Thúc đẩy hợp tác Việt - Nga ngày càng đi vào chiều sâu và hiệu quả

Nhận lời mời của Chủ tịch Hội đồng Liên bang Nga Valentina Matvienko, Chủ tịch Duma Quốc gia Liên bang Nga Vyacheslav Volodin, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân và Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam thăm chính thức Liên bang Nga từ ngày 8-12.

Theo đặc phái viên TTXVN, chiều 10-12, tại trụ sở Hội đồng Liên bang Nga, thủ đô Moskva, Chủ tịch Hội đồng Liên bang Nga Valentina Matvienko đã chủ trì lễ đón trọng thể Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân và Đoàn.

Sau lễ đón, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân và Chủ tịch Hội đồng Liên bang Nga Valentina Matvienko tiến hành hội đàm.

Chủ tịch Hội đồng Liên bang Nga Valentina Matvienko vui mừng chào đón Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân và Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam thăm chính thức Liên bang Nga. Khẳng định sự coi trọng chuyến thăm của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, bà Matvienko tin tưởng chuyến thăm sẽ góp phần tăng cường hợp tác giữa các cơ quan lập pháp hai nước, thúc đẩy quan hệ hợp tác hai nước.

Bà Matvienko đề nghị, tại hội đàm hai bên sẽ xem xét, thảo luận những lĩnh vực hợp tác giữa Hội đồng Liên bang Nga và Quốc hội Việt Nam cũng như những định hướng tiếp theo để tăng cường hợp tác giữa hai cơ quan lập pháp cũng như giữa hai nước.

Chủ tịch Quốc hội trân trọng cảm ơn Chủ tịch Matvienko và Hội đồng Liên bang Nga đã dành cho Đoàn sự đón tiếp trọng thị, thân tình và chu đáo; thông báo đã có ngày làm việc đầu tiên thành công ở nước Cộng hòa Tatarstan, Liên bang Nga.

Chủ tịch Quốc hội vui mừng nhận thấy, dưới sự lãnh đạo của Tổng thống Vladimir Putin và các lãnh đạo Nga, trong đó có cá nhân Chủ tịch Hội đồng Liên bang Matvienko, nước Nga ngày càng phát triển mạnh mẽ, vị thế, uy tín Liên bang Nga không ngừng được nâng cao trong khu vực và trên thế giới.

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện giữa Việt Nam - Liên bang Nga ngày càng được củng cố và phát triển tốt đẹp. Việt Nam luôn coi trọng quan hệ với Liên bang Nga, coi đây là một trong những mối quan hệ quan trọng nhất trong chính sách đối ngoại, mong muốn thúc đẩy hợp tác Việt - Nga ngày càng đi vào chiều sâu và hiệu quả, phát triển toàn diện, đáp ứng lợi ích thiết thực của cả hai nước.

Chủ tịch Quốc hội khẳng định, nhân dân Việt Nam luôn ghi nhớ sự ủng hộ to lớn và sự giúp đỡ quý báu mà nước Nga đã dành cho Việt Nam trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước trước đây và sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc ngày nay; đồng thời cho biết nhiều người Việt Nam từng học tập ở nước Nga trước đây đã trở thành các nhà lãnh đạo chủ chốt và cán bộ đầu ngành của Việt Nam.

Trong hơn 1 năm qua, chuyến thăm Liên bang Nga của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng vào tháng 9-2018 trên cương vị Tổng Bí thư; chuyến thăm Việt Nam của Thủ tướng Dmitry Medvedev vào tháng 11-2018 và chuyến thăm Việt Nam của Chủ tịch Duma Quốc gia Liên bang Nga Vyacheslav Volodin vào tháng 12-2018, chuyến thăm Liên bang Nga của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc vào tháng 5-2019 đã rất thành công, điều đó thể hiện hai nước rất quan tâm trao đổi đoàn cấp cao, điều đó tạo động lực mạnh mẽ thúc đẩy hợp tác song phương trên tất cả các lĩnh vực.

Hiện hai nước đang tích cực tổ chức nhiều hoạt động trong Năm Việt Nam tại Nga và Năm Nga tại Việt Nam vào các năm 2019 và 2020 nhân dịp kỷ niệm 25 năm ký kết Hiệp ước về các nguyên tắc quan hệ hữu nghị Việt - Nga và 70 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, là những sự kiện trọng đại trong quan hệ Việt Nam - Liên bang Nga.

Chủ tịch Quốc hội đánh giá cao Việt Nam và Nga chia sẻ nhiều quan điểm tương đồng trong các vấn đề quốc tế và khu vực, duy trì sự phối hợp và ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn đa phương, nhất là tại Liên hợp quốc; cảm ơn Nga ủng hộ Việt Nam ứng cử vị trí Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2020-2021.

