Nỗ lực khép kín các tuyến vành đai

Tuy nhiên đến nay, mạng lưới đường vành đai vẫn chưa hình thành đồng bộ theo quy hoạch khi mới hoàn thành được hơn 46%. Trước tình hình đó, Thành phố sẽ nghiên cứu phân kỳ đầu tư nhằm bảo đảm tính khả thi. Các nhà thầu cũng được yêu cầu sẵn sàng phương tiện, nhân lực đẩy nhanh tiến độ những gói thầu có đủ điều kiện thi công.

Khẩn trương thi công ngay khi nhận bàn giao mặt bằng

Sau 1 năm kể từ ngày khởi công, đến nay, tiến độ triển khai dự án đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô đoạn qua địa phận Hà Nội đã có những bước chuyển biến đáng kể. Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông thành phố Hà Nội Nguyễn Chí Cường cho biết, xác định đây là dự án quan trọng, trọng điểm quốc gia, ngay sau lễ khởi công (tháng 6-2023), chủ đầu tư, các đơn vị tư vấn, nhà thầu và địa phương có dự án đi qua đã quyết liệt triển khai nhiệm vụ. Đến nay, dự án cơ bản bám sát tiến độ đề ra.

Tại dự án thành phần 2.1 xây dựng đường song hành (đường đô thị) đoạn thuộc địa phận Hà Nội, các nhà thầu đã huy động khoảng 600 kỹ sư, công nhân và hàng trăm máy móc..., tổ chức 32 mũi thi công. Dự kiến, đoạn 13km phía Bắc sông Hồng sẽ hoàn thành vào cuối năm 2024; đoạn 19km thuộc địa bàn huyện Hoài Đức đến giữa năm 2025 cũng sẽ xong đường song hành. Các nhà thầu thi công đoạn khác cũng phấn đấu tiến độ tương tự. Riêng dự án thành phần 3 đầu tư xây dựng đường cao tốc theo phương thức đối tác công - tư (PPP), Ban Quản lý dự án đang triển khai các bước để hoàn thiện thủ tục đầu tư, phấn đấu đến cuối quý III/2024 hoàn thành lựa chọn nhà đầu tư.

Tại công trường thi công gói thầu xây lắp số 9 dự án Vành đai 4 do Tổng Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu và Xây dựng Việt Nam - Vinaconex thi công, ông Nguyễn Hoàng Hải, Chỉ huy trưởng gói thầu cho biết, gói thầu số 9 dài 23km đi qua 2 huyện là Đan Phượng và Hoài Đức. Tranh thủ thời tiết thuận lợi, nhà thầu đang duy trì 23 mũi thi công, trong đó có 20 mũi thi công đường và 3 mũi thi công cầu với tổng cộng 140 đầu thiết bị máy móc với gần 340 cán bộ, kỹ sư, công nhân, tổ chức triển khai thi công đồng loạt tất cả các hạng mục đắp cát nền đường, xử lý nền đất yếu, các công trình cầu, cống và một số công trình phụ trợ khác nhằm đẩy nhanh tiến độ toàn dự án.

Đầu tháng 10-2022, UBND thành phố Hà Nội đã tiến hành khởi công hầm chui qua nút giao Kim Đồng - Giải Phóng nằm trên địa bàn quận Hoàng Mai thuộc tuyến đường Vành đai 2,5. Đến nay, sau hơn 1 năm rưỡi thi công, nhiều hạng mục quan trọng của hầm chui có quy mô 4 làn xe với chiều dài 460m này đã hoàn thành được nhiều hạng mục lớn. Trong đó, hạng mục hầm chui phía Đầm Hồng đã rõ hình hài. Phần đường dẫn, hầm mở, kết cấu hầm... cơ bản đã hoàn thiện. Phía đường Kim Đồng, nhà thầu cũng đã hoàn tất việc xén vỉa hè, mở rộng lòng đường...

Theo ông Hồ Đức Phúc, Giám đốc Ban điều hành dự án hầm chui Kim Đồng (thuộc liên danh nhà thầu Công ty cổ phần Tập đoàn Cienco4), dự án được chia thành 3 vùng gồm vùng phía Đầm Hồng, vùng đường sắt và vùng phía Kim Đồng. Đến nay sản lượng tổng thể dự án đạt trên 45%. Nhà thầu sẽ huy động toàn bộ máy móc, tiến hành triển khai để hoàn thành theo tiến độ được giao.

Trong khi đó, dự án Vành đai 1 đoạn Hoàng Cầu - Voi Phục đi qua địa bàn 2 quận Ba Đình và Đống Đa có chiều dài 2.274m. Phó Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình dân dụng và công nghiệp thành phố Hà Nội Đỗ Việt Hưng cho biết, theo kế hoạch, dự án phải hoàn thành trong năm 2024. Tuy nhiên, vướng mắc trong giải phóng mặt bằng khiến dự án bị kéo dài thời gian thực hiện. Hiện chủ đầu tư đang tích cực phối hợp với UBND các quận Ba Đình, Đống Đa đẩy nhanh giải phóng mặt bằng, di chuyển các công trình ngầm, nổi, cây xanh... Đến nay, ban cũng đã hoàn thành lựa chọn nhà thầu các gói thầu xây dựng để triển khai thi công đồng thời với giải phóng mặt bằng. Dự kiến, phần đường sẽ cơ bản hoàn thành trong quý I/2025.

