Quốc hội tiến hành chất vấn nhóm vấn đề thuộc lĩnh vực lao động, thương binh, xã hội

Trả lời một số câu hỏi của một số đại biểu, Ủy viên Bộ Chính trị, Đại tướng - Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm cho biết thời gian gần đây, tình trạng vi phạm pháp luật trong hoạt động đấu thầu, mua sắm thiết bị y tế diễn ra phức tạp, nhất là các vụ xảy ra tại bệnh viện lớn đã được lực lượng Công an phát hiện, khởi tố điều tra. Bộ Công an chỉ đạo các đơn vị quán triệt quan điểm chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng là “Phát hiện một vụ, cảnh tỉnh cả vùng”, Công an các đơn vị địa phương đã chủ động nắm tình hình, nhận diện vi phạm, kiên quyết đấu tranh, xử lý triệt để, từ đó có tác dụng cảnh tỉnh, răn đe trong lĩnh vực.

Đại tướng Tô Lâm khẳng định các vụ việc vi phạm xảy ra không phải do lỗi cơ chế, hệ thống, mà do lợi dụng tình hình khó khăn, lách luật để vi phạm. Cơ quan điều tra cũng yêu cầu cá thể hóa trách nhiệm hình sự của từng cá nhân, đồng thời chứng minh được yếu tố tư lợi, tham ô, tham nhũng, trục lợi.

Nhóm vấn đề chất vấn và trả lời chất vấn thứ hai thuộc lĩnh vực lao động, thương binh, xã hội gồm: Việc thực hiện các gói hỗ trợ cho đối tượng bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, bảo đảm tiến độ, đúng đối tượng, hiệu quả. Công tác bảo vệ quyền trẻ em, đặc biệt là trẻ em mồ côi do đại dịch; thực trạng và nguyên nhân người lao động rời thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh vùng kinh tế trọng điểm phía Nam trong nhiều đợt; giải pháp tháo gỡ những khó khăn của thị trường lao động theo diễn biến của dịch; chính sách thu hút lực lượng lao động trở lại làm việc và giải pháp hỗ trợ giải quyết việc làm đối với lực lượng lao động bị mất việc; việc chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan theo dõi, kiểm tra việc thực hiện cứu trợ, thiện nguyện bảo đảm đúng chế độ, chính sách.

Khẩn trương khắc phục các hạn chế, bất cập trong phòng, chống dịch

Giải trình trước Quốc hội, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã thông tin về công tác phòng, chống dịch Covid-19. Phó Thủ tướng nêu, cuộc chiến chống đại dịch Covid-19 vẫn đang tiếp diễn. Mấy ngày nay, số ca nhiễm vẫn tăng. Tất cả những ý kiến góp ý của đại biểu trong sáng nay về bất cập, hạn chế trong phòng, chống dịch đều cần nghiêm túc tiếp thu để từng bước chắc chắn, khẩn trương khắc phục, vì không thể để một đợt dịch gây đau thương, tổn thất lớn như vừa rồi xảy ra. Theo Phó Thủ tướng, Chính phủ đang soạn thảo chiến lược với thời hạn 2 năm để phục hồi trong và sau Covid-19.

Một số nội dung chính của chiến lược gồm phủ nhanh tiến độ tiêm vắc xin. “Để tiêm đủ cho người lớn là 2 mũi, miền Bắc thiếu 23 triệu liều, tuần thứ 4 tháng 11 sẽ phân đủ cho các tỉnh phía Bắc. Các tỉnh miền Trung cần thêm 5 triệu, tuần thứ 3 tháng 11 sẽ có đủ. Các tỉnh Tây Nguyên cần 2,5 triệu liều, trong tuần này sẽ đủ hết. Các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long thiếu 4 triệu liều và tuần này sẽ đủ. Chúng ta tiêm thật an toàn, tiêm gọn từng nơi theo kiểu cuốn chiếu”, Phó Thủ tướng thông tin.

