“Người mẹ tốt hơn là người thầy tốt”

Cuốn sách về giáo dục gia đình có tên "Người mẹ tốt hơn là người thầy tốt" không nhằm so sánh giữa người mẹ với người thầy giáo, mà đúng hơn là trả lại vị trí quan trọng của cha, mẹ (nhất là người mẹ) trong giáo dục con cái. Xuất hiện với hơn 500 trang dày dặn, khổ lớn, bìa sách khá đẹp, ấn tượng, tuy nhiên, giữa một rừng sách các thể loại ra sạp, không phải là tác phẩm đã đến ngay được với người đọc… Thêm nữa, thấy mùi lợi nhuận, "Người mẹ tốt hơn là người thầy tốt" ngay lập tức bị in lậu. Ở đây, tạm không bàn đến nỗi buồn in lậu của xuất bản mà chỉ cùng bạn đọc khám phá những chuyện có thể có ích cho cha mẹ trong tác phẩm.

Lời giới thiệu trên bìa 4 có đoạn: "Cuốn sách này lần đầu tiên đưa ra những nguyên tắc giáo dục gia đình hoàn toàn mới mẻ, giúp bố mẹ có lý luận trong quá trình giáo dục con trẻ". Quả thật, những bài viết trong "Người mẹ tốt hơn người thầy tốt" có thể kéo người đọc ở lại với trang sách, như "Phạt con, không cho con làm bài tập", "Làm bài tập hộ con", "Cách đọc sách tốt và cách đọc sách xấu", "Dòng sông có thể vẽ màu hồng"… Tuy nhiên, sẽ là cảm tính nếu chỉ dừng lại ở những tiêu đề. Đi sâu vào từng nội dung, thấy rõ Doãn Kiến Lợi là người mẹ tự tin và có nhiều đúc rút mới mẻ, thuyết phục từ chính trải nghiệm cá nhân của bà. Ở phần "Không đọc sách "có ích", bà phân tích "không phải là nói không nên chọn sách hay cho trẻ, mà là trong quá trình lựa chọn phải lấy niềm hứng thú của trẻ làm yếu tố then chốt, không lấy "có ích" làm tiêu chuẩn lựa chọn". Ở phần "Làm bài tập hộ con", một lần nữa tác giả khiến người đọc, nhất là những người làm cha mẹ phải ngỡ ngàng, lý thú. Có thể không phải tất cả đều đồng tình, nhưng ai cũng sẽ phải suy nghĩ: nếu biết chắc con đã hiểu, thuộc bài, người mẹ có thể giúp con hoàn thành về mặt số lượng bài tập (kiểu tập viết) không? Đó sẽ là một sự dung túng hay là một kỹ năng mới để giúp con vượt qua những mệt mỏi không cần thiết?

Doãn Kiến Lợi là chuyên gia giáo dục Trung Quốc, nhiều năm làm giảng dạy, tư vấn và nghiên cứu giáo dục gia đình. Bà cũng có một ví dụ sống động từ chính sự thành công của cô con gái Viên Viên của mình. Tuy nhiên, những vấn đề Doãn Kiến Lợi nêu ra có rất nhiều điểm khác biệt so với những cuốn sách cũng của Trung Quốc về đề tài này trước đó, như bộ "Phương án không tuổi" hay "Em phải đến Harvard học kinh tế". Các tác phẩm này đề cao phương pháp giáo dục khá "nặng" để đạt mục tiêu mà nhiều phụ huynh Việt Nam không theo được. "Người mẹ tốt hơn người thầy tốt" chú trọng nhiều hơn tới phương pháp giáo dục mang tính giải phóng, tôn trọng nhiều hơn sự phát triển tự nhiên của trẻ. Có thể bắt gặp ở đây rất nhiều tình huống "khó xử" giữa cha mẹ với nhà trường, với con cái, với bạn bè của con… Tính cầu thị và thực dụng của tác phẩm khá rõ nét.

Vẫn biết, tác phẩm nào cũng vậy, không thể thỏa mãn tất cả mọi người. Nhưng phải chăng, điều quan trọng là nó cần có những đóng góp mới, gợi mở để chính người đọc viết tiếp những trang mới về chủ đề này trong cuộc sống.