Nguyễn Đức Kiên "không rõ vì sao bị truy tố về tội cố ý làm trái”

Đây là ngày thứ 6 diễn ra phiên xét xử sơ thẩm.

8h40, tòa tiếp tục làm việc với phần các LS xét hỏi. LS hỏi các cá nhân đại diện các cơ quan, tổ chức liên quan về thủ tục đăng ký kinh doanh theo Luật Doanh nghiệp, trong đó có nội dung góp vốn kinh doanh... nhằm đưa ra thực tế là nhiều doanh nghiệp đang đầu tư góp vốn nhưng trong đăng ký kinh doanh không thể hiện chức năng này.

LS cũng xét hỏi đại diện Công ty B&B để làm rõ hành vi “kinh doanh trái phép” có liên quan đến kinh doanh tài chính. Theo cáo trạng, B&B chuyển tiền cho Nguyễn Thúy Hương (em gái Kiên, cổ đông của B&B) để mua 36 triệu cồ phiếu Công ty Bất động sản Hòa Phát – Á Châu…

Về hành vi “trốn thuế”, LS cũng tìm hiểu xem cơ quan thuế có kiểm tra, xử lý việc B&B ủy thác cho Nguyễn Thúy Hương mua bán vàng. Đại diện B&B cho rằng, cơ quan thuế chưa bao giờ có xác định và xử lý vi phạm tại B&B. Từ khi vụ án xảy ra, cơ quan thuế cũng chưa có động thái nào với B&B.

Trả lời tại tòa, đại diện Tổng cục Thuế cho rằng nếu hợp đồng giữa B&B và Nguyễn Thúy Hương là hợp pháp, phát sinh lợi nhuận thì B&B phải nộp thuế, còn nếu hợp đồng bất hợp pháp thì những khoản thu từ hợp đồng này phải bị truy thu nộp ngân sách. Giám định viên Bộ Tài chính cho hay, với tài liệu được cơ quan điều tra cung cấp, nếu các hoạt động khác kê khai đầy đủ thì vẫn có thể tính thuế các hoạt động kinh doanh chưa kê khai. Với hồ sơ cơ quan điều tra cung cấp giúp xác định được thu nhập từ hợp đồng này. LS hỏi cụ thể hơn về số thuế 25 tỷ được cho là B&B “trốn thuế”, giám định viên cho rằng thuế thu nhập của một doanh nghiệp được tính theo năm tài chính. 

Bà Đặng Ngọc Lan trình bày trước tòa, cho rằng đã ủy quyền cho người khác trả lời các vấn đề về Công ty B&B, nên nếu phải trả lời các nội dung về Công ty này thì sẽ trình bày sau.

LS xét hỏi đại diện Tập đoàn Hòa Phát, Công ty TNHH một thành viên thép Hòa Phát về việc Công ty Cổ phân thép Hòa Phát để làm rõ hành vi “lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Tuy nhiên, nhiều câu hỏi được HĐXX cho rằng đã được trình bày trong phần xét hỏi trước đó.

LS của Phạm Trung Cang mời đại diện VietBank về việc mua trái phiếu của ACBS và ACI-HN. Vị đại diện này cho rằng việc mua trái phiếu là phục vụ nhu cầu kinh doanh của ngân hàng này, căn cứ trên hồ sơ phát hành trái phiếu hợp lệ, kiểm soát được khả năng thanh toán. Nếu không có sự giới thiệu của Nguyễn Đức Kiên, VietBank vẫn mua, không ảnh hưởng của bất cứ cá nhân nào. Tuy nhiên, thời điểm đó, Nguyễn Đức Kiên có uy tín, kinh nghiệm thì đây cũng là một kênh tham khảo. Hiện nay các trái phiếu của ACI và ACI-HN được bảo đảm bằng các chứng khoán do 2 Công ty này sở hữu. Nếu không nhận được vốn vay liên ngân hàng của ACB thì VietBank vẫn mua trái phiếu của các Công ty trên. Đối với các khoản trái phiếu ACI và ACI-HN, VietBank đánh giá các khoản thu nợ là khả quan, các Công ty đã chi trả nợ được một số tiền…