Về hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư, Chủ tịch Quốc hội vui mừng nhận thấy hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư giữa Việt Nam và Liên bang Nga đã có bước chuyển biến tích cực kể từ khi Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh Kinh tế Á-Âu chính thức có hiệu lực từ tháng 10-2016. Kim ngạch thương mại hai chiều năm 2018 đạt 4,5 tỷ USD, tăng 30% so với năm 2017; chín tháng năm 2019 đạt 3,4 tỷ USD.

Chủ tịch Quốc hội cho rằng, hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư giữa Việt Nam và Liên bang Nga vẫn còn nhiều tiềm năng và có thể khai thác hiệu quả hơn trong thời gian tới.

Trên tinh thần đó, Chủ tịch Quốc hội đề nghị hai cơ quan nghị viện của hai nước thúc đẩy các cơ quan hữu quan của Nga và Việt Nam mở rộng cấp phép cho doanh nghiệp hai nước được xuất khẩu nông, thủy sản trên cơ sở có đi có lại, phù hợp với thỏa thuận song phương đạt được, tiến tới công nhận tương đương nông, thủy sản của nhau, cũng như các mặt hàng khác. Chủ tịch Quốc hội đánh giá cao hợp tác năng lượng, đặc biệt là lĩnh vực dầu khí là trụ cột quan trọng của hợp tác Việt - Nga.

Chủ tịch Quốc hội bày tỏ hài lòng nhận thấy hợp tác trên các lĩnh vực như quốc phòng, an ninh và kỹ thuật quân sự, giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ, văn hóa, du lịch và hợp tác giữa các địa phương hai nước phát triển năng động, thu được nhiều kết quả cụ thể.

Chủ tịch Quốc hội đồng thời bày tỏ sự cảm ơn Liên bang Nga đã tăng số lượng học bổng cho sinh viên Việt Nam lên 1.000 học bổng/năm, cũng như mở rộng các chuyên ngành đào tạo phù hợp với nhu cầu của Việt Nam. Riêng Tatarstan có gần 100 sinh viên, nghiên cứu sinh Việt Nam đang học tập, nghiên cứu.

Tại hội đàm, hai nhà lãnh đạo vui mừng nhận thấy hợp tác du lịch giữa Việt Nam và Liên bang Nga đã có bước phát triển vượt bậc thời gian qua, với lượng du khách Nga đến Việt Nam và Việt Nam đến Nga đều tăng mạnh.

Lượng khách du lịch Nga vào Việt Nam năm 2018 đạt trên 600 nghìn lượt, đưa Nga trở thành thị trường du lịch lớn của Việt Nam. Nga cũng ngày càng trở thành điểm đến hấp dẫn đối với khách du lịch Việt Nam. Năm 2019, du khách Việt Nam đến Nga tăng 20%, với khoảng 54.000 người.

Nhân dịp này, Chủ tịch Quốc hội cảm ơn các nhà lãnh đạo Nga luôn quan tâm, hỗ trợ để cộng đồng Việt Nam được sinh sống, làm ăn, học tập, nghiên cứu trên lãnh thổ Nga, hòa nhập với sở tại; chuyển đề xuất của cộng đồng người Việt Nam tại Nga đề nghị Quốc hội hai nước quan tâm, thúc đẩy nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc cấp thị thực, nhập cảnh của công dân Việt Nam vào Nga; xem xét, giải quyết khó khăn trong việc nhập cảnh của thuyền viên Việt Nam vào Nga trong lúc hai bên đang đàm phán Hiệp định đi lại của công dân hai nước.

Tại hội đàm, hai nhà lãnh đạo vui mừng nhận thấy quan hệ giữa Quốc hội Việt Nam và Hội đồng Liên bang, Liên bang Nga phát triển tích cực trong thời gian qua.

Trao đổi đoàn được duy trì thường xuyên, giữa lãnh đạo, các Ủy ban và Nhóm Nghị sĩ hữu nghị, góp phần tăng cường phối hợp, chia sẻ thông tin, kinh nghiệm lập pháp và hoạt động giám sát, nâng cao hiệu quả hoạt động của Quốc hội mỗi nước, cũng như thúc đẩy triển khai các thỏa thuận hợp tác song phương.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân hoan nghênh Quốc hội hai nước luôn ủng hộ và phối hợp chặt chẽ trên trường quốc tế, tích cực tham gia vào các diễn đàn đa phương do hai bên tổ chức. Trên cương vị Chủ tịch AIPA 41 vào năm 2020, Quốc hội Việt Nam sẽ tiếp tục thúc đẩy hơn nữa quan hệ Đối tác chiến lược giữa ASEAN và Nga.

