Nhiều nội dung thiết thực được thông qua tại Hội nghị liên Bộ trưởng Ngoại giao - Kinh tế APEC

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh cho biết, sau 3 phiên họp trong ngày 8 và sáng 9-11, đến nay, AMM đã thành công tốt đẹp. Trong bối cảnh tình hình thế giới và khu vực, đặc biệt là nền kinh tế có những thay đổi, APEC đã phát huy được vai trò là cơ chế hợp tác kinh tế hàng đầu của khu vực, khẳng định tính linh hoạt và khả năng thích ứng cao trong tình hình mới.

Trong suốt năm qua, Việt Nam đã nỗ lực cùng các nền kinh tế thành viên APEC hiện thực hóa chủ đề Năm APEC 2017 là “Tạo động lực mới, cùng vun đắp tương lai chung” và đề ra 4 ưu tiên hợp tác. Nhiều sáng kiến, ý tưởng và dự án đề xuất đã được triển khai. AMM chính là dịp để các bộ trưởng nhìn lại kết quả hợp tác trong APEC gần 1 năm qua tại Việt Nam, thông qua các hội nghị bộ trưởng, các phiên thảo luận về vấn đề liên quan đến tăng trưởng kinh tế. Hướng tháo gỡ các nút thắt về tăng trưởng và liên kết còn tồn tại cũng được thảo luận và quan trọng là AMM đã hoàn thành các văn bản trình lãnh đạo các nền kinh tế APEC trong những ngày tới.

Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh cho biết, hội nghị đã đạt được những kết quả nổi bật:

Thứ nhất, trong bối cảnh tình hình thế giới còn nhiều bất định và khó khăn, các bộ trưởng đã khẳng định quyết tâm duy trì đà hợp tác và liên kết của APEC, thảo luận nhiều biện pháp cụ thể thúc đẩy thương mại tự do và thuận lợi hóa đầu tư khu vực, hoàn tất việc thực hiện các mục tiêu Bogor; đẩy mạnh tăng trưởng chất lượng, tăng cường kết nối đầu tư và phát triển cơ sở hạ tầng; cải cách cơ cấu, giảm thiểu rủi ro thiên tai và tăng tính tự cường của các cộng đồng; chú trọng nâng cao năng lực liên kết kinh tế, quốc tế cho các thành viên; hoan nghênh nỗ lực của các thành viên trong triển khai Tuyên bố Lima hướng tới thành lập Khu vực thương mại tự do Châu Á - Thái Bình Dương (FTAAP) và thực hiện hiệu quả kế hoạch hợp tác dài hạn của diễn đàn.

Thứ hai, các bộ trưởng nhất trí, trước xu thế mới của toàn cầu hóa và kết nối sâu rộng hiện nay, APEC cần tạo động lực mới để tiếp tục đóng góp vào việc duy trì Châu Á - Thái Bình Dương là động lực của tăng trưởng liên kết kinh tế toàn cầu. Trong đó, các bộ trưởng đều nhấn mạnh tầm quan trọng của cải cách cơ cấu để nâng cao năng suất, hỗ trợ các doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa trong thúc đẩy tăng trưởng và hợp tác việc làm; trang bị các kỹ năng mới cho người lao động để thích nghi trong kỷ nguyên số; ứng dụng khoa học công nghệ để bảo đảm an ninh lương thực, phát triển nông nghiệp, nông thôn, ứng phó với biến đổi khí hậu, coi đó là những biện pháp hướng tới việc thực hiện mục tiêu này.

Ba là, các bộ trưởng đã thông qua nhiều sáng kiến quan trọng có ý nghĩa thiết thực, đáng chú ý là: Khuôn khổ thuận lợi hóa thương mại điện tử xuyên biên giới; chiến lược APEC về các doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa bền vững và sáng tạo; kế hoạch hành động nhiều năm về an ninh lương thực và biến đổi khí hậu giai đoạn 2018 - 2020; chương trình hành động về phát triển nông thôn, đô thị nhằm tăng cường an ninh lương thực và tăng trưởng chất lượng.

Bên cạnh đó, AMM đã thống nhất các văn kiện mang tính định hướng cho hợp tác APEC để trình lên lãnh đạo các nền kinh tế trong những ngày tới, trong đó có nhiều văn kiện được xây dựng và thông qua liên quan tới các nội dung hợp tác rất thiết thực, như thu hẹp khoảng cách phát triển; bảo đảm các nền kinh tế APEC phát triển bao trùm về kinh tế, tài chính và xã hội, mở ra những tiềm năng phát triển mới cho khu vực thông qua đẩy mạnh phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, hợp tác giáo dục, tạo điều kiện cho các tầng lớp nhân dân, phụ nữ, thanh niên đóng góp vào phát triển kinh tế và được hưởng các lợi ích của thương mại tự do.

