Nga ứng phó với các lệnh trừng phạt: Nỗ lực ổn định nền kinh tế

Ngân hàng Trung ương Nga cho biết, trong kế hoạch phục hồi kinh tế hậu Covid-19, mục tiêu lạm phát nước này đặt ra là 4%. Tuy nhiên, sự gián đoạn chuỗi cung ứng do đại dịch cùng các lệnh trừng phạt chưa từng có tiền lệ của phương Tây đã khiến tỷ lệ lạm phát thực tế cao gấp bốn lần mục tiêu đặt ra và dự báo sẽ đạt đỉnh ở mức 24% vào mùa hè này.

Hiện, giá các loại mỳ đã tăng 25%, bơ tăng 22%, đường tăng đến 70% và giá rau quả tăng 35%. Các mặt hàng khác cũng chứng kiến đà tăng giá mạnh là vật liệu xây dựng (32%) và hàng điện tử gia dụng (40%). Theo dự báo của Ngân hàng Thế giới (WB), nền kinh tế Nga có thể sẽ suy giảm hơn 11% trong năm nay.

Thống đốc Ngân hàng Trung ương Nga Elvira Nabiullina nhận định, hệ thống tài chính và nền kinh tế Nga đang đối mặt với một tình huống hoàn toàn phi tiêu chuẩn và Ngân hàng Trung ương Nga sẽ rất linh hoạt trong cách tiếp cận để sử dụng bất kỳ công cụ cần thiết nào.

Hiện tại, các lệnh trừng phạt của phương Tây chủ yếu tác động tới nhập khẩu và hậu cần ngoại thương, nhưng trong tương lai có thể sẽ có hạn chế đối với xuất khẩu. Vì vậy, các doanh nghiệp Nga cần phải thích ứng với tình hình này. Trong đó, các nhà xuất khẩu sẽ cần tìm kiếm các đối tác mới và thỏa thuận cung ứng để bảo đảm hàng hóa được lưu thông.

Mặc dù lạm phát đã tăng lên mức cao, nhưng Ngân hàng Trung ương Nga sẽ không cố gắng hạ thấp lạm phát bằng mọi giá, bởi điều này sẽ hạn chế tính thích nghi của hoạt động kinh doanh. Trong tình hình hiện nay, điều quan trọng là phải duy trì cơ hội tiếp cận vốn cho cả người dân và doanh nghiệp. Do đó, Ngân hàng Trung ương Nga đã tạo sự linh hoạt cho hệ thống ngân hàng bằng cách tạm thời đình chỉ giới hạn toàn bộ chi phí tín dụng tiêu dùng.

Trong khi đó, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã kêu gọi đẩy nhanh quá trình chuyển đổi sang nội tệ trong hoạt động ngoại thương thay vì đồng đô la Mỹ và euro theo các điều kiện mới, đồng thời cân nhắc sử dụng ngân sách nhà nước để hỗ trợ nền kinh tế và thanh khoản khi hoạt động cho vay suy yếu.

Theo ông V.Putin, nhiệm vụ then chốt là chuẩn bị để thị trường tiền tệ trong nước đáp ứng sự chuyển đổi. Mọi đồng tiền nước ngoài có thể tự do trao đổi với đồng ruble của Nga. Động thái này được đưa ra khi đồng nội tệ của Nga liên tục nới rộng đà tăng, đạt mức 81,4025 ruble/euro. Điều này sẽ hỗ trợ các doanh nghiệp giải quyết các khoản nợ nước ngoài. Tổng thống V.Putin nhấn mạnh, việc từ bỏ các đồng tiền và các hệ thống pháp lý không đáng tin cậy là nhiệm vụ chiến lược để bảo đảm an ninh tài chính và kinh tế của đất nước.

Đến nay, các lệnh trừng phạt của phương Tây đã “đóng băng” khoảng 300 tỷ USD trong số 640 tỷ USD kho dự trữ Nga đang có. Nền kinh tế xứ sở Bạch dương bị ảnh hưởng nặng nề, song, Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) cũng không “miễn nhiễm”. Cấm vận khí đốt và dầu mỏ từ Nga đẩy giá năng lượng tăng lên hơn 50% so với mức bình thường. Điều đó sẽ làm tê liệt nhiều nền kinh tế. 

Bên cạnh đó, rủi ro lạm phát tăng cao khiến nhiều quốc gia có thể rơi vào suy thoái sớm hơn so với dự kiến. Chỉ khi các bên nhanh chóng thúc đẩy đàm phán vì lợi ích và sự ổn định chung của khu vực cũng như thế giới, các nguy cơ về kinh tế, an ninh mới được giải trừ.