Luật Công nghiệp công nghệ số sẽ là động lực phát triển kinh tế số

Lực lượng chủ lực phát triển các hạ tầng, nền tảng, dịch vụ

Theo Bộ Thông tin và Truyền thông, năm 2024, tổng doanh thu công nghiệp công nghệ số ước đạt 152 tỷ USD, tăng 35,7% so với năm 2019; giá trị Việt Nam trong tổng doanh thu công nghiệp công nghệ số đạt 31,8%, tăng từ 21,35% vào năm 2019. Tổng số nhân lực đạt 1,67 triệu người, tăng 67% so với năm 2019.

Với 54.500 doanh nghiệp đang hoạt động, Việt Nam hiện đứng thứ 2 thế giới về xuất khẩu điện thoại di động thông minh; đứng thứ 5 thế giới về xuất khẩu linh kiện máy tính; đứng thứ 6 thế giới về xuất khẩu thiết bị máy tính; đứng thứ 8 thế giới về thiết bị linh kiện điện tử; đứng thứ 7 thế giới về gia công phần mềm.

Để phát triển công nghiệp công nghệ số, Chính phủ đã trình Quốc hội dự án Luật Công nghiệp công nghệ số nhằm hình thành các quy định, chính sách để thúc đẩy phát triển công nghiệp công nghệ số.

Luật hỗ trợ sự phát triển mạnh mẽ lĩnh vực công nghiệp công nghệ số trở thành ngành đóng góp lớn vào nền kinh tế đất nước; tạo môi trường thuận lợi nhất để nuôi dưỡng phát triển doanh nghiệp công nghệ số, từng bước chuyển dịch từ lắp ráp, gia công sang sáng tạo, thiết kế, tích hợp, sản xuất, làm chủ công nghệ lõi tại Việt Nam.

Dự thảo Luật đã thể hiện rõ các nội dung cần thiết để phát triển toàn diện ngành công nghiệp công nghệ số như: Nghiên cứu và phát triển công nghệ số, phát triển hạ tầng công nghiệp công nghệ số, thúc đẩy hệ sinh thái công nghệ số toàn diện, phát triển doanh nghiệp công nghệ số, sản phẩm, dịch vụ công nghệ số, tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật, và phát triển nguồn nhân lực công nghệ số.

Những điểm mới của Luật Công nghiệp công nghệ số

Dự thảo luật đã nhấn mạnh về công nghiệp bán dẫn, là một phân ngành quan trọng của công nghiệp công nghệ số, tương đối hoàn chỉnh, có quy mô đủ lớn.

Dự thảo Luật có 1 chương về công nghiệp bán dẫn nhằm bảo đảm tính bao quát, tổng thể, đầy đủ các công đoạn của công nghiệp bán dẫn, phù hợp với mục tiêu, đối tượng quản lý và đồng bộ với Chiến lược phát triển công nghiệp bán dẫn. Chính phủ sẽ xây dựng chiến lược, cơ chế chính sách riêng để phát triển trong từng thời kỳ.

Về trí tuệ nhân tạo (AI), dự thảo quy định đây là một trong các công nghệ số cốt lõi nhất. Luật đưa ra định nghĩa, các nguyên tắc quản lý và phát triển, giao Chính phủ quy định chi tiết nội dung này.

Về nguyên tắc quản lý và phát triển AI, AI phục vụ sự thịnh vượng và hạnh phúc con người phải bảo đảm minh bạch và giải thích được, có trách nhiệm giải trình, công bằng và không phân biệt đối xử, tôn trọng các giá trị đạo đức và giúp con người, bảo vệ quyền riêng tư, tiếp cận bao trùm, an ninh và bảo mật, kiểm soát được, quản lý dựa trên rủi ro, đổi mới có trách nhiệm và khuyến khích hợp tác quốc tế.

Về tài sản số, tài sản mã hóa, đây là tài sản vô hình, được thể hiện dưới dạng dữ liệu số, được tạo ra, phát hành, lưu trữ, chuyển giao, xác thực bởi công nghệ số trên môi trường điện tử và được pháp luật bảo hộ như quyền tài sản phù hợp với quy định pháp luật dân sự, sở hữu trí tuệ và pháp luật khác có liên quan. Tài sản mã hóa là một loại tài sản số.

Về cơ chế thử nghiệm, dự thảo quy định cho phép thử nghiệm có kiểm soát với phạm vi giới hạn về không gian, thời gian, quy mô, đối tượng thử nghiệm đối với sản phẩm, dịch vụ hội tụ công nghệ số, mô hình kinh doanh mới được tạo ra bởi hội tụ công nghệ số mà chưa có luật điều chỉnh hoặc khác với quy định của luật hiện hành.

Về chính sách ưu đãi cho công nghiệp công nghệ số, việc ưu đãi dựa trên nguyên tắc tham chiếu đến các quy định về ưu đãi hiện hành trong pháp luật về đầu tư, thuế, tín dụng, công nghệ cao. Ngoài ra, dự thảo Luật quy định thêm một số ưu đãi trọng tâm, trọng điểm cho một số dự án đặc biệt, đặc thù trong lĩnh vực công nghiệp công nghệ số, tập trung vào sản phẩm trọng điểm, phần mềm, bán dẫn, trí tuệ nhân tạo...

Bên cạnh đó, cơ quan chức năng sẽ phối hợp đề xuất sửa đổi Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp, Luật Đầu tư để bảo đảm có chính sách ưu đãi cao nhất, trọng tâm, trọng điểm đối với những dự án có tính chất, quy mô đặc biệt, đồng thời bảo đảm đồng bộ, thống nhất, tránh trùng lắp trong hệ thống pháp luật.