Quản lý khai thác cát, sỏi và trung chuyển vật liệu xây dựng ven sông: Cần giải pháp mạnh

Chưa vào cuộc quyết liệt

Phó Trưởng ban Kinh tế - Ngân sách HĐND thành phố Hà Nội Nguyễn Minh Tuân cho biết, tính đến tháng 9-2022, thành phố có 201 bãi tập kết, trong đó có 124 bãi chưa đủ thủ tục hoạt động hoặc không phù hợp tiêu chí. Như vậy, số bến bãi chưa đủ thủ tục hoạt động còn rất lớn và ít có cải thiện so với khảo sát năm 2020 khi thời điểm đó 246 bãi chứa, tập kết, trung chuyển vật liệu xây dựng trên các tuyến sông.

Còn theo Phó Chủ tịch UBND huyện Đông Anh Nguyễn Anh Dũng, vi phạm khai thác cát, sỏi lòng sông hiện vẫn diễn biến phức tạp. Thời gian qua, Công an huyện và các xã trên địa bàn không có phương tiện để thực hiện các biện pháp kiểm tra, xử lý, trong khi đối tượng khai thác trái phép được trang bị rất đầy đủ. Phó Chủ tịch UBND huyện Ba Vì Đỗ Quang Trung chia sẻ, công tác quản lý khai thác cát, sỏi lòng sông còn tồn tại, nguyên nhân do nhu cầu xây dựng ngày càng tăng, trong khi chưa có nguồn vật liệu thay thế. Ngoài ra, lợi nhuận từ khai thác cát, sỏi rất lớn nên các đối tượng thường lợi dụng đêm tối, địa bàn giáp ranh, lợi dụng giấy phép khai thác được UBND các tỉnh giáp ranh cấp phép; lợi dụng ngày nghỉ, ngày lễ để hoạt động khai thác cát trái phép.

Trưởng ban Đô thị HĐND thành phố Nguyễn Nguyên Quân cho biết, qua giám sát, hầu hết các địa phương đều nhận định còn hạn chế, thiếu hiệu quả trong công tác quản lý khai thác cát, sỏi lòng sông trên địa bàn. Đặc biệt, Công an thành phố Hà Nội nêu các sở, ngành và UBND các quận, huyện, thị xã chưa vào cuộc quyết liệt và còn có tư tưởng “khoán trắng” nội dung này cho ngành Công an.

Đồng bộ nhiều giải pháp

Trước tình hình trên, Trưởng ban Kinh tế - Ngân sách HĐND thành phố Hồ Vân Nga cho biết, để quản lý chặt chẽ lĩnh vực khai thác cát, sỏi, điểm trung chuyển vật liệu xây dựng ven sông, trước mắt phải thực hiện tốt công tác quy hoạch lĩnh vực này. Vì thế, các sở, ngành liên quan phải khẩn trương rà soát, tham mưu UBND thành phố xây dựng 2 quy hoạch là Quy hoạch bến thủy nội địa và Quy hoạch bến bãi vật liệu xây dựng. Trong đó, Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Giao thông - Vận tải cần rà soát, đánh giá kỹ kiến nghị của các quận, huyện, thị xã để đề xuất với thành phố giải pháp căn cơ, đồng bộ. Cùng với rà soát quy hoạch, cũng cần phải có giải pháp xử lý những tồn tại, bất cập, không thể dừng lại để chờ quy hoạch.

Liên quan đến công tác quản lý bến bãi trung chuyển vật liệu xây dựng, các ban HĐND thành phố cho rằng, giải pháp căn cơ là cần tháo gỡ những vướng mắc về thủ tục đất đai. Cụ thể, các địa phương rà soát, đánh giá, hướng dẫn các chủ cơ sở kinh doanh cát, sỏi, phối hợp với các sở, ngành cùng vào cuộc đồng bộ. “Cần phải có quy chế phối hợp rõ ràng giữa các sở, ngành, quận, huyện, thị xã thì sẽ sớm tháo gỡ những tồn tại, từ đó nâng cao hiệu quả quản lý”, Trưởng ban Đô thị HĐND thành phố Nguyên Nguyễn Quân nhấn mạnh.

Sau đợt giám sát, các ban HĐND thành phố Hà Nội đã kiến nghị UBND thành phố xem xét lập, điều chỉnh quy hoạch hệ thống bến, bãi và cấp giấy phép bến, bãi tập kết cát, sỏi lòng sông theo quy định; giao Sở Tài nguyên và Môi trường tổ chức thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật khoáng sản của tổ chức, cá nhân được cấp phép khai thác; tổ chức đấu giá quyền khai thác cát, sỏi; rà soát các khu vực bến bãi đủ điều kiện hoạt động và phù hợp tiêu chí, có hướng dẫn cụ thể về thủ tục thuê đất; chỉ đạo UBND các quận, huyện, thị xã giải tỏa các bến, bãi không đủ điều kiện hoạt động.

Đối với công tác quản lý bến, bãi vật liệu xây dựng, bến thủy, các ban HĐND thành phố kiến nghị UBND thành phố giao Sở Giao thông - Vận tải nghiên cứu, khảo sát xây dựng bến, điểm tạm giữ phương tiện vi phạm hành chính, tạo điều kiện cho công tác xử lý vi phạm trong công tác khai thác, vận chuyển, kinh doanh cát, sỏi. Tăng cường chỉ đạo kiểm tra, xử lý các cơ sở sửa chữa, đóng mới phương tiện thủy để hạn chế tình trạng tự ý hoán cải, lắp đặt các thiết bị phục vụ cho hoạt động khai thác cát trái phép.

Đối với UBND các quận, huyện, thị xã, các ban HĐND thành phố đề nghị tăng cường kiểm tra, rà soát, tổ chức giải tỏa các bến bãi tập kết cát, sỏi lòng sông và trung chuyển vật liệu xây dựng ven sông chưa bảo đảm điều kiện hoạt động. Cùng với đó là chủ động xây dựng phương án đấu giá quyền sử dụng đất đối với các bến, bãi tập kết cát, sỏi lòng sông và trung chuyển vật liệu xây dựng ven sông...