Quản lý thu, chi ngân sách: Chặt chẽ, tiết kiệm, hiệu quả

Nhiều khoản thu đạt thấp

Tại cuộc họp báo thường kỳ quý III về tình hình tài chính ngân sách 9 tháng năm 2013, Bộ Tài chính cho biết, tổng thu cân đối NSNN ước đạt 543.835 tỷ đồng, bằng 66,6% dự toán, trong đó, thu nội địa ước đạt 64,7% dự toán, song chỉ có 6/14 khoản thu bảo đảm tiến độ, nhưng là các khoản thu nhỏ. Tiến độ thu 8/14 khoản thu còn lại đạt thấp. Các khoản thu đạt thấp, gồm: thu từ khu vực doanh nghiệp (DN) nhà nước, khu vực có vốn đầu tư nước ngoài, khu vực công thương nghiệp ngoài quốc doanh. Hầu hết các sắc thuế chủ yếu cũng đạt thấp. Cụ thể, thu từ thuế giá trị gia tăng chỉ đạt 65,5%, thuế thu nhập DN 57,9%, thuế thu nhập cá nhân 67,2%, thuế bảo vệ môi trường 60%.

Tính đến hết tháng 9-2013, ước tính có 23 địa phương thu đạt yêu cầu tiến độ dự toán, nhưng chủ yếu là các địa phương có số thu nhỏ. Tiến độ thu của 40 địa phương còn lại chưa đạt yêu cầu, trong đó có các địa phương trọng điểm như: Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Quảng Ninh, Đà Nẵng, Khánh Hòa, Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu. 57 địa phương thu bằng hoặc tăng với cùng kỳ năm 2012, tuy nhiên mức tăng không lớn. 6 địa phương còn lại thu thấp hơn cùng kỳ.

Trong bối cảnh thu gặp nhiều khó khăn song tổng chi NSNN 9 tháng vẫn đạt 70% dự toán, tương đương 684.590 tỷ đồng, tăng 7,4% so với cùng kỳ năm 2012, trong đó, chi đầu tư phát triển ước đạt 70,8% dự toán, giải ngân vốn đầu tư XDCB vốn NSNN 70,4%, vốn trái phiếu chính phủ 74,6% kế hoạch. Chi phát triển các sự nghiệp kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, quản lý hành chính, bao gồm chi thực hiện cải cách tiền lương ước đạt 71,8%, tăng 10,3% so với cùng kỳ năm 2012.

Nhận xét về tình hình thu NSNN, Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai cho biết, kết thúc 9 tháng, tổng thu NSNN mới đạt mức 66,6% dự toán, rất thấp so với mức khoảng 80% cùng kỳ những năm trước. Trong khi đó, chi ngân sách tiếp tục cao hơn cùng kỳ. Nhiều khả năng thu ngân sách sẽ không đạt dự toán Quốc hội giao. Số hụt thu và giải pháp cân đối vẫn còn đang được tính toán giữa các cấp có liên quan và vấn đề này sẽ được trình Quốc hội trong kỳ họp vào cuối tháng 10 tới đây.

Nhiều giải pháp cân đối thu – chi

Thứ trưởng Vũ Thị Mai cho biết, trong tháng 10 và thời gian còn lại của năm, ngành sẽ tập trung theo dõi diễn biến và điều hành dự toán thu - chi NSNN, bảo đảm cân đối thu chi song song với việc triển khai các giải pháp tăng thu, chống gian lận, trốn thuế, thất thoát và nợ đọng thuế. Công tác quản lý chi ngân sách sẽ thực hiện theo hướng chặt chẽ, tiết kiệm, hiệu quả và hạn chế tối đa việc bổ sung ngân sách ngoài dự toán. Đặc biệt, toàn ngành phải phấn đấu cao nhất để hoàn thành nhiệm vụ thu NSNN năm 2013. Để bảo đảm cân đối ngân sách, Bộ Tài chính sẽ tính toán nhiều phương án, có thể có phương án đề xuất không tăng lương. Các phương án được đề xuất đều được đưa ra trong quá trình tìm giải pháp tốt nhất và báo cáo chính thức được trình Chính phủ tại phiên họp tháng 9 vẫn bảo đảm lương tối thiểu là 1,150 triệu đồng/tháng.

Liên quan đến việc xử lý một số DN lợi dụng Nghị định 51 của Chính phủ về tự in hóa đơn để trốn thuế, chiếm đoạt thuế, ông Cao Anh Tuấn, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế cho biết, tình trạng này xuất phát từ quy định thông thoáng cho phép thành lập DN mới được tự in hóa đơn và hiện tượng này trước đây cũng đã xảy ra. Qua rà soát, cơ quan thuế đã phát hiện một số DN sau khi thành lập đã tự in hóa đơn và ngay tháng đầu tiên đã bỏ trốn. Bộ Tài chính đã báo cáo với Chính phủ tình trạng này và Chính phủ đã đồng ý sửa đổi nhanh Nghị định 51 theo hướng: Phân loại DN có vốn trên 15 tỷ đồng mới cho phép tự in hóa đơn. Những DN thương mại, thường xuyên thay đổi địa chỉ thì trong 1 năm đầu, cơ quan thuế địa phương sẽ in hóa đơn bán cho DN. Nếu DN tự in hóa đơn sẽ phải nối mạng với cơ quan thuế để kiểm soát. Sau 1 năm nếu bảo đảm các yêu cầu theo quy định mới cho phép DN tự in để bảo đảm DN kê khai khấu trừ thuế và hoàn thuế đúng pháp luật.