Thông điệp kết nối

Kể từ năm 1992, Hội đồng Bảo an LHQ đã tổ chức bỏ phiếu để thông qua nghị quyết dỡ bỏ lệnh trừng phạt kinh tế đối với Cuba, nhưng Mỹ luôn luôn bỏ phiếu chống. Với bước đi mới nhất này của Washington, nghị quyết của ĐHĐ LHQ đã được thông qua với tỷ lệ áp đảo 191 phiếu thuận cùng 2 phiếu trắng của Mỹ và Israel. Đây cũng là lần đầu tiên hai nước bỏ phiếu trắng đối với nghị quyết mang tính biểu tượng cao này, cho thấy sự thay đổi trong cách nhìn của Mỹ đối với di sản lỗi thời cuộc Chiến tranh Lạnh đã lùi xa nhiều thập kỷ. Nói cách khác, đây là lần đầu tiên Washington không phản đối một nghị quyết của LHQ trực tiếp chỉ trích và yêu cầu chấm dứt lệnh cấm vận do chính nước Mỹ áp đặt chống Cuba cách đây 54 năm, đẩy nước Mỹ vào cuộc đối đầu với phần còn lại của thế giới trong vấn đề này.

Dù việc bỏ phiếu chỉ mang ý nghĩa biểu tượng, còn dỡ bỏ lệnh trừng phạt trên thực tế hay không phụ thuộc vào Quốc hội Mỹ nhưng đây là lời khẳng định rõ ràng của chính quyền Tổng thống Barack Obama rằng, chính sách này đã lạc hậu và phản tác dụng. Đại sứ Mỹ tại Cuba Samantha Power tuyên bố, “sau hơn 55 năm theo đuổi con đường riêng, nay chúng tôi đã chọn con đường kết nối”. Đây cũng là thông điệp mạnh mẽ của Nhà Trắng gửi tới đồi Capitol (Quốc hội Mỹ) hiện vẫn còn nhiều chia rẽ về việc dỡ bỏ lệnh trừng phạt chống quốc đảo Caribe này. Theo các nhà phân tích, việc Mỹ bỏ phiếu trắng đánh dấu một bước ngoặt khác trong mối quan hệ Mỹ - Cuba kể từ khi hai nước tuyên bố sẽ nỗ lực bình thường hóa mối quan hệ song phương hồi tháng 12-2014.

Lý giải lá phiếu trắng của chính quyền Mỹ, các chuyên gia cũng cho rằng, trên phương diện quan hệ song phương, đây là động thái mang tính bước ngoặt hòa cùng dòng chảy hàn gắn, thúc đẩy quan hệ đang được chính giới và người dân hai nước thúc đẩy mạnh mẽ. Trong hai năm qua kể từ khi Tổng thống B.Obama và Chủ tịch Cuba Raul Castro chính thức tuyên bố tái thiết lập quan hệ ngoại giao, khép lại quá khứ hơn nửa thế kỷ thù địch, quan hệ giữa hai cựu thù đã có những chuyển biến tích cực. Hai nước đã mở lại các đại sứ quán tại mỗi nước, nối lại các hoạt động hàng không... Washington cũng đưa ra nhiều biện pháp nới lỏng các lệnh cấm vận, trong khi chính quyền La Habana cũng tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp Mỹ tới Cuba làm ăn. Nhiều phái đoàn chính quyền các bang của Mỹ đã đến đảo quốc Caribe để tìm kiếm cơ hội hợp tác, trở thành những cầu nối hữu nghị cho quan hệ hai nước. Dấu ấn đậm nét của các nỗ lực cải thiện quan hệ là chuyến thăm chính thức Cuba của Tổng thống B.Obama đầu năm nay và các cuộc tiếp xúc lãnh đạo cấp cao hai nước khi Chủ tịch R.Castro tới Mỹ tham dự sự kiện quốc tế hồi năm ngoái.

Lá phiếu trắng của Washington tại ĐHĐ LHQ được dư luận hai nước cũng như cộng đồng quốc tế hoan nghênh và đánh giá tích cực, phù hợp với xu thế phát triển tất yếu của mối quan hệ đang trên đà cải thiện mạnh mẽ giữa Mỹ và Cuba. Điều này phản ánh niềm tin rằng, thúc đẩy bình thường hóa quan hệ với La Habana là quyết tâm nhất quán của Tổng thống B.Obama trước khi ông rời nhiệm sở. Quan trọng hơn, chỉ còn khoảng 10 ngày nữa, cử tri xứ Cờ hoa sẽ đi bỏ phiếu để bầu tổng thống mới và bầu lại toàn bộ 435 ghế Hạ nghị sĩ cùng 1/3 ghế Thượng nghị sĩ. Trong giai đoạn nước rút hiện nay của cuộc tổng tuyển cử, hai ứng cử viên tổng thống là bà Hillary Clinton của đảng Dân chủ và tỷ phú Donald Trump của đảng Cộng hòa cũng như các nghị sĩ hai chính đảng này đều tận dụng mọi cơ hội để tranh thủ lá phiếu của cử tri.

Đặt trong bức tranh toàn cảnh của đời sống chính trị Mỹ, các nhà quan sát cho rằng việc bỏ phiếu trắng tại ĐHĐ LHQ là bước đi khôn ngoan của chính quyền đảng Dân chủ nhằm mang lại thêm ưu thế cho ứng viên của mình.