Năm trật tự và văn minh đô thị - 2014: Mong đường phố đẹp hơn

Phố phường Hà Nội giờ đã đổi thay nhiều so với những năm 70 của thế kỷ trước, khi bài hát trong phim "Em bé Hà Nội" ngân vang. Từ lúc thành phố chỉ có 150km2 với dân số gần 450 nghìn người, 60 năm sau ngày Giải phóng Thủ đô, Hà Nội đã rộng tới 3.344km2 với số dân xấp xỉ 7 triệu người và trở thành một trong số những thủ đô lớn nhất thế giới. Cùng với sự phát triển về kinh tế - xã hội, cảnh quan, kiến trúc Hà Nội cũng không ngừng biến đổi khiến những người con xa Thủ đô lâu năm khi trở về không khỏi ngỡ ngàng.

Hàng loạt công trình quan trọng như Trung tâm Hội nghị quốc gia, Bảo tàng Hà Nội, Sân vận động Quốc gia được xây mới, cùng với các khu đô thị mới, hiện đại như Mỹ Đình, Nam Trung Yên, Linh Đàm, Times City, Royal City, Trung Hòa - Nhân Chính, Việt Hưng, Sài Đồng... và hệ thống hạ tầng giao thông đa chiều, đa tầng đã mang lại một bộ mặt mới theo hướng hiện đại cho Thủ đô hơn nghìn năm tuổi. Với chiều dài gần 30km, đại lộ Thăng Long, công trình trọng điểm chào mừng kỷ niệm 1000 năm Thăng Long - Hà Nội hay tuyến đường trên cao (đoạn Mai Dịch - Bắc hồ Linh Đàm) dài gần 9km đã tạo nên một diện mạo mới cho hạ tầng giao thông Thủ đô. Tới đây, tuyến Nhật Tân - Nội Bài; đường sắt trên cao Cát Linh - Hà Đông được hoàn thiện và nhiều công trình khác chắc chắn sẽ không chỉ tạo những điểm nhấn trong bức tranh của Thủ đô mà còn cải thiện đáng kể tình hình giao thông. Trong năm 2013, hàng loạt công trình giao thông như cầu vượt nút giao Nguyễn Chí Thanh - Kim Mã, cầu vượt nút giao Trần Khát Chân - Đại Cồ Việt, đường Cát Linh - La Thành - Thái Hà - Láng cũng đã được khánh thành, đưa vào sử dụng, góp phần giảm ách tắc cho khu vực nội thành.

Mừng, vui vì thành phố ngày một hiện đại, khang trang hơn, nhưng những người yêu và gắn bó với Hà Nội không khỏi chạnh lòng khi bắt gặp những khối nhà siêu mỏng, siêu méo như những "vết sẹo" trên đường phố Thủ đô. Trên tuyến đường Hoàng Cầu - Ô Chợ Dừa thuộc địa bàn quận Đống Đa vừa được thông xe kỹ thuật những ngày cuối năm 2013 đã xuất hiện nhiều ngôi nhà không tương xứng về mặt kiến trúc khi chiều rộng, chiều sâu đều hẹp và ngắn mà cao chênh vênh. Theo thống kê của các cơ quan chức năng, có tới 65 trường hợp vi phạm phải xử lý trên tuyến đường này. Phố Hào Nam, đoạn mới mở giao với phố Cát Linh cũng đã xuất hiện những ngôi nhà siêu mỏng, siêu méo, hình dáng kỳ dị. Đường Khuất Duy Tiến (quận Thanh Xuân), đoạn thuộc dự án đường Vành đai 3, dù chỉ dài vài trăm mét nhưng đã thấy sự góp mặt của các ngôi nhà nhỏ, hẹp, chiều ngang chỉ hơn 1 mét. Xuôi theo tuyến đường 32, không khó để thấy những ngôi nhà có diện tích chưa đến 10m2 hai bên đường...

Nhà siêu mỏng, siêu méo ở Hà Nội vẫn là câu chuyện tồn tại dai dẳng từ nhiều năm nay. Đáng tiếc là sau bao nỗ lực của các cơ quan chức năng, những căn nhà chênh vênh, nguy hiểm, hình thù vẹo vọ vẫn hiện diện trên các tuyến phố mới của Thủ đô như một sự thách thức. Có ý kiến đổ lỗi cho ý thức người dân còn kém. Ý kiến khác lại cho rằng, đừng đổ lỗi cho người dân trong khi thành phố không kiên quyết thu hồi hết các thửa đất nhỏ lẻ, không đủ tiêu chuẩn để cấp phép xây dựng hai bên đường. Còn trên thực tế, các hộ dân, sau khi nhận tiền đền bù cho phần đất đã được giải phóng mặt bằng, với phần diện tích còn lại, dù nhỏ nhưng vẫn thuộc quyền sử dụng nên họ lại tiếp tục xây nhà hoặc chắp vá lại để có nơi ở hoặc làm chốn mưu sinh… thế nên nhà siêu mỏng, siêu méo vẫn cứ tồn tại.

Từ năm 2011, UBND TP Hà Nội đã ban hành Quyết định 15 quy định về xử lý các trường hợp đất không đủ điều kiện về mặt bằng xây dựng đang tồn tại dọc theo các tuyến giao thông và nguyên tắc thực hiện các dự án đầu tư xây dựng đường giao thông mới. Sở Xây dựng Hà Nội cũng đã có phương án đề nghị cho hợp khối hoặc thành phố thu hồi, sử dụng diện tích các nhà siêu mỏng, siêu méo trên địa bàn để sử dụng vào mục đích công cộng như vườn hoa, thảm cỏ, vỉa hè hay các bảng tin. Quy định đã có, song trong khi số lượng nhà siêu mỏng, siêu méo tồn tại trước đây chưa được xử lý, đã xuất hiện thêm hàng loạt nhà mới.

Hy vọng với chủ đề "Năm trật tự và văn minh đô thị - 2014", vấn nạn nhà siêu mỏng, siêu méo sẽ được giải quyết dứt điểm, cùng với quyết tâm xử lý nghiêm các vi phạm lấn chiếm vỉa hè, lòng đường, để những con đường, ngõ phố phong quang hơn và hình ảnh Thủ đô đẹp trọn vẹn trong trái tim mỗi người.