây chưa tiến hành tịch thu số tài sản này.

Đáng chú ý, Bỉ cũng lo ngại việc chuyển giao tiền cho Ukraine có thể khiến Euroclear phải đối mặt với các khiếu nại pháp lý từ những người nắm giữ tài sản. Đến nay, trung tâm này đã vướng vào cuộc chiến pháp lý khi nhiều bên liên quan phản đối lệnh đóng băng tài sản và yêu cầu bồi thường.

Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) cảnh báo, việc tịch thu các tài sản Nga mà không dựa theo khuôn khổ pháp lý rõ ràng có thể làm xói mòn lòng tin toàn cầu vào các tổ chức tài chính phương Tây.

Điện Kremlin cũng đã lên án mọi nỗ lực tịch thu tài sản của Nga và cảnh báo về hậu quả pháp lý nghiêm trọng. Nga thậm chí từng ám chỉ các biện pháp trả đũa tiềm tàng đối với các khoản đầu tư của phương Tây vào quốc gia này.

Cùng ngày, Ngân hàng Trung ương Nga (CBR) thông báo, khả năng tiếp tục tăng lãi suất chủ chốt đã giảm và chỉ có thể kỳ vọng lãi suất này sẽ giảm nếu lạm phát giảm với tốc độ ổn định về mức 4% vào năm 2026. Tại cuộc họp, CBR chỉ thảo luận về việc duy trì lãi suất và tín hiệu về những hành động tiếp theo.

CBR cũng nhận định, vẫn còn quá sớm để đưa ra kết luận về quy mô tác động của việc đồng rúp tăng giá đối với lạm phát và nỗ lực cải thiện điều kiện thương mại nước ngoài sẽ là yếu tố giảm phát nhưng chỉ khi cả nhập khẩu và xuất khẩu đều tăng.