Nhật Bản cân nhắc thay đổi quy định thường trú đối với người nước ngoài

Theo Nikkei Asia, Chính phủ Nhật Bản có kế hoạch đệ trình một dự luật lên kỳ họp hiện tại của Quốc hội để sửa đổi các luật liên quan đến hệ thống giấy phép thường trú. Việc sửa đổi nhằm yêu cầu người nước ngoài tuân thủ các quy định với tư cách là người hưởng chế độ an sinh xã hội của quốc gia này.

Để được cấp quyền thường trú, về nguyên tắc, người nộp đơn phải sống ở Nhật Bản ít nhất 10 năm, trong đó có 5 năm làm việc. Những yêu cầu khác bao gồm việc họ chưa từng vi phạm pháp luật dẫn đến phải ngồi tù hoặc nộp phạt và phải hoàn thành các nghĩa vụ chính thức như đóng thuế, đóng góp an sinh xã hội.

Tuy nhiên, theo hệ thống hiện tại, giấy phép thường trú đã được cấp sẽ không thể bị hủy bỏ, chỉ trừ trường hợp cung cấp thông tin không chính xác trong quá trình nộp đơn. Theo kế hoạch sửa đổi pháp lý, người nước ngoài bị thu hồi giấy phép thường trú sẽ được cấp lại tư cách cư trú như trước thời điểm họ được cấp phép thường trú.

Theo Cơ quan Dịch vụ di trú Nhật Bản (ISA), quốc gia này có khoảng 880.000 cư dân nước ngoài được cấp phép thường trú tính đến cuối tháng 6-2023, chiếm 27% tổng số người nước ngoài đủ điều kiện lưu trú. Con số này đã tăng hơn 200.000 người trong thập kỷ qua và là mức lớn nhất trong tất cả các loại thị thực cư trú.

Bộ trưởng Tư pháp Ryuji Koizumi cho biết, về lâu dài, xã hội Nhật Bản sẽ không thể chấp nhận người thường trú nước ngoài nếu sự hiện diện quá mức của họ không được giám sát. Do đó, những thay đổi theo kế hoạch sẽ tạo điều kiện cho việc chấp nhận người nước ngoài lưu trú tại xứ Mặt trời mọc trong trung và dài hạn.

Chính phủ Nhật Bản cũng quyết định giới thiệu một hệ thống mới thay thế Chương trình đào tạo thực tập sinh kỹ thuật cho lao động nước ngoài. Để bảo vệ quyền lợi, chính phủ sẽ đưa ra những thay đổi để cho phép lao động nước ngoài chuyển đổi nơi làm việc sau 1 đến 2 năm, tùy thuộc vào ngành nghề của họ.

Hệ thống mới cũng sẽ giúp lao động nước ngoài dễ dàng nâng cấp thị thực thực tập sinh kỹ thuật lên thị thực Công nhân có tay nghề đặc định (SSW) loại 1. Những trường hợp có thị thực loại 1 vượt qua các kỳ thi và yêu cầu khác có thể được cấp thị thực Công nhân có tay nghề đặc định (SSW) loại 2, tức được coi là lao động nước ngoài có kỹ năng chuyên môn.

Thị thực loại 2 cho phép người sở hữu đưa thành viên gia đình đi cùng, đồng thời giảm bớt yêu cầu về gia hạn tình trạng cư trú và cũng có thể nộp đơn xin thường trú.

Vẫn có những phản đối mạnh mẽ đối với hệ thống mới vì sự gia tăng số lượng lao động nước ngoài được chấp nhận theo hệ thống mới có thể sẽ là những người được cấp thị thực loại 2. Điều này đồng nghĩa với việc Nhật Bản sẽ phải chuẩn bị cho tình huống có thêm nhiều thành viên gia đình của lao động nước ngoài đến quốc gia này.