Phó Thủ tướng cũng nhấn mạnh, sau tiêm, toàn dân vẫn phải nhớ 5K. Tất cả các cơ quan, đơn vị vẫn phải thực hiện vì nếu không làm, gây lây nhiễm nhiều người, quá tải hệ thống y tế. Tiếp đó, cần thực hiện giám sát y tế thật nghiêm ngặt, trong đó có việc xét nghiệm; chủ động nguồn cung công nghệ và sinh phẩm xét nghiệm. Chính phủ đã bàn, yêu cầu Bộ Y tế trình và Chính phủ mua tập trung kít xét nghiệm, chủ động cho các địa phương.

Sau xét nghiệm, sẽ thực hiện cách ly theo phương thức mới, để mọi người thực sự “bình thường mới” như các nước châu Âu đang làm. Một số nội dung khác như sẵn sàng thuốc điều trị; giám sát với người có bệnh nền, tuổi cao, nhất là học sinh trẻ em vì các cháu chưa được tiêm vắc xin và quán triệt năng lực chỉ huy, phối hợp điều hành giữa tất cả các lực lượng.

32 đại biểu đặt câu hỏi và 6 đại biểu tranh luận

Phát biểu kết thúc phần chất vấn nhóm vấn đề thứ nhất do Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long trả lời, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, sau nửa ngày làm việc, phiên chất vấn có 32 đại biểu đặt câu hỏi và 6 đại biểu tranh luận. Tham gia giải trình làm rõ có Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà.

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, phiên chất vấn diễn ra sôi nổi, các đại biểu đặt câu hỏi ngắn gọn, rõ ràng. Một số đại biểu đã tranh luận để đi đến cùng vấn đề. Bên cạnh các vấn về như: Nguyên nhân để dịch Covid-19 bùng phát mạnh, trách nhiệm của Bộ Y tế trong triển khai tiêm vắc xin, giá xét nghiệm, thời điểm vắc xin được cấp phép, việc áp dụng y học cổ truyền và hiện đại trong điều trị Covid-19, các đại biểu cũng quan tâm chế độ, chính sách đối với ngành Y tế, chất lượng nguồn nhân lực ngành Y tế, chất lượng khám chữa bệnh, đặc biệt tại khu vực vùng sâu, vùng xa.

“Phần trả lời cơ bản đi đúng các nội dung đại biểu chất vấn. Kết thúc phiên chất vấn, Quốc hội sẽ ban hành nghị quyết phiên chất vấn về vấn đề đã chất vấn, đưa ra những mục tiêu, yêu cầu để Chính phủ và các bộ, ngành liên quan triển khai thực hiện”, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Nhân dịp này, Chủ tịch Quốc hội cũng biểu dương lực lượng y tế thời gian qua cùng với lực lượng tuyến đầu đã nêu cao tinh thần trách nhiệm, không quản ngại khó khăn, thực hiện tốt công tác phòng, chống dịch cũng như khám, chữa bệnh cho người dân. Chủ tịch Quốc hội đề nghị Bộ Y tế nghiên cứu sớm ban hành chiến lược tổng thể về kiểm soát dịch trong điều kiện thích ứng an toàn, hiệu quả. Trong đó, tuyệt đối không để xảy ra tình trạng bị động, lúng túng trên cơ sở đánh giá các dự báo, các kịch bản ứng phó phù hợp với thực tế. Các cử tri cũng mong muốn tuyệt đối không để dịch bệnh bùng phát một lần nữa để có thể phát triển kinh tế - xã hội.

Tất cả trẻ em mồ côi do dịch bệnh đều có người thân đỡ đầu

Bước vào nội dung chất vấn và trả lời chất vấn nhóm vấn đề thứ hai thuộc lĩnh vực lao động, thương binh, xã hội, trả lời câu hỏi của đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Đoàn Hải Dương) về giải pháp bảo trợ xã hội, nuôi dưỡng trẻ em mồ côi do đại dịch Covid-19, Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung cho biết, do tác động của đại dịch Covid-19, Việt Nam có 2.532 trẻ em bị mồ côi, trong đó có 81 trẻ em mồ côi cả cha lẫn mẹ.