LS tiếp tục hỏi đại diện ACI và ACI-HN. Vị đại diện cho rằng việc ký hợp đồng đầu tư giữa ACI và ACBS không chỉ để đầu tư riêng cổ phiếu của ACB. Hiện, cổ phiếu ACB không nằm trong danh mục đầu tư của ACI và ACI-HN. Việc đầu tư các cổ phiếu trên sẽ do ACI và ACI-HN chịu trách nhiệm. ACI và ACI-HN hoàn toàn có thể tất toán với VietBank về khoản đầu tư mua trái phiếu của ACI và ACI-HN. ACI và ACI-HN không còn trách nhiệm gì với ACBS và ACB.

Đại diện của ACB và ACBS cho rằng trong mối quan hệ làm ăn với ACI và ACI-HN, ACB và ACBS không thiệt hại gì. ACB chưa có văn bản nào đòi bồi thường với các khoản thiệt hại như cáo trạng nêu.

LS của bị cáo Trần Ngọc Thanh thẩm vấn nhằm làm rõ ai là người đàm phán cổ phần của Công ty CP Thép Hòa Phát, liên quan đên tội danh “lừa đảo”. Bị cáo Trần Ngọc Thanh cho biết ACB chiếm 10% vốn điều lệ ACBI. Nguyễn Đức Kiên thường chỉ trao đổi với kế toán trưởng, việc lớn mới trao đổi với bị cáo. Nguyễn Đức Kiên khai chiếm phần lớn (70%) vốn của ACBI. Nguyễn Đức Kiên cho rằng các bị cáo Thanh và Yến tin tưởng mình nên thực hiện chỉ đạo. Ngay từ khi có lệnh khởi tố, bị cáo đã đề nghị không hình sự hóa vụ việc này, đã đề nghị thay thế cán bộ điều tra và đã xin tự nhận trách nhiệm cá nhân.

Đại diện Công ty kiểm toán PwC đã được triệu tập để làm rõ việc kiểm toán ACBS trong năm 2010, cho rằng không phát hiện vấn đề gì trong hợp đồng giữa ACBS và ACI, ACI-HN nhưng nhận thấy có 1 khoản tiền đã được tạm ứng cho ACI. PwC đã hỏi về các khoản tiền tạm ứng đó được đầu tư như thế nào và tháng 7-2010 PwC đã hỏi ACBS về hợp đồng với 2 Công ty ACI và được cung cấp 1 bản liệt kê chi tiết các khoản đầu tư của ACI. Trong đó, PwC thấy có nhiều danh mục đầu tư, trong đó có mua cổ phiếu của ACB. PwC đã trao đổi với Lý Xuân Hải và Lý Xuân Hải “ngạc nhiên và tức giận” khi biết thông tin đó. Thời điểm đó, PwC chưa biết giao dịch đã được thực hiện chưa, cần xem xét tính phù hợp của giao dịch đó. Sauk hi Lý Xuân Hải trao đổi với cấp dưới, PwC đã nhận bản danh mục đầu tư trong đó không có việc mua cổ phiếu của ACB nữa. PwC khuyên khách hàng tìm hiểu xem khoản đầu tư đó có xảy ra hay không để đánh giá tính hợp pháp.

10h15, tòa giải lao.

10h30, tòa tiếp tục làm việc.

Trả lời LS về tội “trốn thuế” Nguyễn Đức Kiên khai, nếu hợp đồng của B&B và Nguyễn Thúy Hương bị tuyên là vô hiệu thì B&B lỗ và vì vậy không phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp. Kiên cho rằng không rõ vì sao bị bắt, bị truy tố về tội “cố ý làm trái”. Vì, sau năm 2008, Kiên chỉ có vai trò tư vấn, không có trách nhiệm về các quyết định của ACB, không chỉ đạo bất kỳ ai, bất kỳ việc gì trong ban điều hành và HĐQT. Về tội “kinh doanh trái phép”, Nguyễn Đức Kiên cho rằng bản thân hiểu tất cả các quy định về đầu tư, kinh doanh.

