“Thượng đế” vẫn chưa hài lòng

Sử dụng thiết bị số hóa chụp động mạch não can thiệp điều trị cho người bệnh tại Khoa Chẩn đoán hình ảnh, Bệnh viện Bạch Mai (Bộ Y tế). Ảnh: Hữu Oai

Bệnh viện "ta", tiêu chí "tây"

Theo Phó Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh (Bộ Y tế) Nguyễn Trọng Khoa, tiêu chí cơ bản để đánh giá chất lượng KCB mới phải dựa trên hiệu quả, hiệu suất, lấy người bệnh làm trung tâm (đánh giá trên mức độ hài lòng của người bệnh) và tính kịp thời. Ngoài ra, chất lượng KCB còn được xem xét ở yếu tố năng lực kỹ thuật. Nếu BV phấn đấu thực hiện các tiêu chí này sẽ tạo bước ngoặt trong nâng cao chất lượng BV, thay đổi cách phục vụ hiện nay là biến người bệnh thành khách hàng.

Tuy nhiên, những đánh giá tại hội nghị sau hơn 4 tháng bắt đầu thực hiện quy định về mức viện phí mới (đã có 34/38 BV tuyến TƯ và hầu hết địa phương thực hiện khung viện phí mới) và kết quả khảo sát của Bộ Y tế cho thấy, tỷ lệ BV có thực hiện các giải pháp nâng cao chất lượng KCB như yêu cầu của Bộ Y tế còn ở mức thấp. Mới có 50% BV triển khai thực hiện các yêu cầu như đầu tư thêm phòng khám, buồng khám, quầy thủ tục hành chính, đầu tư thêm máy móc, thiết bị để giảm thời gian chờ đợi của bệnh nhân. Tỷ lệ BV đã đầu tư thêm cơ sở vật chất chỉ ở mức 14,3%, thậm chí có BV chỉ đầu tư… 15 triệu đồng cho hoạt động này. Vì vậy, sau khi thực hiện viện phí mới, lời hứa nâng cao chất lượng KCB chưa thực hiện được là bao.

Thời gian qua, Bộ Y tế rất quyết tâm tới vấn đề cải cách chất lượng KCB. Bộ đã công bố bộ tiêu chí đánh giá chất lượng với 35 chỉ số, bao gồm các chỉ số đang được người bệnh đặc biệt quan tâm, như thời gian chờ đợi khi đi KCB, số ngày điều trị trung bình, tỷ lệ tai biến, tỷ lệ tai biến sản khoa, thái độ phục vụ của nhân viên y tế, mức độ hài lòng của người bệnh… Dự kiến, Bộ sẽ đưa những chỉ số này vào áp dụng thí điểm từ năm 2013.

Nhiều người đặt câu hỏi rằng, khi chất lượng BV hiện còn "lôm côm" như thế, nếu "áp" ngay một bộ chỉ số mà theo đó chỉ cần đạt mức điểm 4-5 thì chất lượng KCB đã gần bằng bệnh viện "tây", liệu có khả thi? Về vấn đề này, ông Nguyễn Trọng Khoa cho rằng    có thể "áp" được nếu các BV cố gắng. Đơn giản là vì hiện nay, nhiều BV đã tự đánh giá đạt mức 2 và trong thực tế có nhiều chỉ số không cần tiền cũng có thể đạt được, như yêu cầu về thái độ chăm sóc và ứng xử của nhân viên y tế…

Sử dụng dao Gamma quay hiện đại điều trị cho bệnh nhân u não tại Bệnh viện Bạch Mai (Bộ Y tế). Ảnh: Hữu Oai

Chất lượng - Phải xem lại

Rất nhiều định nghĩa về khái niệm "chất lượng BV", "chất lượng KCB" được chính các giám đốc BV đưa ra trong các cuộc trao đổi với báo giới trong khuôn khổ hội nghị nói trên. Theo ông Đoàn Hữu Nghị, GĐ Bệnh viện E, chất lượng phải phù hợp với chi phí. Những người giàu, có khả năng chi trả cao sẽ yêu cầu mức độ chất lượng khác, còn với người có khả năng chi trả kém hơn thì sự đòi hỏi chất lượng BV ở mức vừa phải. Tuy nhiên, nhiều người không đồng tình với ý kiến này, cho rằng chất lượng KCB ít nhất phải đạt một mức chuẩn, từ đó mới có các tiêu chí gia tăng cho người có khả năng chi trả cao hơn. Hơn nữa, với các tiêu chí về thái độ phục vụ, tỷ lệ tai biến, tỷ lệ tử vong… thì cũng không thể phân cao - thấp về chất lượng KCB, không thể có cách thức phục vụ khác nhau đối với người ít tiền hay nhiều tiền. Người giàu hay nghèo thì phải điều trị cho họ, không thể có ý nghĩ "chữa nhiều" cho người này, "chữa vừa vừa" cho người kia được.

Ông Lê Hữu Quý, GĐ Bệnh viện Đa khoa tỉnh Ninh Bình cho biết, thời gian qua BV này đã tiến hành 3 nhóm công việc để cải thiện chất lượng KCB, như cải thiện cơ sở vật chất, thái độ đón tiếp chăm sóc người bệnh… Ông Quý nhấn mạnh, chất lượng KCB thể hiện qua việc có chữa được bệnh hay không, điều minh chứng cho chất lượng điều trị ở Bệnh viện Đa khoa Ninh Bình là tỷ lệ chuyển viện chỉ khoảng 2%.

Trao đổi với phóng viên sau khi nghe các ý kiến nói trên, một chuyên gia y tế khẳng định quan điểm chất lượng KCB phải thể hiện qua mức độ hài lòng của người bệnh và điều đó phải được đo đếm bằng một loạt tiêu chí, bao gồm cả chất lượng bảo đảm vệ sinh BV, an ninh BV, thái độ chăm sóc, đón tiếp người bệnh, mức độ tận tụy với sức khỏe, tính mạng của bệnh nhân, và trên tất cả là kết quả điều trị tính trên hiệu suất, hiệu quả, chi phí…

Từ sự tranh luận về cách xác định chất lượng KCB của các BV cũng như về chính khái niệm  "chất lượng KCB", rõ ràng là việc "chấm" tới 1/2 số BV trên toàn quốc đạt tiêu chuẩn xuất sắc toàn diện còn cần phải xem xét thêm.