Thị trường ô tô 2019: Sôi động với nhiều lựa chọn

Những tín hiệu vui

Khởi động những tháng đầu năm 2019, thị trường ô tô trong nước đã đón nhiều thông tin vui. Số liệu thống kê mới nhất của Tổng cục Hải quan cho thấy, trong tháng 1, lượng ô tô nhập khẩu nguyên chiếc đạt 11.658 chiếc, trị giá hơn 273 triệu USD. So với tháng 12-2018, lượng ô tô nhập khẩu giảm 17,8% về số lượng và giảm 10,6% về giá trị. Tuy nhiên, nếu so sánh với tháng 1-2018 thì lượng ô tô nhập khẩu trong tháng 1-2019 tăng đột biến, gấp 34,3 lần về số lượng và gấp 12,7 lần về kim ngạch.

Ô tô nhập khẩu từ Thái Lan vẫn chiếm nhiều nhất, với 7.345 chiếc, trị giá hơn 153 triệu USD, bằng 63% về số lượng và 56% về trị giá trong toàn bộ lượng ô tô nhập khẩu; đứng thứ 2 là Indonesia với 2.761 xe ô tô nhập khẩu vào Việt Nam. Lý giải điều này, ông Nguyễn Hùng Sơn, Quản lý bán hàng tại showroom ô tô Trường Phát (đường Thành Thái, quận Cầu Giấy) cho biết, sức tiêu thụ ô tô tăng mạnh do vào dịp gần Tết Nguyên đán Kỷ Hợi 2019.

Thêm vào đó, đời sống của người dân đang ngày được nâng cao, nên nhu cầu mua xe cũng tăng. Một lý do nữa là thời điểm này năm trước, các doanh nghiệp còn dè dặt vì Nghị định 116/2017/NĐ-CP (ngày 17-10-2017) ban hành các quy định điều kiện sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu và kinh doanh dịch vụ bảo hành, bảo dưỡng ô tô mới được ban hành, nên việc nhập khẩu xe bị chững lại. Sang năm 2019, các nước xuất khẩu đã đáp ứng đủ yêu cầu quy định của Việt Nam nên nhiều hãng xe, đại lý đã chủ động kế hoạch nhập xe phục vụ nhu cầu của thị trường.

Cùng với xe nhập khẩu, một số mẫu xe lắp ráp trong nước cũng có kết quả kinh doanh khả quan. Theo số liệu từ một số nhà sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước vừa công bố, "ông vua doanh số" Toyota Vios đã tụt xuống vị trí thứ 4 khi chỉ bán được 1.991 chiếc và phải nhường ngôi cho Honda CR-V với số xe bán là 2.812 chiếc, đứng thứ 2 là Mazda3 tiêu thụ 2.334 chiếc và vị trí thứ 3 thuộc về Mazda CX-5 là 2.123 chiếc. Dưới góc nhìn của doanh nghiệp trong ngành, ông Phạm Văn Dũng, Tổng Giám đốc Ford Việt Nam nhận định, khi nguồn cung xe nhập khẩu được bảo đảm, thị trường ô tô Việt Nam sẽ có sự bứt phá mạnh mẽ trong năm 2019.

Cuộc cạnh tranh “nội - ngoại”

Năm 2019, với nhiều hiệp định thương mại tự do có hiệu lực, người tiêu dùng sẽ có thêm nhiều lựa chọn, với chi phí hợp lý. Cụ thể, ô tô nhập khẩu nguyên chiếc xuất xứ từ các nước khối ASEAN tiếp tục được hưởng lợi từ Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN khi mức thuế ưu đãi là 0%. Do vậy, thị trường ô tô cũng được dự báo là sẽ cạnh tranh khốc liệt khi lượng xe bình dân (giá từ 400 đến 600 triệu đồng) sẽ gia tăng nhập khẩu từ khu vực ASEAN.

