Theo báo cáo của Tổng cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình (Bộ Y tế), hiện tuổi thọ trung bình của người Việt là 73,6 tuổi.
Thế nhưng, điều đáng nói, trung bình người cao tuổi nước ta lại mắc một số bệnh mạn tính như: Tăng huyết áp, đái tháo đường, thoái hóa khớp, ung thư... Ngoài ra, còn các hội chứng đặc trưng ở người già như lú lẫn, trầm cảm, suy giảm trí nhớ...
Phó Giáo sư - Tiến sĩ Hồ Thị Kim Thanh, Trưởng bộ môn y học gia đình (Trường Đại học Y Hà Nội) nhận định, phần lớn người cao tuổi ở nước ta ít vận động, ít tiếp xúc với bên ngoài khiến cơ thể thích nghi kém hơn với sự thay đổi của môi trường sống. Khi thời tiết chuyển mùa cũng dễ mắc bệnh hoặc bệnh trở nặng hơn. Trong khi đó, nhiều nghiên cứu đã chứng minh, bí quyết để sống thọ, sống khỏe dựa vào chế độ ăn uống và sinh hoạt.
Các chuyên gia dẫn chứng, người dân trên hòn đảo Ikaria (Hy Lạp) sống lâu nhờ chế độ ăn uống lành mạnh, sống gần gũi với thiên nhiên, dành nhiều thời gian bên bạn bè, gia đình. Tại đây, cứ 3 cư dân thì có một người sống đến độ tuổi 90; tỷ lệ mắc chứng mất trí nhớ, ung thư, bệnh tim và trầm cảm rất thấp.
Ikaria còn được biết đến là một trong 5 Vùng xanh (Blue Zone) của thế giới cùng với các đảo Okinawa (Nhật Bản), Sardinia (Italia), Nicoya (Costa Rica) và Loma Linda (Mỹ). Vùng xanh là khái niệm dùng để chỉ những khu vực địa lý mà ở đó môi trường trong lành, thiên nhiên tươi đẹp, không bị ô nhiễm. Ở những khu vực này, người dân sống lâu hơn mức trung bình tại Mỹ hoặc Tây Âu khoảng một thập kỷ.
Một số nghiên cứu khác cũng cho thấy, yếu tố di truyền chỉ chiếm khoảng 25% tuổi thọ ở người. Còn chế độ ăn uống, môi trường sống, tập thể dục và các yếu tố lối sống khác quyết định 75% tuổi thọ còn lại.
Theo Dan Buettner - tác giả cuốn sách The Blue Zones American Kitchen, những người sống ở Vùng xanh thường xuyên hoạt động thể chất và dành nhiều thời gian làm vườn, trồng trọt hoặc giao lưu với những người khác trong cộng đồng.
Đơn cử như những người Ikarians cao tuổi nhất thường sống ở vùng cao nguyên miền núi của hòn đảo, nơi có không gian xanh rộng mở, trong lành, gần gũi với thiên thiên. Họ tích hợp việc tập thể dục vào các hoạt động hằng ngày. Chẳng hạn, thông qua việc làm vườn, đi bộ sang nhà hàng xóm, thăm bạn bè, giúp họ cải thiện sức khỏe, tăng cường sức đề kháng và sự dẻo dai, giảm stress, để phòng chống bệnh tật.
Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, người Ikarians ăn theo chế độ Địa Trung Hải, tập trung vào trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt, hạn chế thịt, thực phẩm chế biến sẵn và đường tinh luyện. Những người sống trên 100 tuổi thường ăn nhiều khoai tây, đậu, dầu ô liu và cá.
Bên cạnh đó, ngủ trưa là một phần thói quen hằng ngày của người dân nơi đây. Thói quen này có thể là yếu tố khiến họ sống lâu kỷ lục. Một nghiên cứu gần đây thực hiện trên các tình nguyện viên 40 đến 69 tuổi cho thấy, thói quen này giúp não bộ co lại với tốc độ chậm hơn theo tuổi tác.
Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng, bộ não của những người ngủ trưa thường xuyên sẽ trẻ hơn từ 2 đến 6 tuổi so với nhóm không ngủ trưa.
Như vậy, bên cạnh chế độ ăn uống, luyện tập, môi trường sống xanh, gần gũi với thiên nhiên, không khí trong lành giúp cuộc sống chất lượng hơn và đây chính là bí quyết giúp con người sống thọ, sống khỏe.
(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.