Thời gian qua, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội chủ động thực hiện các chính sách liên quan đến trẻ em. Mức chung hiện nay hỗ trợ trẻ em trong các làng trẻ SOS của Việt Nam tương đối đồng bộ với thế giới, khoảng 1,8 triệu đồng/tháng. Với các cháu mồ côi do dịch Covid-19, ngoài các chính sách đã có, các tổ chức chính trị - xã hội, đoàn thể đã vận động hỗ trợ các cháu. Riêng Quỹ Bảo trợ trẻ em Việt Nam hỗ trợ tất cả các cháu mồ côi 5 triệu đồng, các cháu mồ côi cả cha lẫn mẹ được tặng sổ tiết kiệm 20 triệu đồng. Phương châm của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội là vận động để tất cả các cháu đều có mái ấm gia đình, đều có người thân đỡ đầu.

“Hiện nay, cả 81 cháu đều được sống với người thân, trong trường hợp không có người thân, chúng tôi và Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam sẽ tìm mẹ đỡ đầu cho các cháu. Trường hợp xấu nhất mới đưa vào các trung tâm bảo trợ xã hội”, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nói.

Điều tiết thị trường lao động do thiếu hụt

Đại biểu Huỳnh Thị Phúc (Đoàn Bà Rịa - Vũng Tàu) đặt câu hỏi về làn sóng dịch chuyển lao động từ thành phố về quê làm thiếu hụt lao động tại các khu công nghiệp. Vậy, Bộ đã có đề xuất gì để giải quyết tình trạng thiếu hụt lao động này khi thích ứng linh hoạt trong tình hình mới? Thứ hai, Bộ đã thực hiện những chính sách an sinh xã hội nào để hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng nặng nề bởi dịch Covid-19?

Trả lời câu hỏi của đại biểu, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho biết để bù đắp lực lượng gián đoạn thì phải thực hiện đồng bộ các giải pháp từ giữ chân lao động, thu hút người lao động quay trở lại và hỗ trợ việc làm cho người lao động tại nơi họ về hoặc điều tiết thị trường lao động. Trong đó, quan trọng nhất là phải chăm lo tốt về chính sách an sinh cho người lao động để họ yên tâm làm việc như nhà trọ, nơi gửi con, bảo đảm an toàn về sức khỏe, tính mạng khi được tiêm vắc xin.

Đại biểu Nguyễn Thị Thu Dung (Đoàn Thái Bình) chất vấn về giải pháp chống nguy cơ làm gián đoạn chuỗi cung ứng lao động có kỹ năng nghề do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19.

Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nêu, thời gian qua, đại dịch Covid-19 tác động mạnh đến lực lượng lao động. Tình trạng thiếu hụt lao động đang diễn ra. Thời gian tới, để chống thiếu hụt lực lượng lao động, có các giải pháp ngắn hạn, trung và dài hạn. Về ngắn hạn là tập trung hỗ trợ tốt các chính sách an sinh xã hội; đẩy mạnh điều chỉnh lao động theo các mô hình… Về dài hạn, đào tạo nghề theo hướng mở, linh hoạt, gắn kết chặt chẽ với doanh nghiệp. 

Để bù đắp lực lượng lao động gián đoạn, theo Bộ trưởng, cần thực hiện cả 3 giải pháp căn bản: Giữ chân lao động, thu hút lao động quay trở lại và điều tiết lao động. Theo tính toán của Bộ, với kịch bản xấu nhất, sẽ sử dụng toàn bộ sinh viên một số trường nghề; bồi dưỡng nhanh các kỹ năng để sử dụng bộ phận thanh niên đã hoàn thành nghĩa vụ quân sự... để tăng cường tạm thời với một số địa bàn, công việc đặc thù. 

Bộ trưởng cũng thông tin về công tác hỗ trợ đối với nghệ sĩ, trong quá trình triển khai xây dựng Nghị quyết 68, Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch có đề nghị hỗ trợ 2 đối tượng hướng dẫn viên du lịch và văn nghệ sĩ hạng 4, tức người có mức lương từ 1,86, phần lớn còn trẻ, mới vào nghề. 

