Minh bạch mức thuế để giảm tham nhũng trong khu vực hộ kinh doanh

Theo hướng dẫn mới, ngay trong năm 2015, HKD nộp thuế theo phương pháp khoán, có doanh thu trên 100 triệu đồng/năm sẽ nộp thuế theo tỷ lệ doanh thu, tuỳ theo ngành nghề kinh doanh. Các hộ chỉ khai thuế 1 lần/năm, nộp thuế 4 lần/năm và không phải quyết toán thuế cuối năm thay vì phải nộp thuế theo phương pháp doanh thu trừ đi chi phí, các khoản giảm trừ và phải quyết toán thuế cuối năm (nếu có nhiều nguồn thu nhập hoặc được hoàn thuế) như trước đây. Hàng tháng, căn cứ tình hình biến động trong hoạt động của HKD, sự thay đổi của chính sách làm ảnh hưởng tới doanh thu khoán thì cơ quan thuế sẽ điều chỉnh bổ sung và thông báo lại tiền thuế phải nộp trong quý, trong tháng cho cá nhân nộp thuế khoán. Từ năm 2016, doanh thu theo hoá đơn của HKD được xác định ngoài doanh thu khoán và khai nộp thuế theo từng quý để ngăn ngừa việc lợi dụng và sử dụng hoá đơn của HKD để hợp thức hoá chứng từ đầu vào làm chi phí của DN; hoặc sử dụng làm chứng từ đầu ra của đơn vị sử dụng vốn ngân sách nhằm chiếm đoạt tiền thuế thu nhập DN hoặc tham nhũng.

Đặc biệt, Thông tư 92 sẽ công khai danh sách cá nhân sử dụng hoá đơn của cơ quan thuế và Bảng công khai thông tin cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán. Bảng thông tin này gồm thông tin về doanh thu khoán và mức thuế khoán của HKD sẽ do cơ quan thuế tính. Đồng thời, Bảng công khai thông tin với những số liệu chi tiết về HKD có cùng địa bàn và ngành nghề kinh doanh sẽ được niêm yết thành 2 đợt (dự kiến và chính thức) tại các Ban quản lý chợ, chi cục thuế quận, huyện, UBND xã, phường... Các tài liệu niêm yết cũng sẽ được gửi tới Hội đồng nhân dân, Mặt trận tổ quốc các cấp để tăng cường giám sát cơ quan thuế và cả HKD trong quá trình xác định mức thuế khoán và tổ chức thực hiện.

Theo báo cáo “Nguy cơ tham nhũng trong khu vực hộ kinh doanh (HKD) Việt Nam” do Phòng Thương mại và công nghiệp Việt Nam (VCCI) phối hợp với Trung tâm Nghiên cứu phát triển cộng đồng (CECODES), thành viên của Liên hiệp Các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam công bố mới đây, 50% số HKD được hỏi chấp nhận chung chi với cán bộ thuế để thoả thuận mức thuế hợp lý. Mặc dù số thu từ khu vực HKD chỉ chiếm 2% tổng thu ngân sách nhà nước (NSNN). Song sự thiếu minh bạch trong công tác thu ngân sách tại khu vực này có thể coi là một “mảng tối”, ảnh hưởng xấu tới môi trường đầu tư, kinh doanh của Việt Nam.

Tại buổi họp báo, Tổng cục Thuế cũng thông báo kết quả thực hiện cắt giảm thủ tục hành chính thuế.Tính đến nay, đã có 98% DN thuộc diện quản lý thuế thực hiện khai thuế qua mạng Internet. Nhiều địa bàn đã đạt con số 100% DN khai thuế qua mạng. Ngành thuế cũng đã ký kết thoả thuận với 27 ngân hàng thương mại để triển khai nộp thuế điện tử tại 63 địa phương trong cả nước với 301.993 DN tham gia. Tính đến thời điểm hiện nay, ngành thuế đã giảm được 420/537 giờ nộp thuế của DN, đạt chỉ tiêu giảm số giờ nộp thuế xuống mức 121,5 giờ theo mục tiêu của Chính phủ.