Thành công trong giải phóng mặt bằng Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô Hà Nội: Khẳng định vai trò của Mặt trận Tổ quốc Bài cuối: Phát huy vai trò của Mặt trận trong thực hiện các dự án lớn

Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Hà Nội Nguyễn Lan Hương đã có cuộc trò chuyện với phóng viên Báo Hànộimới về những kết quả đạt được, bài học kinh nghiệm, những vấn đề cần khắc phục để tiếp tục phát huy tốt hơn nữa vai trò của Mặt trận trong thực hiện các nhiệm vụ chính trị, kinh tế, xã hội, giữ gìn an ninh trật tự ở cơ sở, nhất là công tác giải phóng mặt bằng phục vụ các dự án lớn của Thủ đô.

Vào cuộc quyết liệt, khen thưởng kịp thời

- Đồng chí đánh giá như thế nào về tiến độ triển khai thực hiện Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô tại Hà Nội?

- Dự án được Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư tại Nghị quyết số 56/2022/QH15 ngày 16-6-2022. Đây là dự án lớn, vừa giúp khắc phục tình trạng quá tải về giao thông, vừa mở rộng không gian, nguồn lực phát triển, khả năng liên kết, giao thương hàng hóa của các tỉnh lân cận trong Vùng Thủ đô cũng như Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ. Có chiều dài 112km, đi qua 3 tỉnh, thành phố: Hà Nội, Hưng Yên, Bắc Ninh, Dự án có tổng mức đầu tư hơn 85 nghìn tỷ đồng. Sau hơn 2 năm triển khai, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của Thành ủy, HĐND, UBND thành phố; sự quyết tâm của các sở, ban, ngành, quận, huyện; sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị thành phố; sự đồng thuận, ủng hộ của nhân dân, việc thực hiện Dự án trên địa bàn thành phố đã đạt được nhiều kết quả. Đây là dự án có tiến độ giải phóng mặt bằng “thần tốc”, đạt gần 98% diện tích; di chuyển mộ đạt gần 98%; 13/13 khu tái định cư được hoàn thành. Một số địa phương đã phê duyệt giá đất “đầu đi” - “đầu đến”, bố trí tái định cư cho các hộ dân và thực hiện các dự án thành phần liên quan.

- Vai trò của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Hà Nội đối với việc triển khai thực hiện Dự án trong thời gian qua như thế nào, thưa đồng chí?

- Thực hiện các nghị quyết, quyết định, chỉ thị của Trung ương và thành phố, chúng tôi xác định công tác giải phóng mặt bằng Dự án là nhiệm vụ rất quan trọng. Do đó, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Hà Nội đã tổ chức hội nghị chuyên đề: “Phát huy sức mạnh khối Đại đoàn kết toàn dân, Mặt trận Tổ quốc các cấp thành phố Hà Nội tích cực tham gia thực hiện hiệu quả Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô trên địa bàn thành phố Hà Nội”.

Chúng tôi cũng ban hành Thông tri hướng dẫn Mặt trận Tổ quốc các cấp, các tổ chức thành viên tham gia thực hiện giải phóng mặt bằng Dự án; đồng thời, tập trung tuyên truyền về ý nghĩa, tầm quan trọng của Dự án; chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, các quy định của pháp luật về giải phóng mặt bằng, tái định cư đến người dân…

Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Hà Nội cũng tổ chức giao ban dư luận xã hội hằng tháng, lắng nghe báo cáo từ cơ sở để nắm tình hình, những vấn đề nổi cộm, bức xúc, nguyện vọng, kiến nghị của nhân dân để kịp thời báo cáo, tham mưu đề xuất phương án giải quyết với các cấp có thẩm quyền và định hướng dư luận xã hội. Đồng thời, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố yêu cầu Mặt trận Tổ quốc các cấp vận động nhân dân chấp hành quyết định về giải phóng mặt bằng và cán bộ Mặt trận phải gương mẫu đi đầu trong vận động gia đình, người thân thực hiện quyết định thu hồi đất, bàn giao mặt bằng sớm…

Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố cũng đã xây dựng Kế hoạch giám sát, trong đó có nội dung liên quan đến Dự án, như: Giám sát kết quả, tiến độ thực hiện dự án; giám sát thực hiện cơ chế, chính sách bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định cư... Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức thành viên tại 7 quận, huyện còn cử cán bộ trực tiếp tham gia làm thành viên Ban Chỉ đạo triển khai dự án và thành viên Tổ công tác tuyên truyền, tổ kiểm đếm, chi trả đền bù giải phóng mặt bằng… Nhờ sự vào cuộc đồng bộ, quyết liệt, tâm huyết của cán bộ Mặt trận, Dự án nhận được sự đồng thuận, ủng hộ lớn của người dân.