Theo khảo sát của Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch, có khoảng 2.000 nghệ sĩ trẻ. Chính phủ qua thảo luận đã đồng ý với chính sách này bởi đời sống của họ khó khăn. Họ hưởng mức lương thấp, có thời gian phải giãn cách, dừng hoạt động từ 15 ngày trở lên. Hiện các địa phương đã hỗ trợ tổng cộng 1.590 trường hợp. Trong tổ chức thực hiện, có địa phương khi xét 33 trường hợp, có 3 nghệ sĩ đúng đối tượng nhưng có cuộc sống khá giả. Bộ trưởng khẳng định chính sách hỗ trợ là đúng nhưng quá trình thực hiện, có nội dung cần rút kinh nghiệm.

Bộ trưởng cũng cho biết, Việt Nam được xếp hàng đầu về đầu tư cho an sinh xã hội, mặc dù ngân sách nhà nước còn khó khăn. Bộ đang xây dựng đề án củng cố, nâng cao chất lượng các chính sách xã hội của Việt Nam thời gian tới, trong đó liên quan đến thu nhập cho người nghèo… để từng bước thu hẹp khoảng cách giàu nghèo và ai cũng được hưởng chính sách an sinh xã hội.

Dự kiến điều chỉnh lương hưu từ 1-1-2022

Giải quyết vấn đề người cao tuổi nghỉ hưu trước năm 1995 hưởng mức lương hưu thấp được đại biểu Vương Thị Hương (Đoàn Hà Giang) chất vấn, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho biết mặc dù gặp khó khăn do dịch bệnh Covid-19, phải tạm dừng tăng lương thường xuyên, nhưng Chính phủ vẫn đề xuất Quốc hội điều chỉnh lương hưu. Thời gian qua, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội thường xuyên đánh giá, hoàn thiện hồ sơ, hiện Chính phủ đang tiến hành lấy phiếu xin ý kiến thành viên Chính phủ, dự kiến trong tháng 12 quyết định vấn đề này.

Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho biết, nội dung điều chỉnh lương hưu dự kiến áp dụng từ 1-1-2022 với số điều chỉnh là 7,4%, tổng kinh phí điều chỉnh khoảng 12.650 tỷ đồng, ngân sách nhà nước bổ sung cho các đối tượng nghỉ hưu trước năm 1995 là 3.468 tỷ đồng. Người nghỉ hưu có lương hưu thấp hơn 2,5 triệu đồng/tháng sẽ được bổ sung cho bảo đảm mặt bằng chung, thấp nhất là 2,5 triệu/tháng.

Giải ngân 60.000 tỷ đồng hỗ trợ người lao động, người sử dụng lao động

Trả lời câu hỏi của đại biểu Trần Văn Tiến (Đoàn Vĩnh Phúc) về hiệu quả chính sách hỗ trợ người lao động thời gian qua, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung khẳng định, đây là những chính sách có tính chất tức thời để hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động. Những chính sách này được các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Quốc hội và Chính phủ chỉ đạo rất quyết liệt. Bộ Lao động Thương binh và Xã hội đã cùng các bộ, ngành “làm ngày, làm đêm” để cùng lúc ban hành 3 nghị quyết có liên quan trong thời gian qua.

“Cho đến nay, cơ bản các chính sách đi vào cuộc sống, đã giải ngân 60.000 tỷ đồng; hỗ trợ trên 40 triệu lượt người và hơn 500.000 người sử dụng lao động. Việc triển khai bảo đảm công khai, minh bạch, đúng đối tượng. Do tình hình giãn cách xã hội, do số lượng người phục vụ quá lớn cùng tính chất cấp bách, khâu tổ chức thực hiện còn có khuyết điểm nhất định như một bộ phận chậm được nhận, chưa được nhận...”, Bộ trưởng nêu.