Nhân dịp này, Chủ tịch Quốc hội trân trọng mời Chủ tịch Hội đồng Liên bang Nga Matvienko và các đại biểu Hội đồng Liên bang Nga sang thăm Việt Nam và dự Đại hội đồng AIPA-41 tại Việt Nam, dự kiến sẽ được tổ chức vào cuối tháng 8, đầu tháng 9-2020 tại thành phố biển Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh.

Chủ tịch Quốc hội vui mừng nhận thấy hợp tác địa phương không ngừng được tăng cường thời gian qua, không chỉ giữa các thủ đô, thành phố lớn như Hà Nội - Moskva, thành phố Hồ Chí Minh - Saint Peterburg mà cả giữa các địa phương giàu tiềm năng khác như giữa tỉnh Bình Thuận với tỉnh Kaluga, tỉnh Hà Tĩnh với tỉnh Tula, Nam Định với Krasnodar...

Chủ tịch Quốc hội đề nghị bà Matvienko ủng hộ Cộng hòa Tatarstan kết nghĩa với tỉnh Kiên Giang. Hội đồng Liên bang Nga tiếp tục làm cầu nối giúp các tỉnh, thành phố Việt Nam kết nối, thiết lập quan hệ hợp tác với các địa phương Nga. Đây là kênh hợp tác trực tiếp rất tiềm năng và hiệu quả nhằm triển khai hợp tác với kết quả cụ thể, thiết thực trên cơ sở các thỏa thuận đã ký kết.

Chủ tịch Quốc hội giới thiệu khái quát về tình hình Việt Nam, tình hình kinh tế - xã hội Việt Nam thời gian qua. Việt Nam duy trì mức tăng trưởng cao GDP năm 2017 tăng 6,8%, năm 2018 tăng 7,08% và năm 2019 ước tăng trong khoảng 6,8-7%.

Trong 10 năm tới, Việt Nam phấn đấu duy trì tăng trưởng bình quân khoảng 7% năm và phấn đấu gia nhập vào nhóm nước thu nhập trung bình cao. Đến nay, Việt Nam thu hút 28.000 dự án vốn đầu tư từ 132 quốc gia, vùng lãnh thổ với số vốn 360 tỷ USD...

Bên cạnh đó, Việt Nam đã ký kết và thực hiện 14 Hiệp định Thương mại tự do (FTA); vừa cùng Liên minh châu Âu ký Hiệp định Thương mại tự do và Bảo hộ đầu tư, và đang đàm phán hai FTA đa phương và song phương.

Về tình hình Biển Đông, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, Việt Nam đánh giá cao lập trường của Nga về Biển Đông, theo đó ủng hộ giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế, trước hết là Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển 1982, góp phần duy trì hòa bình, ổn định, tự do, an toàn, an ninh hàng hải và hàng không ở Biển Đông; ủng hộ thực thi đầy đủ, nghiêm túc Tuyên bố các bên ở Biển Đông (DOC) và tiến tới sớm hoàn thiện Bộ Quy tắc ứng xử của các bên ở Biển Đông (COC).

Bà Matvienko cảm ơn Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đã cung cấp những thông tin về tình hình kinh tế - xã hội Việt Nam, về quan hệ hai nước; đồng thời đánh giá cao và đồng ý với những ý kiến đề xuất của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân.

Bà Matvienko cho biết, phát triển quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện là chủ trương của Liên bang Nga trong thực hiện chính sách đối ngoại; thực hiện tích cực việc phát triển quan hệ song phương trên cơ sở quan hệ truyền thống hữu nghị tin cậy lẫn nhau; coi trọng đối thoại chính trị, tích cực ở các cấp giữa hai Quốc hội, trong kênh Đảng, giữa các bộ, ngành của hai nước.

Hiện hai nước đang tích cực tổ chức nhiều hoạt động trong Năm Việt Nam tại Nga và Năm Nga tại Việt Nam vào các năm 2019 và 2020 nhân dịp kỷ niệm 25 năm ký kết Hiệp ước về các nguyên tắc quan hệ hữu nghị Việt - Nga và 70 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, là những sự kiện trọng đại trong quan hệ Việt Nam - Liên bang Nga.

Hai nhà lãnh đạo thống nhất giao Ủy ban Đối ngoại hai nước tham mưu xem xét về những hoạt động của Quốc hội hai nước có thể làm thêm để kỷ niệm Năm chéo thành công tốt đẹp.

Hai bên cũng có thêm nhiều sự kiện như: Kỷ niệm 45 năm Ngày Giải phóng miền Nam thống nhất đất nước của Việt Nam, 75 năm Quốc khánh Việt Nam, 75 năm Ngày Chiến thắng phát-xít.

