Phổ cập bơi cho học sinh tiểu học: Chậm do nhận thức

Đề án bị "đuối nước"

Theo thống kê của cơ quan chức năng, mỗi năm có khoảng 6.000 trẻ em tử vong do đuối nước và có xu hướng ngày càng tăng. Năm 2010, nhận thức rõ tầm quan trọng của vấn đề này, Bộ GD-ĐT đã tổ chức hội thảo toàn quốc để bàn thảo các giải pháp phòng ngừa, trong đó nhấn mạnh việc triển khai dạy bơi cho HS trong trường học. Ngay sau hội nghị này, Bộ GD-ĐT yêu cầu các địa phương triển khai mô hình thí điểm dạy bơi trong nhà trường, hướng đến triển khai đại trà cho HS cấp tiểu học giai đoạn 2010-2015.

Thực tế cho thấy không có nhiều chuyển biến về việc phổ cập bơi cho HS tiểu học nói riêng và dạy bơi cho HS nói chung. Rất nhiều lý do được "điểm mặt, chỉ tên". Trường học vùng ngoại thành diện tích rộng thì không có kinh phí xây bể bơi; trường ở khu vực nội thành thường hẹp, tại một số thành phố lớn thậm chí còn thiếu cả đất xây phòng học, nên dù có tiền thì cũng không lấy đâu ra chỗ để xây bể bơi. Không chỉ cần bể bơi, việc dạy bơi cho HS còn kéo theo nhiều vấn đề phải lo khác như: tập huấn cho giáo viên, huy động đội ngũ phục vụ (y tế, trợ giảng, nhân viên xử lý nước…). Ngoài ra, kinh phí và nhân lực để duy trì bể bơi trong thời gian không sử dụng được (do đặc điểm thời tiết và thời gian học của HS) cũng là mối lo lớn của các địa phương khi xây dựng bể bơi.

Việc tổ chức tập huấn cho giáo viên thể dục cốt cán của các địa phương về chuyên môn, nghiệp vụ một cách bài bản nhằm khởi động các lớp dạy bơi cho HS vào hè năm ngoái đã khiến nhiều phụ huynh khấp khởi mừng. Song đến nay, nội dung của kế hoạch phổ cập bơi cho HS tiểu học vẫn chỉ dừng lại ở mức độ hướng dẫn, chỉ đạo và nhắc nhở các địa phương lưu ý triển khai mỗi dịp HS chuẩn bị nghỉ hè, chưa có kiểm tra, giám sát việc thực thi.

"Tự bơi"

Thực tế cho thấy, việc dạy bơi cho HS vô cùng cần thiết không chỉ với HS vùng sông nước mà còn với cả HS ở thành phố. Việc được trang bị kiến thức, kỹ năng cần thiết về bơi lội sẽ giúp các em tránh được nhiều rủi ro khi tham gia vui chơi, đi du lịch và kịp thời ứng phó khi gặp tình huống nguy hiểm. Cùng với những hạn chế về điều kiện tổ chức (diện tích, kinh phí, nhân lực…) thì nhận thức về tầm quan trọng của việc dạy bơi cho HS ở nhiều nơi chưa đúng mức. Vì vậy, việc tổ chức cho HS học bơi còn tùy thuộc vào sự quan tâm của các cấp quản lý và phụ huynh. Một số địa phương như: TP Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Quảng Ninh, Hải Dương… đã đầu tư cơ sở vật chất, kinh phí để triển khai việc này. Tuy nhiên, ở nhiều nơi khó khăn, khi mà bố mẹ còn mải mưu sinh, điều kiện học tập còn hạn chế thì việc dạy bơi cho HS ít được đề cập.

Huyện Thanh Trì (Hà Nội) là một điển hình được nhiều tỉnh, thành bạn biết đến trong việc phổ cập bơi cho HS. UBND huyện đã ban hành đề án "Xây dựng bể dạy bơi phòng chống đuối nước và phổ cập bơi cho HS các trường tiểu học và THCS giai đoạn 2010-2015", kinh phí đầu tư khoảng 25 tỷ đồng. Đến nay, toàn huyện đã có 11 bể bơi đặt tại các trường tiểu học và THCS. Vào đầu tháng 5 hằng năm, các trường có trách nhiệm thống kê HS chưa biết bơi để đưa vào danh sách phổ cập, trong đó HS lớp 3 được ưu tiên. Sau khóa học, HS phải thực hiện bơi đúng kỹ thuật hai kiểu bơi trườn sấp và ếch. HS tiểu học phải qua kiểm tra mới được cấp chứng chỉ. Đối với HS THCS, việc đánh giá kết quả được thực hiện như đối với môn thể dục theo quy định của Bộ GD-ĐT. Đến nay, huyện đã phổ cập bơi cho hơn 6.000 HS, trong đó riêng năm 2013 là gần 4.000 HS. Vài năm gần đây, trên địa bàn huyện không xảy ra tai nạn đuối nước nào.

Thời điểm này, kế hoạch mở các lớp phổ cập bơi (miễn phí) phòng chống tai nạn sông nước cho trẻ em năm 2014 đã bắt đầu khởi động tại 30 quận, huyện, thị xã. Đây là năm thứ 2 liên tục việc "xóa mù bơi" cho HS được triển khai đồng bộ trên toàn thành phố với mục tiêu mỗi năm có thêm khoảng 5.000-6.000 HS biết bơi. Với việc dành hơn 1 tỷ đồng trích từ kinh phí hoạt động sự nghiệp, lãnh đạo Phòng TDTT quần chúng (Sở VH,TT&DL) mong muốn sự hỗ trợ này sẽ trở thành "chim mồi" để khuyến khích sự vào cuộc tích cực hơn nữa của các đơn vị trong việc trang bị cho HS kiến thức, kỹ năng bơi an toàn.