Bên cạnh đó, Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA) nhiều khả năng sẽ có hiệu lực vào giữa năm 2019 cũng hứa hẹn mang lại tín hiệu tốt cho dòng xe hơi cao cấp. Theo thỏa thuận, thuế nhập khẩu đối với ô tô có xuất xứ từ châu Âu sẽ được cắt giảm dần từ mức 70% về 0% trong vòng 10 năm tới. Điều này sẽ kích thích sức mua đối với ô tô hạng sang trong dài hạn.

Trong khi đó, với các doanh nghiệp sản xuất ô tô trong nước, dẫn đầu là Thaco, Hyundai Thành Công, VinFast sẽ bước vào cuộc đua mới. Nhiều mẫu xe mới với mức giá hấp dẫn sẽ xuất hiện trong năm 2019. Về điều này, chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long bình luận, bên cạnh lượng cung đối với xe nhập khẩu sẽ tăng trong năm 2019, chắc chắn các dòng xe sản xuất, lắp ráp trong nước cũng sẽ dồi dào hơn, chất lượng tốt hơn.

"Thaco - Trường Hải, Hyundai Thành Công, hay nhân tố mới VinFast sẽ dẫn dắt thị trường ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước. Thaco vừa khánh thành nhà máy ô tô mới, công suất thiết kế 100.000 xe/năm, sử dụng dây chuyền tự động hóa, chất lượng tương đương Nhật Bản. Còn VinFast trong năm 2019 cũng sản xuất ô tô tại nhà máy có công suất ban đầu 250.000 xe/năm… Việc nhiều thương hiệu ô tô đầu tư quy mô lớn không chỉ giúp chất lượng ô tô trong nước được nâng cao, mà còn góp phần giảm giá thành các mẫu xe lắp ráp” - chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long đánh giá.

Ở góc độ quản lý nhà nước, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh cũng nhận định, công nghiệp hỗ trợ là một trong những yếu tố quyết định giá cả, sức cạnh tranh của xe ô tô do doanh nghiệp trong nước sản xuất và lắp ráp. Do đó, Bộ đã xác định công nghiệp hỗ trợ cho sản xuất, lắp ráp ô tô là một trong những ngành công nghiệp trọng điểm, cần tập trung đầu tư để tạo ra đột phá phát triển.

Theo đó, mục tiêu đến năm 2020, cơ bản hình thành ngành công nghiệp hỗ trợ cho sản xuất ô tô, phấn đấu đáp ứng khoảng 35% (tính theo giá trị) nhu cầu về linh kiện, phụ tùng cho sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước. Giai đoạn 2021-2025 bắt đầu sản xuất được một số chi tiết quan trọng trong bộ phận chuyển động, hộp số, động cơ (nhất là cho xe khách và xe tải nhẹ), từng bước tham gia hệ thống cung ứng sản phẩm hỗ trợ trong chuỗi giá trị toàn cầu của ngành công nghiệp ô tô thế giới.

Để hoàn thành mục tiêu này, năm 2019, Bộ sẽ xây dựng thí điểm chuỗi cung ứng ngành ô tô cho các doanh nghiệp sản xuất và lắp ráp ô tô trong và ngoài nước. Nghiên cứu các cơ chế chính sách thu hút các tập đoàn đa quốc gia đầu tư các dự án có quy mô lớn tại Việt Nam.

Đặc biệt, sẽ tập trung vào các thương hiệu và dòng xe chưa có tại khu vực ASEAN, tạo điều kiện để các doanh nghiệp trong nước tham gia sâu nhất vào chuỗi sản xuất ô tô đa quốc gia. Bộ cũng sẽ nghiên cứu, sửa đổi, áp dụng mức thuế tiêu thụ đặc biệt đối với mặt hàng ô tô từ 9 chỗ ngồi trở xuống theo hướng không đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với phần giá trị tạo ra trong nước nhằm tăng khả năng cạnh tranh của ô tô trong nước với ô tô nhập khẩu...

Từ những diễn biến trên cho thấy, thị trường ô tô năm 2019 sẽ phục hồi mạnh mẽ hơn, nhờ đó người tiêu dùng sẽ có nhiều cơ hội được sử dụng những mẫu xe chất lượng, với mức giá hấp dẫn.