Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ: Tham nhũng vặt như tổ mối, có thể làm vỡ con đê hùng vĩ

Tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn trong khuôn khổ phiên họp thứ 36 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, chiều 15-8, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đã làm rõ một số vấn đề đại biểu nêu.

Tham nhũng vặt như tổ mối, có thể làm vỡ con đê hùng vĩ

Theo Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, tham nhũng vặt là tệ nạn gây bức xúc trong dư luận nhân dân, liên quan đến đạo đức công vụ của công chức, viên chức.

Phó Thủ tướng ví von, tuy là tham nhũng vặt nhưng ảnh hưởng của nó không hề vặt. Những con đê rất cao to, hùng vĩ có thể bị vỡ bất cứ lúc nào do những tổ mối rất nhỏ. Tham nhũng vặt làm băng hoại đạo đức công chức, viên chức trong quá trình thực thi công vụ, làm xói mòn niềm tin của người dân và doanh nghiệp, làm tăng chi phí không chính thức của doanh nghiệp cũng như người dân. 

Phó Thủ tướng cho biết, Chính phủ đã đề ra nhiều giải pháp về vấn đề này.

Thứ nhất, hoàn thiện hệ thống pháp luật, nhất là pháp luật về quản lý kinh tế, bảo đảm thống nhất, rõ ràng, không chồng chéo nhau.

Thứ hai, hoàn thiện các quy định về quy chế, quy trình trong trách nhiệm thực thi công vụ, đạo đức công vụ, nhất là trách nhiệm của người đứng đầu.

Thứ ba, đẩy mạnh cải cách hành chính, công khai, minh bạch, ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) cung cấp dịch vụ công cấp độ 4.

Thứ tư, có hệ thống kiểm tra, giám sát bằng CNTT, hệ thống camera và các hình thức khác nhằm giám sát quá trình thi hành công vụ của công chức.

Thứ năm, xây dựng cán bộ, công chức, viên chức trong công tác quy hoạch, đào tạo, luân chuyển, nhất là các ngành có rủi ro cao, đặc biệt là bổ nhiệm người đứng đầu.

Thứ sáu, nâng cao ý thức pháp luật trong nhân dân, phát huy vai trò giám sát của nhân dân và các phương tiện truyền thông.

Trái phiếu doanh nghiệp lãi suất cao gây nhiều rủi ro

Liên quan đến các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp bất động sản, phát hành trái phiếu với lãi suất cao, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho hay, 6 tháng đầu năm nay, doanh nghiệp phát hành trái phiếu với giá trị tổng cộng khoảng 116.000 tỷ đồng, tăng 74% so với cùng cùng kỳ năm trước. Về cơ cấu nắm giữ, các ngân hàng thương mại sở hữu 31,6%, doanh nghiệp bất động sản là khoảng 19%, các công ty chứng khoán là 3,5%.

Lãi suất huy động của doanh nghiệp cao hơn lãi suất cho vay trung, dài hạn của ngân hàng thương mại khoảng 0,5-1%. Cá biệt, một số đơn vị phát hành ở mức 12-14%, thậm chí có doanh nghiệp phát hành lên đến 14-15%. 

Theo Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, việc này sẽ gây rủi ro, phá vỡ đường cong lãi suất giữa lãi suất trái phiếu chính phủ, trái phiếu doanh nghiệp với lãi suất ngân hàng. Bên cạnh đó, doanh nghiệp chủ yếu là phát hành riêng lẻ, chưa giao dịch trên sàn chứng khoán nên có thể gây rủi ro về thanh khoản cũng như rủi ro cho người mua trái phiếu.

Vừa qua, Chính phủ đã họp với Bộ Tài chính, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và các đơn vị liên quan, tiếp tục quán triệt quan điểm phát triển thị trường này phù hợp với chiến lược thị trường chứng khoán và đề án tái cơ cấu công ty chứng khoán, giảm bớt gánh nặng tín dụng ngân hàng. 

Về việc huy động vốn đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, theo Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, cần có hình thức tích tụ đất đai đủ rộng để phát triển mạnh kinh tế hợp tác xã và kinh tế tập thể. Bên cạnh đó, để tăng cường vốn đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, cần có những chính sách ưu đãi về thuế, đất đai, tín dụng trong lĩnh vực này. 

Làm rõ thêm phần trả lời của Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ liên quan tới các cơ chế, chính sách để phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao và các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho rằng, trong thời gian tới, cần tăng cường kết nối các nhà khoa học với doanh nghiệp, tái cơ cấu các chương trình khoa học công nghệ trọng điểm theo hướng lấy doanh nghiệp làm trung tâm, tăng tự chủ cho các doanh nghiệp về khoa học, công nghệ, phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp và các trung tâm nghiên cứu và phát triển.