Về vấn đề tại một địa phương hỗ trợ “nhầm” 22 nghìn trường hợp hưởng chính sách hỗ trợ đối tượng gặp khó khăn do dịch Covid-19 tại tỉnh Bình Dương được đại biểu Vương Thị Hương đưa ra, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung khẳng định đây không phải phát, nhận nhầm 22 nghìn người. Qua kiểm tra, rà soát thực tế, chỉ khoảng 1.490 trường hợp, quá trình kê khai xảy ra sai sót khiến con số vọt lên. 1.490 trường hợp hỗ trợ “nhầm” nhận khoảng 1,6 tỷ đồng, sau đó phần đông đã hoàn trả số tiền đã nhận.

Về chất vấn của đại biểu Nguyễn Đại Thắng (Đoàn Hưng Yên) về công tác kiểm tra, giám sát việc trục lợi chính sách, Bộ trưởng cho biết, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Bộ phối hợp với các cơ quan tổ chức 12 đoàn kiểm tra ở 33 tỉnh, thành phố. “Kết quả cho thấy có hiện tượng trục lợi tại một số địa phương, trong thực hiện Nghị quyết 42, đã phát hiện, xử lý 4 trường hợp; đối với thực hiện Nghị quyết 68 đã khởi tố 2 trường hợp trục lợi, đưa người không phải trong danh sách, lập danh sách khác để rút tiền trục lợi”, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nói.

Đại biểu Đinh Thị Ngọc Dung (Đoàn Hải Dương) đặt câu hỏi về thực hiện các gói hỗ trợ cho người dân, doanh nghiệp còn nhiều khó khăn về thủ tục, vậy Bộ trưởng có giải pháp gì để thúc đẩy việc này thời gian tới?

Bộ trưởng cho biết, từ khi dịch bùng phát đến nay, các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước chỉ đạo Bộ thực hiện các chính sách hỗ trợ chưa có tiền lệ để hỗ trợ người dân và doanh nghiệp. Trong quá trình thực hiện thường xuyên tháo gỡ khó khăn và các quy định về thủ tục trong Nghị quyết 68 và 126 đã khắc phục những bất cập từ thực tế. Ví như việc hỗ trợ chi phí ăn uống cho các bệnh nhân F0 và trẻ em trong quá trình điều trị, Bộ đã phối hợp tháo gỡ kịp thời những vướng mắc này. Đến nay, cơ bản thủ tục đã thông thoáng và chặt chẽ.

Chăm lo cho người lao động để hạn chế việc hưởng bảo hiểm xã hội một lần

Về chất vấn của đại biểu Nguyễn Thị Lệ (Đoàn thành phố Hồ Chí Minh) về tình trạng bán sổ bảo hiểm xã hội, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho rằng, thực chất của vấn đề này là người lao động đang tham gia bảo hiểm xã hội có nhu cầu hưởng bảo hiểm xã hội một lần, do ngại đi làm thủ tục thì nhượng lại cho người khác đi lĩnh, hưởng. 

Giải pháp cho vấn đề này, Bộ trưởng cho rằng có 3 giải pháp căn cơ, gồm: Chăm lo cho đời sống người lao động khi phần lớn hưởng 1 lần và bán sổ là người lao động gặp khó khăn; tăng cường tuyên truyền cho người lao động sự cần thiết, lợi ích lâu dài của bảo hiểm xã hội; tổng kết, sửa đổi Luật Bảo hiểm xã hội.

Đại biểu Nguyễn Minh Tâm (Đoàn Quảng Bình) quan tâm đến giải pháp của Bộ về việc hỗ trợ việc làm cho lao động nữ, vấn đề bất bình đẳng giới gia tăng do tác động của dịch Covid-19. 

Bộ trưởng cho biết, đại dịch Covid-19 cho thấy, phụ nữ và trẻ em là 2 đối tượng chịu tác động nặng nề nhất. Vì thế, trong Nghị quyết 68 chúng ta đã có những chính sách hỗ trợ đối tượng phụ nữ, đặc biệt là phụ nữ mang thai và nuôi con nhỏ. Về thời gian tới, Bộ tiếp tục nghiên cứu các chính sách hỗ trợ lao động nữ trong việc vay vốn sản xuất; hỗ trợ trong chương trình bình đẳng giới, phát triển và bảo đảm tiếp cận các quyền và cam kết quốc tế mà chúng ta đã thực hiện.

