Tích hợp nhiều mục tiêu

Trong bối cảnh Hà Nội cũng như các tỉnh, thành phố đã xây dựng được nhiều vùng sản xuất nông nghiệp tập trung và vệ sinh an toàn thực phẩm đang trở thành vấn đề “nóng”…, chợ đầu mối được kỳ vọng rất nhiều trong việc đẩy mạnh lưu thông hàng hóa, phát triển sản xuất quy mô lớn, đồng thời kiểm soát nguồn gốc thực phẩm… Tuy nhiên, trên địa bàn Hà Nội mới có 2 chợ đầu mối (chợ đầu mối phía Nam và chợ đầu mối Minh Khai) và một số chợ hoạt động mang tính chất tương tự, chuyên kinh doanh nông sản như Long Biên, Bắc Thăng Long, Phùng Khoang, Văn Quán, Hà Vỹ… Các chợ này đều có quy mô nhỏ, luôn trong tình trạng quá tải...

Cùng với đó còn có hàng loạt vấn đề đặt ra như: Chợ đầu mối vẫn áp dụng phương thức giao dịch truyền thống, hàng hóa chủ yếu do thương lái thu gom từ các hộ nông dân, trang trại, chưa được kiểm soát chặt chẽ về vệ sinh an toàn thực phẩm; chưa có các dịch vụ hỗ trợ mua bán như ngân hàng hay bao gói, bảo quản nông sản…; thiếu sự kết nối giữa các chợ đầu mối, chợ dân sinh, siêu thị, cửa hàng tiện ích… Nhìn tổng thể, các chợ đầu mối trên địa bàn thành phố nói riêng, cả nước nói chung chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển thương mại hiện đại.

Nhằm phát triển hệ thống chợ đầu mối nông sản trong bối cảnh mở cửa thị trường, hội nhập kinh tế quốc tế; đồng thời bảo đảm hoàn thành các tiêu chí xây dựng nông thôn mới, Hà Nội sẽ hình thành thêm một số chợ đầu mối ở các huyện Gia Lâm, Mê Linh, Quốc Oai… Trong đó, chợ đầu mối nông sản ở xã Yên Thường, huyện Gia Lâm sẽ mang tầm quốc tế.

Để phát huy hiệu quả của các chợ đầu mối trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, trước hết cần xác định: Không chỉ chú trọng về số lượng, quy mô. Phát triển chợ đầu mối phải tích hợp được nhiều công năng theo hướng chuyên nghiệp, hiện đại, tăng cường dịch vụ phụ trợ, khu chức năng…; bảo đảm truy xuất nguồn gốc sản phẩm; kiểm soát an toàn thực phẩm. Trên tinh thần này, các địa phương, ngành Công Thương cần phối hợp với các cơ quan liên quan bố trí quỹ đất hợp lý; ưu tiên phát triển hệ thống giao thông kết nối các chợ đầu mối; khuyến khích ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý nguồn hàng cũng như tổ chức các hoạt động của chợ đầu mối, đặc biệt là việc giám định chất lượng hàng hóa trước khi đưa vào lưu thông.

Mặt khác, cùng với việc triển khai chính sách ưu đãi về thuế, nguồn vốn vay nhằm thu hút doanh nghiệp đầu tư xây dựng chợ đầu mối, các địa phương cần bảo đảm phát triển hài hòa các loại hình thương mại, không để “giẫm chân lên nhau”. Vấn đề cần lưu ý nữa là xây dựng một mô hình quản trị phù hợp với mục tiêu tích hợp cho chợ đầu mối; thúc đẩy việc đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng nhu cầu vận hành các chợ đầu mối nông sản hiện đại.

Bên cạnh sự phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử, chợ đầu mối nông sản vẫn có vai trò đặc biệt quan trọng để hoàn thiện chuỗi sản xuất, cung ứng hàng hóa. Bằng việc tích hợp các mục tiêu cho loại hình này, từ đó đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động cho phù hợp với yêu cầu phát triển Thủ đô, hệ thống chợ đầu mối sẽ góp phần bảo đảm hoàn thành các tiêu chí xây dựng nông thôn mới.