Những năm gần đây, Thái Lan nổi lên như một quốc gia sản xuất và xuất khẩu ô tô hàng đầu ở Đông Nam á. Trong số các loại ô tô có xuất xứ từ Thái Lan có các nhãn hiệu nổi tiếng như Toyota, Isuzu, Mitsubishi, Nissan, GM và Ford. Chúng trở nên quen thuộc với khách hàng ở nhiều nước trên thế giới. Năm ngoái, sản lượng xe ô tô do Thái Lan sản xuất đã đạt 1,1 triệu chiếc.
Thái Lan đang là một trong những quốc gia sản xuất và xuất khẩu ô tô mạnh nhất thế giới
Nguyên nhân dẫn tới thành công của ngành công nghiệp ôtô Thái Lan, phải kể đến chính sách cởi mở, không giới hạn số vốn của các nhà đầu tư; ưu thế về giá nhân công rẻ, thuế thấp và mạng lưới các nhà cung cấp thiết bị phụ tùng rộng lớn. Bởi vậy, nhiều công ty sản xuất ô tô lớn trên thế giới đã chọn đất nước này làm nơi đầu tư, xây dựng nhà máy để xuất khẩu sang các nước khác.
Mặc dù chưa có thương hiệu riêng, vì đa số xe sản xuất tại Thái Lan đều là sản phẩm của các công ty liên doanh và dựa trên mẫu mã của các nhà sản xuất nước ngoài, nhưng Thái Lan đã thi hành một chính sách rất thực tế là tập trung đẩy mạnh xây dựng hệ thống hùng hậu những nhà máy làm thiết bị phụ tùng để cung cấp phụ tùng cho các công ty liên doanh. Nay hệ thống này đã có hơn 4.000 thành viên. Nhờ đó, tỷ lệ phụ tùng nội địa do các công ty liên doanh này sản xuất ra là rất cao. Trong đó, Toyota sử dụng đến 90% các bộ phận, thiết bị và phụ tùng Thái cho những chiếc xe của hãng được sản xuất tại Thái Lan. Trong 3 năm qua, Toyota đã đầu tư 900 triệu USD để xây dựng 2 nhà máy sản xuất xe ô tô du lịch ở Thái Lan.
Người dân Thái Lan rất ưa chuộng loại ô tô bán tải cỡ nhỏ (pickup). Dòng xe này cũng là một sản phẩm chủ lực của ngành công nghiệp ô tô Thái Lan. Năm 2005, xe bán tải cỡ nhỏ đã chiếm 75% trong số các loại ô tô được sản xuất tại đất nước Chùa Vàng.
Nhằm đưa Thái Lan trở thành một trung tâm quốc tế lớn trong lĩnh vực sản xuất và xuất khẩu ô tô cỡ nhỏ, năm 2005, Chính phủ Thái Lan đã đưa ra một chính sách mang tên Chương trình Ô tô Aces (ACP), với nội dung chính là một loạt những chính sách ưu đãi về đầu tư và miễn giảm thuế dành cho những công ty sản xuất ô tô nếu họ đầu tư vào lĩnh vực chế tạo các loại ô tô cỡ nhỏ đáp ứng được các tiêu chuẩn kỹ thuật do Chính phủ Thái Lan đề ra.
Chính sách kể trên đã nhận được sự hưởng ứng tích cực của các công ty sản xuất ô tô nước ngoài. Công ty Nissan Motor, nhà sản xuất ô tô lớn thứ hai của Nhật Bản, đang triển khai mở rộng đầu tư để đưa sản lượng xe của công ty sản xuất tại Thái Lan, chủ yếu là loại xe bán tải cỡ nhỏ, từ 52.000 chiếc một năm hiện nay lên 200.000 chiếc vào năm 2008. Dự kiến trong đó sẽ có 70.000 chiếc được xuất khẩu. Công ty Toyota cũng đang đầu tư để xây dựng nhà máy thứ ba của Toyota ở Thái Lan để sản xuất xe ô tô bán tải cỡ nhỏ với công suất 550.000 chiếc/năm. Với sản lượng như vậy, Thái Lan sẽ trở thành trung tâm cung cấp ô tô bán tải cỡ nhỏ đứng đầu châu Á và lớn thứ hai thế giới, chỉ sau Mỹ.
Trước tình hình giá xăng dầu leo thang, Chính phủ Thái Lan cũng đang khuyến khích việc sử dụng cồn ethanol làm nhiên liệu trong ngành công nghiệp xe hơi. Trong số những công ty sản xuất ô tô đang hoạt động tại Thái Lan, Ford Motor đã có sự hưởng ứng nhanh nhất. Cuối năm 2005, Ford Motor đã chính thức đưa ra sản phẩm Focus sử dụng nhiên liệu E20 - là nhiên liệu hỗn hợp gồm 20% ethanol và 80% xăng - đầu tiên tại thị trường Thái Lan. Đến nay, Ford đã sản xuất trên 1 triệu chiếc xe sử dụng nhiên liệu E20 trên toàn thế giới. Và chính sách của Chính phủ Thái Lan đã tạo điều kiện để Ford thực hiện bước đi được coi là chiến lược kể trên ở nước này. Gần đây, nhà sản xuất xe hơi lớn thứ 3 thế giới này đã đầu tư 1 tỷ USD vào công ty liên doanh AutoAlliance Thái Lan, để đưa sản lượng lên 100.000 chiếc ô tô bán tải cỡ nhỏ một năm và xuất khẩu sang 130 nước trên thế giới. U. Clay Pho, Chủ tịch hãng Ford cho biết: “Chúng tôi coi Thái Lan là trung tâm của ngành công nghiệp xe hơi ASEAN”.
Với chính sách phát triển công nghiệp sản xuất ô tô của Chính phủ Thái Lan, dự kiến, tới 2010, nước này sẽ đạt sản lượng 2 triệu chiếc ô tô mỗi năm, trong đó 75% được xuất khẩu. Thái Lan đang hướng tới mục tiêu trở thành nước sản xuất xe hơi nằm trong top 10 thế giới.
Vũ Anh Tuấn
(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.