LS xét hỏi về việc chuyển nhượng cổ phần của Công ty CP Thép Hòa Phát.

LS của Lý Xuân Hải xét hỏi bị cáo. Lý Xuân Hải xác nhận đã nghiên cứu kỹ cáo trạng. Bị cáo cho rằng có ký đề xuất chủ trương ủy thác cho nhân viên gửi tiền nhưng tin là không phạm pháp. Chủ trương đó được nhân viên cấp dưới trình, Hải tiếp tục tổng hợp và trình HĐQT để quyết định. Giai đoạn tiếp theo, Hải không chỉ đạo việc gửi tiền, không nắm được. Việc số tiền hơn 718 tỷ bị Huyền Như chiếm đoạt chỉ được biết qua cáo trạng. Hành vi đó cần được làm rõ để bị cáo biết vì sao bị truy tố về hành vi “cố ý làm trái” mà “gây hậu quả nghiêm trọng”.

LS của Lý Xuân Hải hỏi kế toán trưởng ACB Nguyễn Văn Hòa. Ông Hòa xác nhận mình phân công nhân viên đi gửi tiền, hầu hết là chuyển khoản. Các nhân viên đi gửi tiền về báo cáo ông Hòa, nộp hồ sơ, chứng từ cho ông Hòa và các chứng từ này đúng quy định.

Nguyễn Đức Kiên trả lời về chức năng của Thường trực HĐQT ACB, cho biết các quyết định của Thường trực HĐQT thực chất là của HĐQT. Nếu trong hoạt động có rủi ro do cá nhân trong HĐQT gây ra không cố ý thì tất cả những thiệt hại do ngân hàng ACB chịu trách nhiệm.

Lý Xuân Hải khai có tham gia cuộc họp bàn thảo về việc HĐQT cấp hạn mức 700 tỷ đồng cho việc mua cổ phiếu nhưng quyết định này chỉ nêu lên quy mô đầu tư. Việc đầu tư cụ thể của ACBS, Lý Xuân Hải không tham gia, không có thẩm quyền chi phối ACBS mà chỉ cho ý kiến thông qua đại diện của ACB tại ACBS. Khi kiểm toán cho biết việc đầu tư cổ phiếu ACB, Lý Xuân Hải bất ngờ và cho rằng ACB không đáng phải chịu rủi ro có thể xảy ra khi ACBS mua cổ phiếu của ACB.

LS của Lê Vũ Kỳ tiếp tục thẩm vấn Lý Xuân Hải, đại diện ngân hàng ACB về nội dung ủy thác cho nhân viên đi gửi tiền tại các ngân hàng khác. Đại diện ACB tiếp tục khẳng định quan điểm việc bồi hoàn số tiền hơn 718 tỷ đồng thuộc trách nhiệm của VietinBank.

Bị cáo Lê Vũ Kỳ khai, việc ủy thác gửi tiền ở ACB được thực hiện từ năm 2005, khi Lê Vũ Kỳ chưa tham gia HĐQT mà là Phó TGĐ ACB. Lê Vũ Kỳ cho rằng, ACB được vận hành phù hợp với Luật Doanh nghiệp, Luật Các tổ chức tín dụng. Ban điều hành thực hiện hoạt động hàng ngày không cần nghị quyết của HĐQT. Sau khi ra nghị quyết, Thường trực HĐQT không trực tiếp tham gia thực hiện trừ trường hợp kiêm nhiệm khác. Trong trường hợp ủy thác gửi tiền trong vụ án, Lý Xuân Hải là thành viên HĐQT kiêm Tổng GĐ nên có tham gia. Trách nhiệm kiểm tra, kiểm soát hoạt động này thuộc Ban Kiểm soát. HĐQT có thể yêu cầu Ban kiểm soát kiểm tra nhưng không làm thay được việc của Ban Kiểm soát...

11h40', tòa nghỉ.

HNMO tiếp tục cập nhật...