Sản xuất gạch trên đất nông nghiệp

Giao thầu trái thẩm quyền

Xứ đồng Thung Đoàn, thôn Ngọ Xá (thị trấn Vân Đình) gồm diện tích quỹ đất I giao cho các hộ xã viên và một hồ nước thuộc quỹ đất II. Ngày 20-4-2005, HTX Nông nghiệp (NN) Ngọ Xá ký hợp đồng giao thầu 13.411m2, gồm 4.063m2 hồ nước, 9.348m2 đất quỹ I tại khu Thung Đoàn cho ông Nguyễn Văn Khiết, thôn Ngọ Xá để nuôi gia cầm, thủy sản với thời hạn 10 năm (2005 - 2015); chủ hợp đồng được hạ cốt ruộng, lấy đất thừa để sản xuất vật liệu xây dựng (VLXD) tại chỗ.

Do sản xuất không hiệu quả, năm 2007, ông Khiết đã cho ông Nguyễn Quang Điện, xã Hợp Thanh (Mỹ Đức) thuê lại để sản xuất gạch, nuôi vịt, thả cá. Đến ngày 8-12-2013, căn cứ Nghị quyết chi bộ, Nghị quyết hội nghị quân dân chính thôn Ngọ Xá; Nghị quyết Hội nghị đại biểu xã viên..., HTX NN Ngọ Xá ký hợp đồng kinh tế sửa đổi, bổ sung giao thầu diện tích khu vực xứ đồng Thung Đoàn với ông Nguyễn Quang Điện. Theo đó diện tích giao thầu tăng lên 48.279m2, thời gian sử dụng đến 30-3-2020 (trong đó 23.691m2 ao, 12.148m2 đất trồng lúa và 12.440m2 đất lưu không).

Đến ngày 19-12-2013, ông Điện ký hợp đồng giao thầu lại toàn bộ mặt bằng sản xuất cho ông Đặng Quốc Quân, xã Hồng Thái (Phú Xuyên), thời hạn đến ngày 30-3-2020 để sản xuất gạch theo công nghệ lò tuy nen. Đáng nói, ngoài diện tích mặt bằng nhận thầu lại, năm 2015, cơ sở sản xuất gạch của ông Quân thuê thêm gần 10.000m2 đất quỹ I của 90 hộ dân thôn Ngọ Xá cạnh đó với thời gian 5 năm (2015-2020) để sử dụng làm sân phơi gạch mộc.

Để làm rõ nguyên cớ HTX NN Ngọ Xá giao thầu cả quỹ đất I để sản xuất gạch, PV Hànộimới đã trao đổi với ông Nguyễn Xuân Về, Giám đốc điều hành HTX NN Ngọ Xá. Ông Về thừa nhận HTX đã giao thầu trái thẩm quyền, song đây là tồn tại từ những nhiệm kỳ trước.

Trả lời về việc này, ông Vũ Thành Trung, cán bộ địa chính thị trấn Vân Đình cho biết vì mới chuyển công tác về thị trấn nên chưa nắm được hồ sơ liên quan (?). Việc giao thầu do HTX NN Ngọ Xá thực hiện từ năm 2005, do vậy thị trấn sẽ xác minh cụ thể để có hướng xử lý.

Người dân khốn khổ vì lò gạch

Thực tế tại xứ đồng Thung Đoàn, chúng tôi nhận thấy cơ sở sản xuất gạch tuy nen của ông Đặng Quốc Quân được đầu tư bài bản, gồm nhiều công trình như nhà gia công chế biến, tạo hình; nhà kho than; nhà che lò nung; khu vực phơi gạch mộc... Hiện cơ sở đang hoạt động hết công suất (từ 4 đến 5 vạn viên/ngày - đêm), khói nhả ngày đêm,...

Trao đổi với phóng viên Báo Hànộimới, nhiều người dân thôn Ngọ Xá bức xúc cho biết, kể từ ngày cơ sở sản xuất gạch của ông Quân hoạt động, các khu dân cư ở thị trấn Vân Đình và xã Đồng Tiến (liền kề với thị trấn) liên tục chịu đựng tiếng ồn, bụi bặm từ các xe tải lớn đi lại liên tục để vận chuyển nguyên liệu đất và gạch nung. Tuyến đê tả Đáy hiện bị xuống cấp nghiêm trọng cũng vì xe tải chở gạch từ cơ sở này gây ra. Cử tri thôn Ngọ Xá đã nhiều lần đề nghị HTX Ngọ Xá và thị trấn Vân Đình thanh lý hợp đồng giao thầu đất tại xứ đồng Thung Đoàn, tuy nhiên đến nay mọi việc vẫn "án binh bất động"(!?).

Trong văn bản trả lời Báo Hànộimới, ông Trần Quang Ngạn, Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Ứng Hòa khẳng định: Cơ sở sản xuất gạch của ông Đặng Quốc Quân không nằm trong quy hoạch sản xuất VLXD theo Quyết định số 4524/QĐ-UBND ngày 29-9-2011 của UBND TP Hà Nội về quy hoạch phát triển VLXD thành phố đến năm 2020, định hướng đến năm 2030. Việc HTX Ngọ Xá ký hợp đồng cho ông Nguyễn Quang Điện thuê thầu đất NN (sau này ông Quân thuê lại) để sản xuất gạch là không đúng thẩm quyền. Ngoài ra, việc ông Quân thuê lại diện tích đất NN của 90 hộ dân thôn Ngọ Xá để phục vụ hoạt động sản xuất gạch không đúng mục đích sử dụng đất là sai với quy định của pháp luật.

Dù không đáp ứng đủ các quy định nhưng ngày 26-12-2014, UBND huyện Ứng Hòa đã cấp Giấy phép xây dựng công trình “Nhà máy sản xuất gạch lò vòng theo công nghệ Hoffman” cho ông Đặng Quốc Quân. Tuy nhiên từ trước đó, tháng 7-2014, ông Quân đã tiến hành xây dựng nhiều hạng mục gồm dựng cột, làm nhà điều hành, vi phạm nghiêm trọng hành lang bảo vệ đê tả Đáy với diện tích 60m2 tại Km62+620.

Phát hiện vi phạm, Hạt Quản lý đê Ứng Hòa - Mỹ Đức đã lập biên bản kiểm tra, ban hành quyết định tạm đình chỉ hành vi vi phạm pháp luật về đê điều đối với ông Quân, đề nghị UBND thị trấn Vân Đình có biện pháp ngăn chặn và xử lý dứt điểm. Bất chấp lệnh của cơ quan chức năng, ông Quân vẫn tiếp tục xây dựng, hoàn thiện, đưa công trình vào sử dụng và xây dựng thêm một số công trình phụ ngay trong hành lang bảo vệ đê.

Vi phạm chồng vi phạm, song từ năm 2014 đến nay cơ sở này vẫn vô tư sản xuất gạch, khiến dư luận bất bình, trong khi chính quyền địa phương chưa có động thái xử lý. Vì sao một lò gạch không nằm trong quy hoạch sản xuất VLXD của thành phố nhưng vẫn được cấp phép xây dựng? UBND huyện Ứng Hòa và thị trấn Vân Đình cần sớm làm rõ các vấn đề nêu trên để bảo đảm việc sử dụng đất đúng mục đích, không gây bức xúc trong nhân dân.