Nền móng phát triển công nghiệp bán dẫn Việt Nam

Ngành công nghiệp bán dẫn toàn cầu đã ghi nhận mức tăng trưởng vượt bậc. Năm 2023, tổng doanh thu ước đạt 529 tỷ USD và dự kiến đến năm 2030 đạt 1.000 tỷ USD.

Sự bùng nổ này tạo ra vận hội lớn cho nhiều quốc gia tham gia vào ngành công nghiệp bán dẫn, mang đến thời cơ phát triển quốc gia.

Về cơ hội của Việt Nam, ông Nguyễn Khắc Lịch, Cục trưởng Cục Công nghiệp công nghệ thông tin và truyền thông (Bộ Thông tin và Truyền thông) cho biết, thế giới đang cơ cấu lại ngành công nghiệp bán dẫn theo hướng đa dạng hoá nguồn cung với mô hình "X+1", không chỉ về sản xuất mà ở tất cả các công đoạn của công nghiệp bán dẫn.

Điều đó có nghĩa, các nước đã có công nghiệp bán dẫn, hoặc một phần của công nghiệp bán dẫn, đều muốn có thêm cơ sở ở nước ngoài để bảo đảm an toàn. “Trong bối cảnh này, Việt Nam có quan hệ chiến lược tốt đẹp với hầu hết các cường quốc công nghiệp bán dẫn nên có thể là một trong ít nước “+1” này và có khả năng thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) ở tất cả các công đoạn của công nghiệp bán dẫn”, ông Nguyễn Khắc Lịch phân tích.

Việc Thủ tướng Chính phủ ban hành Chiến lược phát triển công nghiệp bán dẫn Việt Nam đến năm 2030 và tầm nhìn đến 2050, mang ý nghĩa vô cùng to lớn trong bối cảnh đó. Có thể nói, chiến lược đặt nền móng cho sự phát triển bền vững của ngành công nghiệp bán dẫn Việt Nam, đưa Việt Nam nắm bắt, tận dụng cơ hội khi chuyển dịch chuỗi cung ứng bán dẫn toàn cầu.

Theo ông Nguyễn Khắc Lịch, Việt Nam có cơ hội trở thành một trong các trung tâm công nghiệp bán dẫn, điện tử toàn cầu nhờ lợi thế đặc biệt về địa chính trị, là điểm đến an toàn và tiềm lực phát triển công nghiệp bán dẫn hàng đầu so với một số quốc gia trong khu vực.

Việc hệ thống chính trị ổn định và an ninh xã hội được bảo đảm mang lại nhiều lợi thế cho các doanh nghiệp đầu tư và hoạt động. Với mức độ an toàn cao, rủi ro giảm thiểu đáng kể, tạo môi trường thuận lợi cho phát triển công nghiệp bán dẫn, điện tử.

Bên cạnh đó, Đảng và Nhà nước đã đặt ưu tiên hàng đầu cho việc phát triển công nghiệp bán dẫn, thông qua nhiều nghị quyết ở cấp cao nhất, với những chính sách đặc thù, cụ thể để ưu tiên phát triển cho công nghiệp bán dẫn Việt Nam.

Việt Nam có chi phí sinh hoạt, giá lao động, giá điện thấp hơn so với các quốc gia như Malaysia, Thái Lan, Singapore, bên cạnh đó với những chính sách hỗ trợ từ Chính phủ về miễn thuế thu nhập, thuế đất, thuế xuất nhập khẩu,… giúp giảm chi phí cho các doanh nghiệp bán dẫn, điện tử đầu tư tại Việt Nam.

Việt Nam nằm ở trung tâm của khu vực đang chiếm tới 70% sản lượng sản xuất của ngành công nghiệp bán dẫn toàn cầu; nằm trong nhóm các nước có tốc độ phát triển nhanh nhất; là quốc gia có quan hệ đối tác chiến lược với nhiều cường quốc bán dẫn.

Việt Nam là một trong những nước có số lượng hiệp định thương mại tự do (FTA) nhiều nhất trên thế giới và nhiều nhất trong khu vực, với 13 FTA (trong khi Singapore có 6 FTA và Malaysia chỉ có 7) và thuộc nhóm quốc gia dẫn đầu trong tăng trưởng thương mại toàn cầu. Đây là điều kiện thuận lợi cho xuất khẩu các sản phẩm điện tử nói chung và vi mạch bán dẫn nói riêng.

“Ngoài ra, Việt Nam còn có lợi thế về tỷ lệ dân số trẻ, có năng lực về STEM (khoa học, công nghệ, kỹ thuật, toán học), có khả năng đáp ứng nhanh chóng nhu cầu nhân lực để phát triển ngành công nghiệp bán dẫn”, ông Nguyễn Khắc Lịch nói.

Công nghiệp bán dẫn là một phân ngành quan trọng của công nghiệp công nghệ số. Dự thảo Luật Công nghiệp công nghệ số (đang được Chính phủ trình Quốc hội cho ý kiến) đã có chương “Công nghiệp bán dẫn” nhằm bảo đảm tính bao quát, tổng thể, đầy đủ các công đoạn của hoạt động công nghiệp bán dẫn.

Việc xây dựng Luật Công nghiệp công nghệ số nói chung và các quy định phát triển lĩnh vực công nghiệp bán dẫn nói riêng là một nội dung rất quan trọng trong bối cảnh công nghiệp bán dẫn trở thành ngành công nghiệp chủ chốt, có ảnh hưởng đến sự phát triển về kinh tế, xã hội.

Đồng thời, việc ban hành quy định giúp Việt Nam kịp thời đón đầu làn sóng dịch chuyển đầu tư, khi rất nhiều tập đoàn toàn cầu lớn quan tâm, tìm hiểu cơ hội ở Việt Nam.