Xây dựng chính sách để thu hút tư nhân tham gia công tác bảo trợ xã hội

Về việc đại biểu Nguyễn Minh Sơn (Đoàn Tiền Giang) nêu thực trạng thị trường lao động còn thiếu sự liên thông giữa các tỉnh, vùng, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho biết, thời gian qua, thị trường lao động nảy sinh hai vấn đề: Đào tạo chưa thực sự gắn với nhu cầu thị trường và chất lượng lao động thấp, năng suất thấp. Nguyên nhân là dự báo cung - cầu hạn chế. Hiện nay, Chính phủ giao Bộ hoàn thiện đề án dự báo cung cầu lao động, nằm trong kế hoạch phục hồi, phát triển kinh tế.

Bộ trưởng cho biết, các nước phát triển coi đào tạo nghề là bắt buộc. Nhiều doanh nghiệp, tập đoàn lớn trong nước đã quan tâm đến đào tạo lao động từ nhà trường, tuy nhiên chủ yếu vẫn chờ kết quả đào tạo của các cơ sở giáo dục. Bộ đã giao các cơ quan chức năng ký kết với các tập đoàn lớn, yêu cầu các trường nghề phải tiến hành ký kết với doanh nghiệp theo quy trình: Xây dựng chương trình, giảng dạy, thực tập và nhận lao động vào làm việc.

Đại biểu Dương Minh Ánh (Đoàn Hà Nội) đặt câu hỏi về việc chúng ta cần thay đổi cách đào tạo nghề nghiệp trong các trường nghề như thế nào để đáp ứng yêu cầu thực tế của Cách mạng công nghiệp 4.0?

Trả lời đại biểu, Bộ trưởng cho biết tinh thần chung là thực hiện theo Nghị quyết 29 của Trung ương, theo đó đổi mới giáo dục theo hướng linh hoạt, gắn kết giữa nhà trường, doanh nghiệp và thị trường. Trong đó, các bậc cha mẹ nên ủng hộ con em mình học nghề và các trường tạo điều kiện để các em được học liên thông lên trên, với mục tiêu sau khi học nghề có việc làm và thu nhập.

Về vấn đề xã hội hóa trong trợ giúp xã hội, Bộ trưởng cho biết lĩnh vực bảo trợ xã hội hiện đang phát triển tương đối nhanh, trong đó phần đông dựa vào cơ sở công lập. Cơ sở bảo trợ tư nhân hiện có 3 loại hình: Do tổ chức xã hội, tôn giáo thành lập; doanh nghiệp xây dựng... Bộ trưởng cho rằng, còn bất cập là chưa có chính sách thu hút tư nhân tham gia xây dựng cơ sở bảo trợ xã hội. “Phải xây dựng chính sách để thu hút tư nhân để xã hội hóa công tác bảo trợ xã hội”, Bộ trưởng nói.

Kết dư Quỹ bảo hiểm thất nghiệp vẫn ở mức an toàn

Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu (Đoàn Bình Định) đặt câu hỏi về Quỹ bảo hiểm thất nghiệp đã sử dụng hơn 24 nghìn tỷ trong 38 nghìn tỷ thời gian vừa qua, vậy dịch bệnh kéo dài, Quỹ hết thì Bộ có phương án nào để bảo đảm an sinh xã hội? Bộ đánh giá thế nào về việc ứng dụng công nghệ thông tin trong việc hỗ trợ người dân tiếp nhận viện trợ hiệu quả, không bị nhầm lẫn, tránh trùng lặp?