Để khích lệ hoạt động tuyên truyền, vận động của cán bộ Mặt trận, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố đã khen thưởng và đề xuất thành phố khen thưởng kịp thời các tập thể, cá nhân gương mẫu đi đầu trong công tác tuyên truyền, vận động, thực hiện giải phóng mặt bằng Dự án.

- Giải phóng mặt bằng là việc khó. Đối với Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô Hà Nội lại càng khó hơn, bởi quy mô lớn, tác động đến đời sống của hàng chục nghìn hộ dân, nhất là công tác di chuyển mộ. Đồng chí nhận xét gì về những kết quả mà Hà Nội đã đạt được?

- Đúng vậy! Khi thực hiện giải phóng mặt bằng Dự án, việc vận động nhân dân di dời mộ, công trình tâm linh là hết sức khó khăn, nhất là di chuyên mộ tổ, quần thể mộ dòng tộc, chi tộc, gia đình và những ngôi mộ chưa đủ thời gian sang cát theo phong tục truyền thống. Để thực hiện được việc này, quan trọng nhất vẫn phải là công tác tuyên truyền để người dân hiểu. Mặt trận có thành viên là các tổ chức tôn giáo. Các chức sắc, chức việc đã phát huy vai trò, uy tín trong việc tuyên truyền, vận động để nhiều gia đình hiểu, đồng thuận với chính sách của thành phố; hỗ trợ các gia đình thực hiện nghi lễ khi di chuyển mộ, giúp người dân an tâm. Tính đến cuối tháng 6-2024, các quận, huyện có Dự án đi qua đã di chuyển được 10.104/10.346 ngôi mộ, đạt khoảng 98%. Kết quả đó có sự đóng góp quan trọng của Mặt trận Tổ quốc cơ sở.

Phát huy vai trò giám sát của Mặt trận Tổ quốc

- Song song với tuyên truyền, vận động giải phóng mặt bằng, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố đã phát huy nhiệm vụ của mình như thế nào trong việc giám sát thực hiện Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô Hà Nội?

- Giám sát và phản biện xã hội là nhiệm vụ quan trọng hằng năm của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Đặc biệt, đối với Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô Hà Nội, công tác giám sát được chú trọng, quan tâm nhiều hơn.

Từ tháng 2-2023, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố đã ban hành kế hoạch giám sát việc thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải phóng mặt bằng với các hình thức: Thành lập đoàn giám sát trực tiếp tại các quận, huyện có đường Vành đai 4 đi qua; giám sát qua báo cáo thường xuyên của các quận, huyện; giám sát qua hoạt động giám sát của ban thanh tra nhân dân, ban giám sát đầu tư của cộng đồng; giám sát tham gia giải quyết kiến nghị, khiếu nại, tố cáo của công dân.

Để Dự án hoàn thành mục tiêu đề ra, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố đã yêu cầu Mặt trận Tổ quốc các cấp và các tổ chức thành viên ở 7 quận, huyện tăng cường công tác giám sát kết quả, tiến độ thực hiện dự án bảo đảm công khai, minh bạch, đúng người, đúng đối tượng và bảo đảm tối đa quyền, lợi ích hợp pháp của người dân có đất bị thu hồi theo quy định và đặc thù của Dự án...

- Vậy những quyết tâm của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố trong thực hiện các nhiệm vụ chính trị, kinh tế, xã hội, tham gia giữ gìn an ninh trật tự, nhất là công tác giải phóng mặt bằng các dự án lớn của Thủ đô trong thời gian tới như thế nào, thưa đồng chí?

- Mặt trận Tổ quốc các cấp của thành phố Hà Nội vừa tổ chức thành công Đại hội nhiệm kỳ 2024-2029 cấp huyện và cơ sở, chuẩn bị tổ chức Đại hội đại biểu Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố lần thứ XVIII, nhiệm kỳ 2024-2029. Với quyết tâm mới, khí thế mới, Mặt trận Tổ quốc các cấp của Hà Nội tiếp tục phát huy vai trò trung tâm khối Đại đoàn kết, đổi mới nội dung, phương thức hoạt động; xây dựng đội ngũ cán bộ Mặt trận các cấp "trọng dân, gần dân, hiểu dân, học dân và có trách nhiệm với dân".

Đồng thời, tiếp tục đổi mới cách thức triển khai, nâng cao chất lượng các phong trào thi đua, các cuộc vận động; lắng nghe, tiếp thu ý kiến của nhân dân, thực hiện dân chủ, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân. Bên cạnh đó, thực hiện hiệu quả công tác giám sát, phản biện xã hội, đấu tranh, phòng chống tham nhũng, lãng phí, nâng cao chất lượng hoạt động của ban thanh tra nhân dân, ban giám sát đầu tư của cộng đồng trong giám sát thực hiện các chương trình, dự án trên địa bàn thành phố.

- Trân trọng cảm ơn đồng chí!