“Tăng nhiệt” vì người di cư

Đám đông người di cư Trung Mỹ quá khích (chủ yếu là Honduras và Guatemala), với hy vọng thoát khỏi cảnh bạo lực, nghèo đói nơi quê nhà, đã vượt hàng nghìn cây số đường bộ để tiếp cận cửa khẩu San Ysidro giữa TP San Diego (Mỹ) và TP Tijuana (Mexico) nhằm tìm kiếm cơ hội tại xứ Cờ hoa. Ít nhất 500 người, bao gồm cả phụ nữ và trẻ em đã đổ xô về phía biên giới Mỹ, tìm cách trèo qua hàng rào kim loại khiến nhân viên Cơ quan Bảo vệ biên giới và hải quan Mỹ buộc phải bắn đạn hơi cay để ngăn cản.

Giới chức Mỹ cho biết, các tuyến giao thông giữa nước này và Mexico tại cửa khẩu San Ysidro đã bị đình chỉ trong nhiều giờ. Đây được coi là động thái cần thiết để kiểm soát tình hình và lập lại trật tự tại khu vực. Tuy nhiên, điều đó lại làm gián đoạn giao thương tại một trong những tuyến biên giới trên bộ sầm uất nhất Tây bán cầu. Theo Cơ quan Quản trị tổng hợp Mỹ, ước tính mỗi ngày có khoảng 70.000 phương tiện và 20.000 người đi bộ từ Mexico sang Mỹ qua cửa khẩu San Ysidro. Nếu tình trạng bất ổn kéo dài và lặp lại thường xuyên có thể gây thiệt hại lên tới hàng triệu USD. Việc lực lượng biên giới Mỹ sử dụng hơi cay nhằm vào người tị nạn cũng vấp phải sự chỉ trích, khi Bộ Ngoại giao Mexico tuyên bố đã gửi công hàm tới Chính phủ Mỹ kêu gọi điều tra toàn diện về việc sử dụng "các vũ khí không sát thương" hướng vào lãnh thổ Mexico.

Theo các nhà quan sát, dù số người di cư Trung Mỹ tập trung tại biên giới Mexico - Mỹ chưa quá lớn, song bất ổn tiềm tàng lại khiến tình hình trở nên khó kiểm soát. Tổng thống Mỹ Donald Trump mô tả sự di chuyển của đoàn người di cư như một cuộc tấn công vào biên giới và khẳng định không ai được phép đặt chân vào nước này cho tới khi đơn xin tị nạn của họ được phê duyệt. Tuy nhiên, quá trình này có thể mất tới vài tháng bởi giới chức tại cửa khẩu San Ysidro chỉ có thể giải quyết dưới 100 hồ sơ một ngày. Trong khi đó, hàng ngàn người vẫn đang chờ đợi ở TP Tijuana bất chấp việc Washington tăng cường các biện pháp siết chặt biên giới.

Trước thách thức từ dòng người di cư đông đúc đổ về, ông chủ Nhà Trắng đã yêu cầu Lầu Năm Góc điều động 5.800 binh sĩ tới khu vực biên giới với Mexico nhằm hỗ trợ Cơ quan Bảo vệ biên giới và hải quan, đồng thời cảnh báo sẵn sàng phong tỏa toàn bộ biên giới Tây Nam nếu quốc gia láng giềng không ngăn được dòng người di cư. Trong khi đó, giới chức Mexico cho biết an ninh tại cửa khẩu San Ysidro đã được kiểm soát và khẳng định sẽ lập tức mạnh tay trục xuất bất kỳ người tị nạn nào tìm cách vào Mỹ trái phép. Các đàm phán viên của hai nước cũng đã nhóm họp để thảo luận kế hoạch giữ người di cư ở Mexico trong thời gian Mỹ cân nhắc yêu cầu xin tị nạn của những người này.

Tổng thống D.Trump đã có quan điểm cứng rắn về chính sách nhập cư ngay từ khi tranh cử, đồng thời nhiều lần hối thúc Quốc hội cấp ngân sách cho kế hoạch xây dựng bức tường biên giới với Mexico. Ông chủ Nhà Trắng cũng cho rằng, những người di cư từ Trung Mỹ đã khai thác lỗ hổng trong Luật Tị nạn và đổ lỗi cho đảng Dân chủ về tình trạng này. Những diễn biến không mấy yên ả tại biên giới Mỹ - Mexico cho thấy nhiều khả năng đây sẽ trở thành tiền tuyến trong cuộc chiến chống nhập cư trái phép đang ngày càng "tăng nhiệt" tại xứ Cờ hoa.