Nhắc lại vai trò của Nhóm Nghị sĩ hữu nghị hai Quốc hội, bà Matvienko đề nghị trong thời gian tới, Nhóm Nghị sĩ hữu nghị hai nước tiếp tục ký thỏa thuận hợp tác với thời gian hai năm một lần và phối hợp chặt chẽ để giám sát các thỏa thuận hợp tác mà hai nước đã ký cũng như thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa địa phương hai nước.

Thời gian tới, Hội đồng Liên bang Nga mong thúc đẩy trao đổi đoàn đại biểu nghị sĩ trẻ giữa hai Quốc hội và phối hợp hiệu quả tại các diễn đàn nghị viện khu vực và quốc tế.

Theo bà Matvienko, năm 2020, Việt Nam đảm nhiệm vai trò Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, đây cũng là cơ hội cho hai bên phối hợp trên trường quốc tế.

Tháng 1-2020, Hội đồng Liên bang Nga sẽ cử đoàn tham dự Diễn đàn Nghị viện châu Á-Thái Bình Dương tại Australia, hy vọng bên lề hội nghị hai bên sẽ phối hợp tích cực trong khuôn khổ cơ chế này.

Bà Matvienko cũng đề nghị hai bên sớm xem xét việc tổ chức cuộc họp lần thứ nhất giữa hai Ủy ban Đối ngoại Quốc hội hai nước.

Nhân dịp này, Chủ tịch Hội đồng Liên bang Nga trân trọng mời Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân tham dự Diễn đàn Phụ nữ Á-Âu lần thứ ba vào năm 2021.

Khẳng định luôn luôn ủng hộ phát triển quan hệ với các địa phương của Việt Nam, bà Matvienko cho biết, năm 2017 hai nước đã tổ chức hội nghị hợp tác giữa các địa phương hai nước; đồng thời đề nghị tổ chức hội nghị này lần thứ hai và được xem đây như là một nội dung trong kỷ niệm Năm chéo. Phía Nga sẵn sàng chủ trì tổ chức hoạt động này.

Liên quan đến việc thúc đẩy hợp tác giữa các địa phương, đưa quan hệ này trở nên hiệu quả, bà Matvienko đã giới thiệu vùng Siberia là trung tâm của Liên bang Nga. Nhà nước Nga có chủ trương thu hút các nhà đầu tư nước ngoài vào vùng này.

Trong Hội chợ Thương mại quốc tế Vietnam Expo 2019, đã có 19 địa phương của Nga tham gia, cho thấy các địa phương Nga rất quan tâm phát triển hợp tác với các địa phương Việt Nam.

Cùng với đó, nước Nga hết sức quan tâm đến việc hợp tác với Việt Nam trong lĩnh vực giáo dục đào tạo.

Trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Việt Nam năm 2017 của Chủ tịch Hội đồng Liên bang Nga, hai bên đã trao đổi về việc Nga tăng thêm học bổng cho Việt Nam và Nga đã thực hiện. Liên bang Nga đã cho phép sinh viên nước ngoài học tập và làm việc trên lãnh thổ của nước Nga. Nga sẵn sàng ủng hộ phát triển dạy tiếng Nga tại Việt Nam. Nhấn mạnh hai nước có tiềm năng phát triển quan hệ rất lớn, bà Matvienko cho rằng rất cần nhiều chuyên gia tiếng Nga.

Bà Matvienko nhấn mạnh, là người bạn của Việt Nam, bà vui mừng khi nghe thông tin về GDP và các chỉ số khác mà Việt Nam đạt được; đánh giá cao Việt Nam là nước đầu tiên ký Hiệp định Thương mại tự do với Liên minh Kinh tế Á-Âu.

Chính phủ hai nước hiện đang đàm phán Hiệp định liên Chính phủ về tuyển chọn có tổ chức công dân Việt Nam sang làm việc trên lãnh thổ Nga, Chủ tịch Quốc hội đề nghị Quốc hội Việt Nam và Hội đồng Liên bang quan tâm hỗ trợ về pháp lý trong quá trình ký kết, phê chuẩn và thực hiện các Hiệp định này.

Chủ tịch Matvienko nhất trí Quốc hội hai nước ủng hộ hai Chính phủ sớm ký Hiệp định đi lại của công dân hai nước và Hiệp định liên Chính phủ về tuyển chọn có tổ chức công dân Việt Nam sang làm việc trên lãnh thổ Nga; nhấn mạnh, Quốc hội hai nước sẽ giám sát quá trình này vì lợi ích của nhân dân hai nước, tạo điều kiện thuận lợi cho công dân Việt Nam tại Nga và công dân Nga tại Việt Nam.