Rước họa khi tập yoga sai cách

Tiền mất, tật mang

Làm việc tại văn phòng, ngồi nhiều, ít di chuyển nên cơ thể thường xuyên nhức mỏi, hay gặp các vấn đề về xương khớp..., nhiều người tìm tới yoga với mong muốn tăng cường sức khỏe.

Chị Nguyễn Thị Thu An, công tác trong lĩnh vực truyền thông, chia sẻ: Do công việc gắn với máy tính, điện thoại thường xuyên nên chị hay bị đau mỏi vai gáy. Chị đã tìm tới một trung tâm yoga nhưng sau khoảng thời gian miệt mài tập luyện, sự đau mỏi không những không giảm mà còn tăng. Sau khi tới cơ sở y tế để khám, chị bất ngờ khi bác sĩ kết luận mình bị thoát vị đĩa đệm vì hoạt động quá sức thường xuyên. Vậy là chỉ từ những con đau mỏi vai gáy thông thường, chị An trở thành bệnh nhân xương khớp với những cơn đau dai dẳng, kéo dài.

Tương tự, nữ nhân viên văn phòng Trần Tú Hằng (quận Ba Đình) cũng bị chấn thương khi tập yoga để chữa chứng mỏi cổ. Chỉ sau hai tuần tập, chị Hằng bị đau lưng dữ dội, đi lại rất khó khăn. Kết quả chụp X quang tại Bệnh viện E cho thấy chị bị đau lưng cấp tính do giãn dây chằng cột sống.

Trường hợp của chị An, chị Hằng không phải là cá biệt. PGS.TS Nguyễn Lê Bảo Tiến, Viện trưởng Viện Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Việt Đức, cho biết: Thời gian qua, cơ sở đã tiếp nhận, điều trị cho nhiều bệnh nhân bị giãn dây chằng cột sống, bong gân, thoát vị đĩa đệm, vẹo cột sống... do tập luyện yoga sai cách hoặc gắng sức quá.

“Mục sở thị” tại một số cơ sở cung ứng dịch vụ tập luyện yoga, có thể nhận thấy nhiều nơi có số lượng học viên đông nên huấn luyện viên không thể theo sát từng người để hướng dẫn, sửa động tác. Huấn luyện viên không nắm rõ tình trạng bệnh, đặc điểm cơ thể, trình độ của từng học viên, dẫn đến việc một số học viên tập quá sức hoặc tập các bài tập không phù hợp, gây hại cho cơ thể. Hơn nữa, ở nhiều trung tâm yoga có giáo viên nước ngoài giảng dạy, ngôn ngữ bất đồng khiến hiệu quả tập luyện không như mong muốn.

Cần xem xét thận trọng

Theo các huấn luyện viên yoga có kinh nghiệm, người tập yoga phải tập luyện đúng phương pháp và kỹ thuật. Bài tập đi từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp, mỗi động tác phải phân chia ra nhiều bước với thời gian tập luyện thích hợp, tốt nhất là phải có huấn luyện viên có kinh nghiệm hướng dẫn một cách chu đáo.

Nói về nguy hại khi tập yoga sai cách, PGS.TS Nguyễn Lê Bảo Tiến cho rằng, nếu người tập tiềm ẩn bệnh tật mà gắng tập một số động tác không phù hợp thì rất dễ bị chấn thương. Có thể là chấn thương vùng cổ, chấn thương đĩa đệm cột sống. Người tập yoga cũng có thể bị đau lưng do cố gắng thực hiện các tư thế cúi hoặc ngửa quá mức khiến các dây chằng dọc đốt sống và các cơ cạnh sống lưng bị căng giãn quá mức; bị trật khớp vai hoặc giãn dây chằng khi vai ở vào vị trí không thuận lợi, hoặc những tư thế sai ở vùng vai có thể dẫn đến viêm gân cơ...

Hiện nay, do công việc bận rộn, nhiều người thay vì đến phòng tập với huấn luyện viên đã tự tập yoga tại nhà thông qua băng đĩa hình, sách hướng dẫn hoặc tập theo video được đăng tải trên mạng. Điều này có thể dẫn đến chấn thương nghiêm trọng. Ông Nguyễn Xuân Hướng, nguyên Chủ tịch Hội đông y Việt Nam, khẳng định: Nếu không thực hiện động tác một cách chuẩn xác, việc tập yoga có thể dẫn tới tai biến về xương khớp, hệ thần kinh, hệ tuần hoàn...; người tập có thể bị trầm cảm, ám ảnh hoặc rơi vào trạng thái phấn khích quá đà dẫn đến mất ngủ, tâm trạng bồn chồn, thay đổi tính nết...

Phân tích về tác hại khi tập yoga sai cách, chuyên gia này cho rằng khi tập luyện, nếu không biết kỹ thuật vào thế, giữ thế và thoát thế, không biết cách hít thở thì có thể bị choáng, ngất. Khi đó, các động tác tập không có lợi cho sức khỏe mà còn ảnh hưởng đến hệ thần kinh, dẫn tới rối loạn tâm thần, ảo giác.

Góp ý với người tập yoga, Đại sứ Yoga Việt Nam Nguyễn Hiếu cho hay: Hiện có nhiều cơ sở đào tạo, dạy yoga song không phải ai cũng học được. Muốn học yoga thì mỗi người phải hiểu rõ tình hình sức khỏe, việc lạm dụng tập sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe, đặc biệt là người có bệnh lý nền. Theo chị Hiếu, người bị một số bệnh như thoát vị, bệnh tim, rối loạn tiền đình... thì nên tập riêng với huấn luyện viên để có bài tập phù hợp.