Phân kỳ đầu tư, tìm phương án khả thi

Theo Quy hoạch giao thông vận tải Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, Hà Nội có 7 tuyến đường vành đai, trong đó có 5 tuyến vành đai chính (gồm Vành đai 1, 2, 3, 4, 5) và 2 tuyến vành đai hỗ trợ (Vành đai 2,5 và 3,5). Đây đều là những trục chính, định hình mạng lưới giao thông đường bộ của Hà Nội, tạo tiền đề quan trọng cho sự phát triển đồng đều, toàn diện và bền vững của Thủ đô cũng như các địa phương thuộc Đồng bằng Bắc Bộ và cả nước.

Nhiều năm qua, thành phố Hà Nội đã dành nhiều nguồn lực đầu tư nhằm từng bước hoàn thành, khép kín hệ thống đường vành đai. Tuy nhiên, theo báo cáo của Sở Giao thông Vận tải Hà Nội, mạng lưới đường vành đai đến nay vẫn chưa hình thành đồng bộ theo quy hoạch. Cụ thể, trong tổng số 285,46km của 7 tuyến đường vành đai, đến nay, thành phố Hà Nội mới hoàn thành được 132,26km (tương ứng 46,33%); đang đầu tư xây dựng 20,51km (tương ứng 7,18%); đang triển khai chuẩn bị đầu tư 83,26km (tương ứng 29,16%); còn lại 49,43km (tương ứng 17,33%) chưa được nghiên cứu để hình thành dự án.

Trong 7 tuyến vành đai, tuyến Vành đai 1 là trục chính đô thị quan trọng kết nối từ Đông sang Tây, đi qua khu vực trung tâm của Hà Nội, với tổng chiều dài 7,21km. Như đã nói ở trên, do vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng nên đoạn Hoàng Cầu - Voi Phục vẫn đang là “nút thắt” khiến chưa thể đồng bộ toàn tuyến Vành đai 1.

Tuyến Vành đai 2 có lộ trình khép kín từ cầu Vĩnh Tuy - Ngã Tư Vọng - Ngã Tư Sở - cầu Nhật Tân - cầu Đông Trù - cầu chui Gia Lâm - phố Đàm Quang Trung và trở lại cầu Vĩnh Tuy, với tổng chiều dài 39km. Đến nay, tuyến vành đai này đã hoàn thành 32,46km, còn lại 6,54km đang trong giai đoạn đầu tư và chuẩn bị đầu tư.

Tuyến Vành đai 3 theo quy hoạch dài 68km, đến nay đã được đầu tư đồng bộ cả đường trên cao và dưới thấp từ cầu Thanh Trì - Linh Đàm - Nguyễn Xiển - Khuất Duy Tiến - Phạm Hùng - Phạm Văn Đồng đến cầu Thăng Long, với tổng chiều dài 54km, trở thành trục chính giao thông đô thị của Hà Nội. Hiện tuyến vẫn còn 14km, tương ứng với đoạn cao tốc Hà Nội - Thái Nguyên - Nội Bài chưa có dự án đầu tư để khép kín toàn tuyến. Trong khi đó, các dự án Vành đai 2,5 và 3,5 cũng đang triển khai từng đoạn. Đường Vành đai 4 đang đầu tư xây dựng. Đường Vành đai 5 đoạn thuộc địa phận Hà Nội theo quy hoạch dài 48km, đến nay mới hình thành được 22km đoạn đi qua thị xã Sơn Tây và các huyện Ba Vì, Thạch Thất.

“Kinh phí ngân sách đầu tư rất lớn, chỉ tính riêng đối với hơn 83,26km đang chuẩn bị đầu tư (cho 5 đoạn tuyến của Vành đai 3,5 và Vành đai 4 đoạn qua Hà Nội), vốn đầu tư công cần bố trí khoảng 53.574 tỷ đồng. Bên cạnh đó, một số đoạn tuyến đường vành đai còn lại có khối lượng giải phóng mặt bằng, tái định cư lớn, nhất là đoạn đi qua các khu dân cư hiện hữu, kéo theo kinh phí đầu tư cao; ảnh hưởng không nhỏ đến ổn định xã hội cũng như tiến độ triển khai các dự án” - Phó Giám đốc Sở Giao thông Vận tải Hà Nội Trần Hữu Bảo lý giải nguyên nhân đến nay Hà Nội mới chỉ hình thành được 46,33% hệ thống đường vành đai.

Để tháo gỡ khó khăn, qua đó sớm khép kín hệ thống đường vành đai, căn cứ thực tiễn vướng mắc trong giải phóng mặt bằng, sắp xếp nguồn vốn đầu tư, Sở Giao thông Vận tải Hà Nội đã đề xuất UBND thành phố Hà Nội định hướng triển khai đầu tư những đoạn tuyến còn lại của các dự án đường vành đai.

Trong đó, với Vành đai 1 đoạn Hoàng Cầu - Voi Phục, Thành phố giao Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình dân dụng và công nghiệp thành phố Hà Nội nghiên cứu, xem xét phân kỳ đầu tư theo hướng đến năm 2025 triển khai trước để hoàn thiện 2 nút giao thông (nút giao với đường Nguyễn Chí Thanh và nút giao với đường Láng Hạ - Giảng Võ). Việc hoàn thiện các hạng mục còn lại của dự án sẽ được tiếp tục thực hiện trong các giai đoạn tiếp theo. Đối với Vành đai 2, Sở đề xuất UBND thành phố xem xét giao Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông thành phố Hà Nội nghiên cứu phương án hoàn thiện đoạn Ngã Tư Sở - Cầu Giấy, trong đó có cả đường trên cao để làm cơ sở triển khai trong giai đoạn 2026-2030. Với 14km đường Vành đai 3 chưa hình thành, đề nghị UBND thành phố giao Sở Kế hoạch và Đầu tư nghiên cứu bổ sung vào kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 để triển khai khép kín toàn tuyến...