Bốn là, để chuẩn bị cho APEC bước vào thập niên phát triển thứ tư và hoàn tất các mục tiêu Bogor vào năm 2020, AMM nhất trí cần thiết phải tiếp tục duy trì quá trình thảo luận về các định hướng hợp tác mới cho APEC sau 2020. Các bộ trưởng cũng hoan nghênh thông qua văn kiện APEC hướng tới năm 2020 và tương lai.

Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho biết, AMM là một hoạt động quan trọng và có ý nghĩa, không chỉ với Việt Nam và các nền kinh tế thành viên APEC mà còn với cộng đồng quốc tế.

Những nội dung đã được thảo luận và thông qua tại AMM có ý nghĩa trọng tâm và cơ bản, mang tính toàn diện, nhiều góc độ, cấp độ, phản ánh sự quan tâm và lợi ích đa dạng của các nền kinh tế thành viên. Tại hội nghị, dù có nhiều ý kiến, quan điểm khác nhau được đưa ra, kết quả tích cực là các nội dung, sáng kiến được thông qua đã tập trung phản ánh đầy đủ cho các nền kinh tế APEC và không chỉ mang lại lợi ích cho các nền kinh tế APEC mà còn cho toàn cầu...

Những sáng kiến và nội dung mà nước chủ nhà Việt Nam đóng góp đã được đánh giá cao, phản ánh quan điểm thực tiễn đối với xu thế hội nhập của Việt Nam, đồng thời phục vụ xu thế toàn cầu hóa và hợp tác trong APEC.

Không chỉ dừng lại ở đánh giá những mục tiêu, kết quả đạt được tính đến năm 2017, đối chiếu với mục tiêu Bogor 2020, các bộ trưởng còn tiếp tục thông qua nhiều cơ chế, sáng kiến, chương trình quan trọng sau năm 2020 và xa hơn. Trong đó, sáng kiến của Việt Nam về hình thành cơ chế xây dựng mục tiêu cụ thể sau Bogor cũng đã được thông qua, giúp cơ chế đối thoại mang lại lợi ích chung, phù hợp với xu thế tự do hóa thương mại và phát triển bền vững, đúng với chủ đề APEC 2017.

Trả lời câu hỏi của phóng viên về triển vọng của Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), Bộ trưởng Bộ Công thương Trần Tuấn Anh cho biết, Hội nghị Bộ trưởng TPP là hoạt động bên lề của Hội nghị AMM. Các vấn đề được thảo luận tại đây là nội dung tiếp nối từ cấp trưởng đoàn đàm phán TPP trong thời gian qua, phù hợp với tinh thần của Hội nghị các Bộ trưởng phụ trách Thương mại APEC (MRT) diễn ra tại thủ đô Hà Nội vào tháng 5-2017. Các nước đang tiếp tục nỗ lực duy trì TPP là hiệp định có chất lượng cao, là điểm cân bằng lợi ích các quốc gia, tiếp tục mang lại lợi ích chung thông qua tự do hóa thương mại, mở cửa thị trường. Trong bối cảnh mới, các nước TPP còn nhiều vấn đề cần tháo gỡ và đang nỗ lực tạo điều kiện để hiệp định này mang lại giá trị thực tiễn.

Về kế hoạch hành động triển khai Tuyên bố Lima về khu vực thương mại tự do Châu Á - Thái Bình Dương (FTAAP), Bộ trưởng Bộ Công thương Trần Tuấn Anh cho biết, đây là nội dung quan trọng trong các chương trình hành động của APEC. Trong nhiều diễn đàn và khuôn khổ hợp tác trong suốt năm 2017, các nền kinh tế đã cùng nghiên cứu để xây dựng và xác định các nội dung cơ bản, có tính ưu tiên để đưa vào chương trình, kế hoạch triển khai Tuyên bố Lima về FTAAP. Với 21 nền kinh tế có mức độ, trình độ phát triển kinh tế xã hội khác nhau, cùng các mối ưu tiên, quan tâm đa dạng ở nhiều lĩnh vực, việc xây dựng chương trình hành động cụ thể không hề đơn giản. Vì vậy, AMM quyết định cần thêm thời gian để để thảo luận, làm rõ các nội dung trên cơ sở đồng thuận chương trình ưu tiên của mỗi nền kinh tế thành viên, từ đó thống nhất đưa vào chương trình hành động. Điều này cũng giúp các nền kinh tế có cơ sở thực hiện nội dung này bền vững, tạo sự đồng thuận cao, bảo đảm hiệu quả và tính thực thi.