Trả lời câu hỏi này của đại biểu, Bộ trưởng cho biết Quỹ bảo hiểm thất nghiệp đến hết năm 2020 có kết dư 90,6 nghìn tỷ. Sau khi cân nhắc và đánh giá tác động trong 5 năm tới, Chính phủ có căn cứ để đề xuất Thường vụ Quốc hội xem xét cho ý kiến và có Nghị quyết 03 cho phép sử dụng 38 nghìn tỷ kết dư từ Quỹ bảo hiểm thất nghiệp để hỗ trợ người lao động. Sau khi sử dụng 38 nghìn tỷ kết dư, hiện kết dư của Quỹ bảo hiểm thất nghiệp là 56 nghìn tỷ và chúng ta hoàn toàn an tâm với kết dư hiện nay.

Về vấn đề ứng dụng công nghệ thông tin, Bộ trưởng cho biết nhờ ứng dụng công nghệ mới phát hiện được các trường hợp nhầm lẫn ở Bình Dương. Việc ứng dụng công nghệ thông tin và cơ sở dữ liệu cùng với cơ sở dữ liệu trong lĩnh vực an sinh sẽ khắc phục được tình trạng nhầm lẫn trong hỗ trợ. 

Khuyến khích cá nhân, tổ chức hoạt động thiện nguyện, trên cơ sở quy định pháp luật

Đối với vấn đề huy động, quyên góp, sử dụng tiền từ thiện chưa đúng mục đích, được đại biểu Dương Văn Phước (Đoàn Quảng Nam) nêu, Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cho biết, Nghị định số 64/2008/NĐ-CP của Chính phủ đã đưa ra nguyên tắc khuyến khích tổ chức, cá nhân tham gia làm việc từ thiện, cứu trợ thiên tai, lũ lụt, dịch bệnh; đồng thời quy định cho Bộ Tài chính, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Hội Chữ thập đỏ đứng ra huy động, tổ chức các hoạt động thiện nguyện. Tuy nhiên, Nghị định lại chưa quy định cụ thể cách thức huy động, vận động, cấp phát. Bộ trưởng cho rằng, thời gian qua, cơ bản các tổ chức, cá nhân đã thực hiện tốt hoạt động thiện nguyện, tuy nhiên vẫn còn một số lùm xùm. “Quan điểm cá nhân tôi là khuyến khích nhưng trên cơ sở nguyên tắc, quy định pháp luật”, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nhấn mạnh.

Hiện, Thủ tướng Chính phủ đã giao Bộ Tài chính sửa đổi Nghị định số 64/2008/NĐ-CP, đồng thời xây dựng Nghị định số 93/2021/NĐ-CP quy định rõ các phương thức vận động, triển khai hoạt động thiện nguyện. “Sau khi Nghị định số 93/2021/NĐ-CP có hiệu lực từ 1-12-2021 thì hoạt động thiện nguyện sẽ đi vào nền nếp. Tuy nhiên, nếu làm sai thì phải xử lý”, Bộ trưởng nói.

Thông tin trước Quốc hội về hoàn thiện quy định liên quan đến hoạt động thiện nguyện, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc nêu, Bộ đã chủ động tham mưu ban hành Nghị định 93/2021/NĐ-CP với nhiều điểm mới, khắc phục những tồn tại, hạn chế của Nghị định 64/2008/NĐ-CP về vận động, tiếp nhận, phân phối và sử dụng các nguồn đóng góp tự nguyện. Nghị định mới quy định rõ các đối tượng từ Ủy ban Mặt trận Tổ quốc, Hội Chữ thập đỏ, các tổ chức, cá nhân thực hiện thiện nguyện, vận động tài trợ; quy định rõ việc quản lý tiền, hàng hóa và phân bổ vật tư, hàng hóa và tiền cho các đối tượng thụ hưởng; niêm yết công khai đối với hàng hóa, tiền hoặc tài sản đã nhận vận động và phân phối minh bạch; quy định chế độ báo cáo chặt chẽ; quy định vấn đề thanh và kiểm tra.

