Nhãn hiệu hàng hóa và tên thương mại

Con trai chúng tôi thành lập công ty TNHH và đã đăng ký tên thương mại (TTM). Vậy cháu có cần đăng ký nhãn hiệu hàng hóa (NHHH) nữa không ? Đề nghị cho biết sự khác nhau giữa NHHH và TTM ?

Bà Nguyễn Thị Lan, phố Kim Đồng, quận Hoàng Mai

Trả lời:

Nhiều người nhầm lẫn khi phân biệt NHHH và TTM. Cần hiểu rằng, cả hai đều là đối tượng bảo hộ của pháp luật về sở hữu công nghiệp theo Nghị định 63/CP ban hành năm 1996, Nghị định 54/CP ngày 3-10-2000 và đều mang tính chỉ dẫn thương mại. Tuy nhiên, giữa hai khái niệm này có sự khác biệt rõ rệt.

NHHH (tương đương với khái niệm “trade mark” trong tiếng Anh) là dấu hiệu dùng để phân biệt hàng hóa cùng loại của các cơ sở sản xuất khác nhau. TTM (“trade name”) là tên gọi được thể hiện bằng tập hợp các chữ cái và các chữ số có thể phát âm được của tổ chức, cá nhân dùng trong hoạt động kinh doanh dùng để phân biệt các chủ thể kinh doanh khác nhau trong cùng lĩnh vực. TTM là cơ sở để doanh nghiệp giao dịch với các cơ quan quản lý nhà nước cũng như trong kinh doanh nhằm tránh nhầm lẫn với tên của doanh nghiệp khác. Một doanh nghiệp dùng một hoặc nhiều NHHH nhưng chỉ có một TTM, có thể có tên đối nội và tên đối ngoại.

Có thể dễ dàng nhận thấy là về mặt cấu trúc thì NHHH được tạo nên bởi các từ ngữ, hình ảnh hoặc sự kết hợp cả hai yếu tố (ví dụ: “Kodak”, hình con sò của hãng dầu nhớt “Shell” hay “Rejoice và hình”) nhằm làm cho NHHH có tính phân biệt. TTM (ví dụ: “Cty cổ phần bánh kẹo Hải Châu) bao gồm: thành phần mang tính phân biệt (“Hải Châu”), thành phần xác định loại hình doanh nghiệp (“cổ phần”) và thành phần chỉ lĩnh vực kinh doanh (“sản xuất bánh kẹo”). Điều này có nghĩa là TTM có thể bao gồm cả NHHH. Ví dụ như “Hải Châu” hoàn toàn có thể là một NHHH.

Việc đăng ký NHHH là không bắt buộc và doanh nghiệp có thể không dùng NHHH cho hàng hóa sản xuất ra. Nhưng để bắt đầu hoạt động thì nhất thiết phải có TTM để đăng ký với cơ quan quản lý nhà nước. Trong khi tiến hành kinh doanh, doanh nghiệp phải dùng TTM để phân biệt với doanh nghiệp khác.

Xin lưu ý rằng thời hạn bảo hộ cho NHHH là 10 năm (có thể gia hạn liên tiếp nhiều lần, mỗi lần 10 năm) trong khi thời hạn cho việc bảo hộ quyền sở hữu TTM là không hạn chế. Phạm vi bảo hộ cho NHHH là trên toàn quốc còn phạm vi bảo hộ cho TTM chỉ trên một địa bàn nhất định (ví dụ trong phạm vi một tỉnh).

Nguyễn Thu Hằng