Thay đổi cục diện mặt trận chống IS

Rõ ràng hàng loạt vụ tấn công đẫm máu ngay giữa kinh đô nước Pháp và vụ máy bay Nga bị đánh bom ở Ai Cập đã làm thay đổi cuộc thế tại Syria, trong đó vai trò của Mátxcơva trở nên lớn hơn.

Từ trước đến nay, sách lược của Nga là ủng hộ chính quyền của Tổng thống Bashar Al-Assad, coi đây là biện pháp phản công IS tốt nhất trong ngắn hạn. Nhưng Mỹ và Pháp không hoàn toàn nhất trí với quan điểm này. Pháp là một trong những quốc gia phản đối công khai, mạnh mẽ nhất chính quyền của ông Al-Assad. Tuy nhiên, lập trường trên khó có thể đứng vững trong bối cảnh hiện nay. Không mấy ai có thể ngờ rằng, chỉ cách đây một tháng Thủ tướng Pháp Manuel Valls vẫn khẳng định, Pháp sẽ không hợp tác với Nga trong cuộc chiến chống khủng bố. Vậy mà 30 phút kinh hoàng trên các đường phố của Paris tối 13-11 vừa qua đã khiến hai nhà lãnh đạo Pháp - Nga bắt tay như "những đồng minh" để chống kẻ thù chung IS. Cuộc điện đàm giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và người đồng cấp Pháp Francois Hollande ngày 17-11 đã nhất trí tăng cường hợp tác giữa các cơ quan quân sự và tình báo, đồng thời phối hợp các hành động quân sự trong cuộc chiến chống khủng bố ở Syria. Đây là lần đầu tiên kể từ sau Chiến tranh Thế giới thứ II, hai cường quốc này hợp tác chống kẻ thù chung. Cùng với đó, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã đề cao vai trò của Nga trong cuộc đàm phán nhằm chấm dứt khủng hoảng Syria; đồng thời bày tỏ mong muốn tiến tới triển vọng các mối quan hệ tốt đẹp hơn nếu Mátxcơva tập trung chiến dịch quân sự vào IS.

Có thể nói, vụ khủng bố ở Paris hôm 13-11 (được ví như 11-9 của nước Pháp) đã làm thay đổi cục diện chính trị giữa Nga và phương Tây. Nói cách khác, IS tấn công Paris đã buộc phương Tây và Mỹ coi Nga như đối tác cần thiết trong cuộc chiến chống khủng bố. Dù Mỹ và Pháp đã đưa ra điều kiện tiên quyết để giải quyết vấn đề Syria là Tổng thống Al-Assad phải ra đi, song sau vụ tấn công khủng bố ở Paris, có lẽ điều kiện trên sẽ trở thành thứ yếu để nhường chỗ cho đòi hỏi cấp bách hiện nay là ngăn chặn sự lớn mạnh của IS cùng với những âm mưu tấn công khủng bố đe dọa an ninh toàn cầu. Cựu Tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy cho rằng thay vì có hai liên minh - một với Mỹ và một với Nga - thì chỉ cần một liên minh quốc tế chống kẻ thù chung duy nhất là IS. Ông N.Sarkozy nhấn mạnh Nga là đối tác không thể tránh né trong vấn đề Syria và việc Tổng thống Syria phải ra đi không thể là điều kiện tiên quyết cho một giải pháp chính trị. Hơn nữa, với những bài học đã có trong thực tiễn, Nga coi vấn đề Tổng thống Al-Assad đi hay ở là quyền của người dân quốc gia này và muốn chống IS hiệu quả phải có một chính quyền sở tại mạnh cùng tham chiến, khi giành được các vùng đất do IS chiếm giữ phải do lực lượng tại chỗ kiểm soát. Do vậy, khi Nga quyết định tham chiến bằng lực lượng không quân đã nhận được sự hỗ trợ đắc lực của chính quyền và quân đội Syria, Iraq, Iran… nên hiệu quả các cuộc tấn công rất cao, đẩy IS vào thế bị động tạo cơ hội cho quân đội các nước sở tại chiếm lại nhiều khu vực quan trọng.

Trong bối cảnh IS đang chứng tỏ có khả năng tổ chức những cuộc tấn công quy mô lớn bên ngoài Iraq và Syria, như ở Paris thì mấu chốt để chống khủng bố một cách hiệu quả là Mỹ, phương Tây và Nga phải tạm gác những bất đồng về lợi ích riêng để cùng tấn công tiêu diệt những kẻ khủng bố khát máu và nguy hiểm này. Sự thay đổi về lập trường giữa các bên là một dấu hiệu cho thấy đã có sự đồng thuận về quan điểm trong cuộc chiến chung và điều này được kỳ vọng sẽ mang đến những thành công trong trận quyết đấu với IS nhằm khôi phục sự bình yên cho thế giới.