Trả lời về việc giải quyết tố cáo trong hoạt động quyên góp từ thiện, Đại tướng Tô Lâm, Bộ trưởng Bộ Công an cho biết, Bộ Công an đã giao Cục Cảnh sát hình sự tiến hành thụ lý, kiểm tra xác minh về hoạt động quyên góp từ thiện hỗ trợ lũ lụt tại miền Trung năm 2020 của một số nghệ sĩ. Cục Cảnh sát hình sự đang phối hợp với các ngân hàng, các địa phương rà soát xác định các tài khoản huy động từ thiện để làm rõ việc tiếp nhận, giải ngân quyên góp. 

“Cục Cảnh sát hình sự cũng chỉ đạo lực lượng Cảnh sát hình sự toàn quốc rà soát, nắm tình hình các hoạt động từ thiện diễn ra trên địa bàn, kịp thời phát hiện các hoạt động huy động từ thiện để chiếm đoạt tài sản”, Đại tướng Tô Lâm nói.

Hiện nay, cơ quan Cảnh sát điều tra - Công an thành phố Hồ Chí Minh đã tiếp nhận 6 tố giác tội phạm của công dân có liên quan đến huy động tiền từ thiện của các nghệ sĩ và tiến hành tiếp nhận, phân loại để xử lý theo quy định của pháp luật.

Người dân rời về quê là trách nhiệm của nhiều cơ quan

Đại biểu Trần Đình Gia (Đoàn Hà Tĩnh) đặt câu hỏi về tình trạng người dân, người lao động (trong đó có phụ nữ, trẻ em) rời thành phố Hồ Chí Minh cũng như các tỉnh phía Nam về quê thời gian qua do dịch Covid-19, vậy trách nhiệm của Bộ ở đâu, phải chăng do chúng ta chưa dự báo được tình hình nên để xảy ra tình trạng này?

Trả lời câu hỏi của đại biểu, Bộ trưởng cho biết, có một phần trách nhiệm của Bộ, nhưng không phải đơn vị chịu trách nhiệm chính mà liên quan đến rất nhiều bộ, ngành. Bộ đã đề xuất và thực hiện nhiều chính sách để hỗ trợ người dân, lao động chịu tác động của dịch thời gian qua và Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã có phát biểu về vấn đề này.

Đại biểu Lê Hoàng Hải (Đoàn Đồng Nai) chất vấn về kết dư các quỹ bảo hiểm xã hội hiện gần 1 triệu tỷ đồng; các quỹ ngắn hạn còn nhiều, Bộ trưởng có suy nghĩ gì về việc đưa ra nhiều hơn các gói hỗ trợ nhằm chia sẻ khó khăn với người dân?

Trả lời đại biểu, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung thông tin, trong 1 triệu tỷ đồng này có gần 900.000 tỷ đồng thuộc Quỹ hưu trí và tử tuất. Quỹ hưu trí và tử tuất về nguyên tắc không thể sử dụng cho việc khác. “Mỗi năm chi lương cho người nghỉ hưu hơn 200.000 tỷ đồng. Do đó, kết dư của quỹ chỉ gấp 4 lần nên về nguyên tắc quỹ này phải bảo toàn, phát triển bền vững”, Bộ trưởng nêu thêm.

Trước câu hỏi của nhiều đại biểu về tổng kết của 63 địa phương thì con số chính thức là 1,3 triệu người, chiếm 60% là người dân di chuyển từ thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh phía Nam về quê, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị kết thúc phiên chất vấn, các thành viên Chính phủ phải báo cáo làm rõ và giải trình nguyên nhân vì sao xảy ra tình trạng này. Từ đó, đưa ra các giải pháp cho tình trạng thiếu hụt lao động khi họ rời thành phố về các tỉnh. Cùng với đó, cần có phân tích, đánh giá cụ thể để đưa ra các dự báo để không xảy ra tình trạng này. 

Sáng mai (11-11), Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội và các thành viên Chính phủ liên quan sẽ tiếp tục trả lời chất vấn đối với nhóm vấn đề thứ hai thuộc lĩnh vực lao động, thương binh, xã hội. Sau đó, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ sẽ phát biểu kết thúc chất vấn nhóm vấn đề này.