Ngăn nạn hát “nhép”, mặc hở hang: Phạt nặng liệu đã đủ?

* Phạt 25 triệu đồng, nghệ sĩ đã biết sợ?

Có thể nói, chưa bao giờ cơ quan quản lý lại có những động thái cương quyết, đồng bộ như hiện nay, trong việc ngăn chặn những vi phạm trong hoạt động biểu diễn, trình diễn thời trang. Sau cuộc Hội nghị giao ban trực tuyến do Bộ VH,TT&DL tổ chức với 3 điểm cầu (Hà Nội, TP Hồ Chí Minh và Đà Nẵng) về việc chấn chỉnh hoạt động tổ chức biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang diễn ra trung tuần tháng 5 vừa qua, sáng nay, Bộ VHTT&DL lại tổ chức cuộc họp để lấy thêm ý kiến đề xuất của các cơ quan quản lý văn hóa, các đơn vị biểu diễn nghệ thuật và cơ quan báo chí. Tại cuộc họp này, các biện pháp của cơ quan quản lý có phần khơi thông hơn khi đưa ra khung hình phạt mới, cụ thể hơn.

Ông Phạm Quang Long, Giám đốc Sở VHTT&DL Hà Nội phải thốt lên rằng, việc một số ca sĩ, người mẫu vi phạm hoạt động biểu diễn như hát “nhép”, mặc phản cảm đã trở thành vấn đề nóng bỏng của ngành Văn hóa chứ không còn là chuyện đơn giản nữa. Ông Nguyễn Minh Chính, Phó Cục trưởng Cục Văn hóa cơ sở cũng đồng tình: Trong 1.000 nghệ sĩ nghiêm túc, chỉ cần có 3 người vi phạm thì cũng đã khiến cho bộ mặt của ngành Văn hóa bị mang tiếng, bởi đây là những “con sâu làm rầu nồi canh”. Vì những nhức nhối này mà đa số các ý kiến đều đồng thuận phải tăng mức hình phạt thật cao, đánh thẳng vào túi tiền của nghệ sĩ và các “ông bầu” thì mới mong chấn chỉnh được hoạt động biểu diễn.

Ông Vương Duy Biên, Cục trưởng Cục NTBD cho biết, thực tế, cơ quan quản lý đã cố gắng hết sức trong việc xử phạt những trường hợp vi phạm. Cụ thể, năm 2008, nghệ sĩ Kim Tử Long và Bảo Yến bị đình chỉ biểu diễn 2 tháng do ra nước ngoài biểu diễn không xin phép. Hai năm gần đây, hiện tượng ăn mặc phản cảm của nghệ sĩ đặc biệt được cơ quan quản lý xử lý nghiêm. Sở VHTT&DL Quảng Bình xử phạt đơn vị tổ chức đêm nhạc “Đêm mỹ nhân” 3,5 triệu đồng về trường hợp ca sĩ Minh Hằng mặc phản cảm; Sở VHTT&DL Tp Hồ Chí Minh xử phạt người mẫu BB Phạm 11 triệu đồng, người mẫu Thái Hà 5 triệu đồng, ca sĩ Thu Minh 3,5 triệu đồng; Sở VHTT&DL Hà Nội xử phạt ca sĩ Linda Trang Đài 3,5 triệu đồng.

Tuy nhiên, nhìn vào mức phạt như "gãi ngứa” này, ai cũng thấy rõ tính hiệu quả không cao và vì thế không khó hiểu khi giới nghệ sĩ vẫn “tảng lờ” những hô hào của cơ quan quản lý để tiếp tục “khoe” những bộ đồ mát mắt, hở trên, ngắn dưới khi biểu diễn.

Ông Vương Duy Biên đề xuất một khung hình phạt mới, đó là nghệ sĩ mặc trang phục phản cảm, ca sĩ hát “nhép” sẽ bị xử phạt từ 15 – 25 triệu đồng. Bên cạnh mức phạt này, Cục NTBD cũng có hình thức xử phạt bổ sung, đó là tạm dừng cấp phép biểu diễn những đơn vị vi phạm tối thiểu là 6 tháng, nếu tái vi phạm lần 2, thời gian dừng cấp phép sẽ thêm 3 tháng đến 1 năm; vi phạm lần 3 thì đơn vị đó phải bị dừng cấp phép từ 1 đến 2 năm và kèm theo tiền phạt.

Khung hình phạt mới mà Cục trưởng Cục NTBD đề xuất xem ra đã cao hơn rất nhiều so với khung hình phạt đang hiện hành. Tuy nhiên, một số ý kiến vẫn cho rằng, mức phạt 15 – 25 triệu đồng vẫn là “nhẹ hều” đối với sự thu nhập hàng chục triệu đồng của các nghệ sĩ hiện nay. NSND Thanh Hoa còn mạnh dạn đề xuất ý kiến rằng, Cục NTBD nên tập hợp các nghệ sĩ, “ngôi sao” để tập huấn, nâng cao hơn nữa ý thức và trách nhiệm của nghệ sĩ với cộng đồng, vì đây là những nghệ sĩ có thể tạo ảnh hưởng đến với những người khác. Khi những nghệ sĩ tên tuổi luôn làm gương trong hoạt động biểu diễn thì họ sẽ có thể khiến cho những ca sĩ trẻ mới vào nghề học hỏi theo.

Trong khi đó, người mẫu Thúy Hằng, quản lý của công ty đào tạo người mẫu Elite cũng đưa ra quan điểm riêng trong việc ngăn chặn tình trạng mặc hở hang của các nghệ sĩ hiện nay. Đó là, cơ quan quản lý văn hóa nên có buổi làm việc với các nhà thiết kế, bởi họ mới chính là tác giả của những bộ trang phục phản cảm, còn người mẫu đôi khi chỉ là “ma nơ canh di động”, ca sĩ cũng là người mặc trang phục theo ý tưởng của nhà thiết kế. Trong việc phân định mặc phản cảm khi trình diễn thời trang, người mẫu Thúy Hằng bày tỏ nên có sự phân tách rạch ròi những chương trình biểu diễn có tính đặc thù như trình diễn thời trang áo tắm, đồ lót. Nên chăng, những chương trình biểu diễn này nên hạn chế người xem và giới truyền thông.

* Lúc nào thì được “nhép”?

Một trong những vấn đề gây nhiều tranh cãi trong Hội nghị lấy ý kiến lần này là việc phân định chương trình nào ca sĩ được phép hát “nhép”, chương trình nào thì không.

Ông Phạm Quang Long cho rằng, nếu cứ nhăm nhăm “hát nhép” là bị phạt thì có hợp lý không vì hiện nay có nhiều chương trình có sự tham gia của các NSND, NSƯT đã có tuổi, khó có thể hát trực tiếp nhưng vì khán giả quá yêu mến nên họ vẫn xuất hiện trên sân khấu nhưng đành phải “nhép”. Trường hợp thế này thì sẽ phải xử lý thế nào? Ông Long cũng đề xuất, nên chăng những nghệ sĩ đã lớn tuổi, giọng hát đã yếu, không thể đứng trên sân khấu thì nên ít xuất hiện trong các chương trình biểu diễn. Về vấn đề này, NSND Thanh Hoa cho rằng, nhiều khi chính các nghệ sị bị… ép” phải hát “nhép” do yêu cầu của các Đài truyền hình vì lý do không đảm bảo yếu tố kỹ thuật và đường truyền. Nếu phạt thì trước hết phải “sờ gáy” những đơn vị đã dung túng cho việc này.

Trước thực tế này, rất nhiều ý kiến đồng thuận việc nên có sự phân tách rạch ròi: chương trình nào thì được phép “nhép”, chương trình nào thì tuyệt đối cấm. Theo đó, các ý kiến đồng tình rằng, những chương trình kinh doanh, bán vé thì phải yêu cầu các ca sĩ tham gia hát thật. Còn những chương trình nghệ thuật được tường thuật trực tiếp, mang tính lễ hội, phục vụ cộng đồng thì nghệ sĩ được phép hát “nhép”.

Tiếp nhận những ý kiến này, ông Vương Duy Biên khẳng định, trong soạn thảo văn bản nghị định mới, chắc chắn sẽ có sự phân tách rạch ròi, tỉ mỉ và chi tiết những trường hợp thế nào thì bị xử phạt, trường hợp nào thì được phép “nhép”.

Không chỉ lấy ý kiến việc nghệ sĩ mặc phản cảm, hát “nhép”, một trong những vấn đề được bàn thảo sôi nổi là làm thế nào để ngăn chặn, xử lý các đơn vị tổ chức biểu diễn làm sai, để xảy ra việc “treo đầu dê, bán thịt chó”.

Nhiều ý kiến cho rằng, hiện nay đang xảy ra tình trạng bất cập và vô lý là một đơn vị tổ chức xin giấy phép ở địa phương là có thể tự do biểu diễn khắp toàn quốc. Chính sự cấp phép dễ dãi này đã khiến cho tệ nạn “treo đầu dê bán thịt chó” ngày càng tăng. Đó là lý do vì sao, gần đây hàng loạt chương trình giả mạo sân chơi Đồ rê mí, xiếc Việt Nam... có thể tung hoành biểu diễn ở các tỉnh. Thậm chí, cũng vì “lỗ hổng” trong việc cấp phép hiện nay, nhiều đơn vị tổ chức đã dễ dàng “lách” luật, xin giấy phép ở một nơi, nhưng đi biểu diễn ở một chỗ khác.

Rõ ràng, hoạt động biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang có khá nhiều vấn đề để bản thảo. Trong bối cảnh hiện nay, việc thay đổi khung hình phạt, siết chặt việc cấp phép biểu diễn là hoàn toàn hợp lý. Bên cạnh đó, Thứ trưởng Bộ VHTT&DL Hoàng Tuấn Anh cũng nhấn mạnh: Việc chấn chỉnh hoạt động biểu diễn cần sự vào cuộc của cơ quan quản lý của nhà nước và sự làm việc công tâm của các đơn vị truyền thông.